1, 2. Na cava noda idrodro nikua?

KAYA mada ke o lako voli e gaunisala o qai donumaka e dua na draki ca levu. Sa tekivu me vakaturubuto na lomalagi. E lidi na yaseyase, sega ni dede sa vadugu na kurukuru qai muria mai na uca bi kei na bula ni cagi. Sega ni bera nomu vaqara e dua na vanua mo dro kina. Dua na ka na nomu marau ni o raica e batinisala e dua na vanua mo lai vakaruru kina, e mamaca, o kila ni o na taqomaki.

² O vuravura nikua sa sotava tu e dua na draki ca levu. Sa qai torosobu ga na ivakarau ni bula. Ia e tiko e dua na idrodro e rawa nida taqomaki kina. Na idrodro cava qo? Dikeva na ka e kaya na iVolatabu: “Au na kaya vei Jiova: ‘Oni noqu ivakaruru kei na noqu idrodro, noqu Kalou au vakanuinui kina.’”—Same 91:2.

3. Na cava meda cakava me noda idrodro kina o Jiova?

³ Vakasamataka mada oya! E rawa ni taqomaki keda na Dauveibuli, o koya na Turaga Cecere ni lomalagi kei na vuravura. E rawa ni maroroi keda baleta ni kaukaua cake sara mai na veika kece e rawa ni vakaleqai keda. Ke da  mani vakaleqai, e rawa ni kauta laivi o koya na veika ca kece e salavata mai kei na leqa ya. Na cava meda cakava me noda idrodro kina o Jiova? Dodonu meda vakararavi vua. Kena ikuri, e uqeti keda na Vosa ni Kalou: “Ni tiko ga ena loloma ni Kalou.” (Juta 21) Io, e dodonu meda tiko ga ena loloma ni Kalou, meda dau veivolekati kei na Tamada vakalomalagi. Sa na qai rawa nida lomavakacegu ni na noda idrodro o koya. Ia na cava meda cakava meda veivolekati tiko ga kina kei na Tamada vakalomalagi?

4, 5. Na cava eso na sala e vakaraitaka kina vei keda o Jiova na nona lomani keda?

⁴ Me rawa nida tiko ga ena loloma ni Kalou, e dodonu meda vakavinavinakataka na nona dau lomani keda. Vakasamataka mada eso na idusidusi vakaivolatabu o sa mai vulica ena ivola qo. E bulia na ka kece ga o Jiova qai solia vei keda na vuravura totoka qo me noda itikotiko. Sa vakarautaka vinaka tu e vuravura na kakana, wai, kei na veika kece meda bula kina, wili kina na veimataqali manumanu veivakurabuitaki, kei na totoka ni ituvaki ni vanua nida vakasarava. Ena nona vakavuna na volai ni iVolatabu, e raica me vakatakilai kina na yacana kei na nona itovo. Kena ikuri, e vakaraitaka na nona Vosa ni tala mai vuravura na Luvena lomani, qai vakalaiva me rarawa, me mate tale ga ena vukuda. (Joni 3:16) Ia e yaga vakacava ena noda bula na isolisoli vakayalololoma qo? E yavu sara ga ni noda nuitaka na bula uasivi ena gauna mai muri.

⁵ Ia na noda inuinui qo e vakatau tale ga ena dua tale na ka e sa vakayacora na Kalou. Sa vakataudeitaka o Jiova e dua na matanitu vakalomalagi, na Matanitu vakaMesaia. Na matanitu qo ena vakaotia na rarawa kece, qai vukica na vuravura me parataisi. Vakasamataka mada oya! Sa na rawa sara ga nida bula tawamudu e vuravura ena marau kei na vakacegu. (Same 37:29) Ia ni bera mada ga na gauna oya, sa vakarautaka vei keda na Kalou na idusidusi meda muria me vinaka kina na noda bula. Sa dolava tale ga e dua na sala meda veitaratara kina vakarawarawa kei koya, ya ena masu. Qo e  vica wale ga na sala e vakaraitaka kina o Jiova na nona lomana na kawatamata, kei na nona lomani iko sara ga.

6. O na dolea vakacava na nona lomani iko o Jiova?

⁶ Qo na taro e bibi mo vakasamataka: Au na dolea vakacava na loloma i Jiova? Era na kaya e levu, “Au na lomani koya.” Vakacava o iko? A kaya o Jisu ni qo na ivunau levu duadua: “Mo lomani Jiova na nomu Kalou ena lomamu taucoko, ena nomu vinaka taucoko, kei na nomu vakasama taucoko.” (Maciu 22:37) E levu sara na vuna e dodonu kina mo lomana na Kalou o Jiova. Vakacava e vinaka meda vakila wale ga nida lomani Jiova ena lomada taucoko, noda vinaka taucoko, kei na noda vakasama taucoko?

7. Sa veirauti beka ga na nomu vakila ni o lomana na Kalou? Vakamacalataka.

⁷ Me vaka e vakamacalataki ena iVolatabu, na loloma eda vakila e lomada e itekitekivu ga ni noda lomana na Kalou. Kena ivakaraitaki, e bibi na sore ni yapolo, baleta ke sega na sorena ena sega ni tubu na vu ni yapolo, ena sega tale ga na yapolo. Ia ke o vinakata na yapolo, o na vinakata beka me soli ga vei iko na sorena? Sega! Na loloma eda vakila e lomada e vaka sara ga na sore ni yapolo. E itekitekivu ga ni noda lomani Jiova. E kaya na iVolatabu: “Qo na ibalebale ni noda lomana na Kalou, meda muria na nona ivunau, ia e sega ni icolacola bibi na nona ivunau.” (1 Joni 5:3) Ena qai kilai dina ga na noda lomana na Kalou ke da vakaraitaka sara ga ena ka eda cakava.—Wilika Maciu 7:16-20.

8, 9. Eda na vakaraitaka vakacava na noda loloma kei na noda vakavinavinaka vua na Kalou?

⁸ Ena laurai na noda lomana na Kalou ena noda muria na nona ivunau kei na nona veidusimaki. E sega ni dredre meda vakayacora qo. E sega sara ga ni icolacola bibi na noda muria na ivunau ni Kalou, kena veibasai ga ni vakarautaka o Jiova na nona ivunau me vakavinakataka noda bula, me vakamarautaki  keda, me vakacegui keda tale ga. (Aisea 48:17, 18) Nida muria na veidusimaki i Jiova, eda sa vakaraitaka tiko vua nida vakavinavinakataka na veika kece e vakayacora ena vukuda. Ka ni rarawa ni levu nikua era sega sara ga ni kauaitaka na nona vinaka na Tamada vakalomalagi. Meda kua sara ni va ya, me vakataki ira eso era bula donuya na gauna a tiko voli kina e vuravura o Jisu. E vakabula o Jisu e tini na vukavuka, ia e dua ga e lesu me lai vakavinavinaka vua. (Luke 17:12-17) Sega ni vakabekataki nida na via ucui koya na le dua a vakavinavinaka, sega ni o ratou na le ciwa eratou a sega ni bau kauai!

⁹ Ia na cava eso na ivunau ni Kalou e dodonu meda muria? Eda sa veivosakitaka mai eso ena ivola qo, ia meda lesuva mada e vica. Na noda muria na ivunau ni Kalou ena vakaukauataki keda meda tiko ga ena nona loloma.

10. Vakamacalataka na vuna e bibi kina meda vakalevutaka tiko ga na noda kilai koya na Kalou.

¹⁰ E bibi meda kilai Jiova vinaka sara ke da vinakata meda toro voleka tiko ga vua. Ena sega ni vakaiyalayala  na noda saga tiko ga meda kilai Jiova vinaka. Ke o tiko e tautuba ena dua na bogi batabata sara o qai tatalai toka ena buka, vakacava o na vakalaiva me boko? Sega. O na utura me caudre tiko ga, mo rawa ni katakata kina. Na nomu bula e rawa ni vakatau sara ga ena katakata ni buka! Ena vakasama vata ga qo, ena katakata tiko ga noda lomani Jiova ke da vakaikuritaka tiko ga na noda “kila na ka e baleta na Kalou.”—Vosa Vakaibalebale 2:1-5.

11. A tarai rau vakacava e rua na tisaipeli na ivakavuvuli i Jisu?

¹¹ E vinakata o Jisu mera lomani Jiova tiko ga na nona imuri, mera taleitaka tiko ga na Vosa ni Kalou. Ni sa vakaturi o Jisu, e qai vakavulica vei rau e rua na nona tisaipeli eso na parofisai e cavuti ena iVolatabu vakaIperiu era sa vakayacori vua. Na cava e mani yaco kina? Erau qai kaya: “E uqeta sara ga na lomadaru na nona vosa tiko vei kedaru e gaunisala, ni sereka voli na iVolatabu, se vakacava?”—Luke 24:32.

12, 13. (a) Sa vakacava na nodra lomana na Kalou kei na iVolatabu e levu nikua? (b) Na cava meda cakava me kua ni batabata kina na noda loloma?

¹² Vakacava, o marautaka na gauna o sa mai kila kina na ka dina ena iVolatabu, qai tuburi iko na yalo ni vakavinavinaka? Sega ni vakabekataki ni a yaco qo vei iko, me vaka ga na kena yaco vei ira e levu. Ia sa qai vo me vakabulabulataki tiko ga na yalo ni vakavinavinaka qo, me kua ni seavu. Eda sega ni vinakata meda ucui ira na kai vuravura nikua. E parofisaitaka o Jisu me baleti ira: “Ena batabata na nodra loloma e levu.” (Maciu 24:12) Na cava mo cakava me kua ni batabata kina na nomu lomani Jiova kei na veika dina mai na iVolatabu?

¹³ Me kua ni mudu na nomu vulica na veika me baleti Jiova na Kalou kei Jisu Karisito. (Joni 17:3) Dau vakananuma vakatitobu na veika o vulica mai na Vosa ni Kalou, dau tarogi iko: ‘Na cava au vulica eke me baleta na Kalou o Jiova? E uqeti au vakacava na ka au vulica qo meu lomani koya kina e lomaqu taucoko, noqu vinaka taucoko, kei na noqu vakasama taucoko?’ (Wilika 1 Timoci 4:15.) Nida vakananuma na veika qo, ena qai kaukaua cake, titobu tale ga na noda lomani Jiova.

14. E yaga vakacava na masu me qaqaco tiko ga kina noda lomani Jiova?

 ¹⁴ E dua tale na sala e rawa ni qaqaco tiko ga kina na nomu lomani Jiova oya mo dau masu. (1 Cesalonaika 5:17) Eda a vulica ena Wase 17 ni masu e dua na isolisoli talei ni Kalou. E dau qaqaco noda veiwekani na tamata nida veivosaki vakalevu. E va tale ga ya na noda veiwekani kei Jiova, ena qaqaco tiko ga ke da dau masu vua. Me kua ni yaco me sa vaka ga e dua na tiki ni itavi na masu—me lakolako me sa lai dua tiko ga na ka eda dau cavuta, me sega ni vu mai lomada na noda masu se me vakaibalebale. E dodonu meda masu vei Jiova me vaka ga na nona vosa tiko e dua na gone vua na tamana dauloloma. E macala nida na vosa ena veidokai, ia eda na talaucaka sara ga na lomada. (Same 62:8) E tiki bibi ni noda sokalou na noda dau vuli iVolatabu vakataki keda kei na noda dau masu mai vu ni lomada, e yaga tale ga ena noda saga meda tiko ga ena loloma ni Kalou.

15, 16. Na cava e ka dokai kina meda vakaitavi ena vunautaki ni itukutuku vinaka ni Matanitu ni Kalou?

¹⁵ Na noda vuli vakataki keda kei na noda dau masu e rua na tiki ni sokalou eda na dui cakava vakataki keda. Ia meda raica mada qo e dua na tiki ni noda sokalou eda na vakayacora e matanalevu, na noda tukuna yani na noda vakabauta. O sa bau tukuna eso na ka dina ena iVolatabu vei ira tale eso? Ke vaka kina, o sa vakaitavi tiko ena dua na itavi dokai. (Luke 1:74) Nida tukuna yani na ka dina eda sa vulica me baleti koya na Kalou o Jiova, eda sa vakayacora tiko e dua na ilesilesi bibi a vakacolati vei ira kece na lotu vaKarisito dina—oya na kena vunautaki na itukutuku vinaka ni Matanitu ni Kalou.—Wilika Maciu 24:14; 28:19, 20.

¹⁶ E raica na yapositolo o Paula na nona cakacaka vakaitalatala me ka dokai, e vakatoka sara mada ga me iyau talei. (2 Korinica 4:7) Na nomu tukuna yani na veika e baleti koya na Kalou kei na nona inaki e cakacaka vinaka duadua o rawa ni vakaitavi kina. Cava e tukuni kina ni cakacaka vinaka duadua?  Baleta na Turaga eda qarava tiko e turaga vinaka duadua, na cakacaka tale ga e lesia vei keda e uasivi sara na kena yaga. Na nomu vakaitavi ena cakacaka qo, o sa vukei ira tiko na yalomalumalumu dina mera toro voleka vua na Tamada vakalomalagi, mera muria tale ga na sala ena basika  ina bula tawamudu! E sega tale ni dua na cakacaka marautaki e rawa ni vakatauvatani kei na cakacaka qo! Kena ikuri, na nomu tukuna yani na veika e baleti Jiova kei na nona Vosa ena vaqaqacotaka nomu vakabauta, ena vakatitobutaka tale ga na nomu lomani koya. E taleitaka tale ga o Jiova na nomu sasaga. (Iperiu 6:10) Na nomu ogaoga tiko ga ena cakacaka qo ena vukei iko mo tiko ga ena loloma ni Kalou.—Wilika 1 Korinica 15:58.

17. Na cava me kua ni lokuyarataki kina nikua na cakacaka vakaitalatala ni lotu vaKarisito?

¹⁷ E bibi meda kila ni sa lekaleka sara na gauna e vo me vunautaki kina na itukutuku vinaka ni Matanitu ni Kalou. E kaya na iVolatabu: “Mo vunautaka na vosa, kua ni lokuyara.” (2 Timoci 4:2) Na cava me kua ni lokuyarataki kina na cakacaka qo nikua? E kaya na Vosa ni Kalou: “Sa voleka na siga levu i Jiova! Sa voleka, sa kusa sara mai!” (Sefanaia 1:14) Io, sa voleka sara na gauna me sa na tinia kina o Jiova na ituvaki kei vuravura qo. Ni bera ni yaco ya, mera na vakasalataki rawa na lewe i vuravura! E dodonu mera kila ni sa kena gauna sara ga qo mera digitaki Jiova kina me nodra Turaga Cecere. “Ena sega ni bera” na yaco mai ni ivakataotioti—Apakuki 2:3.

18. Na cava meda qaravi Jiova vata kina kei ira na lotu vaKarisito dina?

¹⁸ E vinakata o Jiova meda qaravi koya vata kei ira na lotu vaKarisito dina. Oya na vuna e kaya kina na nona Vosa: “Meda dau veinanumi nida veivakauqeti ena loloma kei na caka vinaka, meda kua ni biuta na noda soqoni vata me vaka e nodra ivalavala eso, ia meda veivakayaloqaqataki, vakabibi nida raica ni sa voleka mai na siga.” (Iperiu 10:24, 25) Na noda soqoni vata kei ira na noda itokani vakabauta ena soqoni vaKarisito e gauna vinaka meda vakacaucautaki koya kina na noda Kalou, meda qaravi koya tale ga. E gauna tale ga ni noda veivakayaloqaqataki kei na veivakauqeti.

19. Eda na vaqaqacotaka vakacava na ivau ni veilomani ena ivavakoso vaKarisito?

¹⁹ Nida veimaliwai kei ira era qaravi Jiova, eda vaqaqacotaka na ivau ni veilomani kei na veitokoni ena ivavakoso. E bibi meda raica na veika era vinaka kina na tacida ena ivavakoso, qori tale ga na ka e dau via raica vei keda o Jiova. Kua ni  namaka me na vinaka vakaoti na nodra bula na tacimu vakayalo. Nanuma tiko ni o keda kece e duidui na ivakatagedegede ni noda tubu vakayalo, eda dau cala tale ga. (Wilika Kolosa 3:13.) Saga mo kilai ira era lomani Jiova dina, veimaliwai kei ira, o na qai vakila na nomu toso vakayalo. Io, na nomu qaravi Jiova vata kei ira na tacimu vakayalo ena vakaukauataki iko mo tiko ga ena loloma ni Kalou. O Jiova ena vakalougatataki ira era qaravi koya ena yalodina, ra qai tiko ga ena nona loloma. Ena sala cava?

20, 21. Na cava “na bula dina”? Cava e nuinui totoka kina?

²⁰ Na bula vakacava ena vakalougatataki ira kina na qaravi koya ena yalodina, na Kalou o Jiova? Ni bera ni o sauma, vakasamataka mada na taro qo: Vakacava, o sa vakila tiko na bula dina? Levu era kaya nira vakila na bula dina ni vakacegui nodra gagadre, era qai tiko vinaka. Ia e kaya na iVolatabu ni sega ni dua ena gauna qo e rawa ni kaya ni vakila na bula dina.

²¹ E uqeti keda na Vosa ni Kalou meda saga meda ‘taura matua na bula dina.’ (1 Timoci 6:19) Eda kila mai na vosa oya ni “bula dina” e dua na ka eda nuitaka meda rawata ena dua na gauna se bera mai. Io, nida sa bula uasivi, eda na vakila dina na bula, na bula a nakita taumada vei keda na Kalou. Nida sa bulabula vinaka vakayago, eda na marautaka na bula sautu kei na vakacegu ena parataisi e vuravura, eda na qai vakila “na bula dina”—na bula tawamudu. (1 Timoci 6:12) Sa nuinui totoka dina qo se vakaevei?

22. Na cava mo cakava mo “taura matua kina na bula dina”?

²² Na cava meda cakava meda “taura matua kina na bula dina”? Ni vakamacalataka tiko qori o Paula, a uqeti ira tale ga na lotu vaKarisito “mera cakava na ka e vinaka, mera vakaitavi vakalevu ena cakacaka yaga.” (1 Timoci 6:18) E vakaraitaka qo ni noda ‘taura matua na bula dina’ e vakatau vakalevu ena noda bulataka na ka dina eda sa vulica mai na iVolatabu. Ia a vakaibalebaletaka beka o Paula ni noda rawata “na bula dina” e vakatau ena levu ni ka vinaka eda cakava? Sega, na bula uasivi  ya e rawati ga ena “loloma soli wale ni Kalou.” (Roma 5:15) Ia e marautaka o Jiova me vakaicovitaki ira era qaravi koya ena yalodina. E vinakata mo rawata “na bula dina.” Io, era na bula marau, bula vakacegu ra qai bula tawamudu o ira na tiko ga ena loloma ni Kalou.

23. Na cava e bibi kina meda tiko ga ena loloma i Jiova?

²³ E bibi meda dui tarogi keda se da qarava tiko na Kalou ena kena iqaraqaravi e cavuti ena iVolatabu se sega? Ke da vakadeitaka e veisiga ni isaunitaro na io, kena ibalebale ni sa mua donu tiko na noda ilakolako. Sa rawa nida nuidei ni noda idrodro o Jiova. Ni sa voleka na ivakataotioti, ena qai dredre ga na ka eda sotava. Ia ena raica o koya meda taqomaki tiko ga na nona tamata yalodina. Ena raica tale ga meda vakabulai ena ituvaki vou kei vuravura sa tu qo e matada. Sega ni vakabekataki nida na marautaka dina na ituvaki vou ya! Eda na marau tale ga nida vakatulewa vinaka ena iotioti ni veisiga qo! O koya gona, ke vinaka na noda vakatulewa ena gauna qo, e rawa nida vakila me tawamudu “na bula dina” a nakita taumada na Kalou o Jiova!