E nona ya esi Grã-Bretanha ilenda kusadisa mu zaya ekuma kufwete dimbulwila vuvu ko. O bakula mpe dina olenda vanga mu “mwanga dia kwaku vana maza,” mu sadisa awana ke batambulwidi ludi ko.—Kim. 11:1.

Diambu diamfunu ofwete vanga i songa luzindalalu. O fwete tatidila e ludi yo kwamanana sadila Yave. (Nsi. 10:20) I diau kavanga Georgina. Vava kayantika longoka Nkand’a Nzambi ye Mbangi za Yave muna mvu wa 1970, o nkaz’andi Kyriacos wafunga kikilu makasi. Wavava kunsima mu yambula longoka, kazolanga tambula Mbangi za Yave ko mu nzo andi, wavetanga konso nkanda mia Mbangi za Yave kawananga muna nzo.

Vava Georgina kayantika lungana muna tukutakanu, Kyriacos wafunga diaka makasi. Lumbu kimosi, wayenda kun’Eseka dia Kintinu mu sia mvwanga. Wau vo Kyriacos watoma zaya vova nding’a Kingerekia ke mu Kingelezo ko, mpangi mosi anketo wabokela mpangi a nkutakani yakaka otomene zaya ndinga Kingerekia kimana keza kubasadisa. Kyriacos watoma yangalala e ngemba kasonga o mpangi vava kamokena yandi. Ke vavioka ngonde zayingi ko, bayantika longoka Nkand’a Nzambi. Kansi kuna kwalanda, Kyriacos wayambula longoka.

Mu mvu ntatu mialanda, Georgina wakwamanana zizidila lubangumu. Kyriacos wavova vo avo katonda kaka vubwa, o longo fwa lufwa. Muna lumbu kia luvubu lwandi, Georgina wasamba kwa Yave kimana Kyriacos kalembi vonda o longo. Vava e Mbangi za Yave bayiza kumbaka mu kwenda kuna lukutakanu, Kyriacos wavova vo: “Lwend’aviti kweno tulweke alandi mun’ekalu dieto.” Walungana muna kunku kia mene yo mona vava nkaz’andi kavubwa.

Kuna kwalanda, Kyriacos kabangikanga diaka nkaz’andi ko ye wayantika soba zingu kiandi malembe-malembe. Vioka mvu 40 tuka kayantikila mokena ye Mbangi za Yave, Georgina wamona nkaz’andi vava kavubwa. Adieyi diasadisa Kyriacos? Wavova vo: “Ngina ye kiese wau vo Georgina kayambula ko vo konso diambu diansima mu sambila Yave.” Georgina wavova vo: “Kana una vo nkaz’ame wambangikanga, kiayambula sambila Nzambi ame ko. Muna kolo kiaki kiawonso, yakwamanana samba kwa Yave yo lembi dimbula e vuvu.”

E diambu diakaka olenda vanga mu sadisa o Nkaz’aku, i vwata kiwuntu kia Kikristu. O Petelo wa ntumwa wavovesa akento Akristu vo: “Nusakalel’akazi eno; kimana, ovo vena y’ana balembele lemvokel’e diambu, babakilwa muna nkal’akazi au, ke mu diambu ko.” (1 Pet. 3:1) Christine walemvokela luludiku lwalu kana una vo mvu miayingi miavioka muna sadisa o nkaz’andi kazay’e ludi. Vava kakituka Mbangi a Yave vioka mvu 20, o nkaz’andi John kakwikilanga mu Nzambi ko. John kazolanga kota mu dibundu ko, kansi, wamonanga una Christine kayangalelanga dibundu diandi. Wavova vo: “Yamonanga vo kiese kikilu diantwasilanga, wakituka kikilu muntu azikuka, ediadi diansadisanga mu ntangw’a mpasi.”

Christine kakomekenanga nkaz’andi ko mu kota muna dibundu diandi. Nkaz’andi wavova vo: “Christine wazaya wo vo kafwete mokena yame oma dibundu diandi ko. Kuna luzindalalu lwawonso, wayambula vo yalongokela muna mpila ina nzolele.” Vava Christine kamonanga elongi diambote ­mun’Eyingidilu ye Dispertai! dina kazeye vo dilenda yangidika John, musungula dina diavovelanga ngangu za nza ye nsema, wansonganga dio yo vova vo: “Ngina ye ziku vo oyangalela dio tanga.”

Kuna kwalanda, John wayambula sala mu kuma kia kimbuta ye wayantika sala salu kia lunga-lunga e mvuma (jardineiro). Wau vo ntangwa yayingi kakalanga yau mu yindula mambu ma zingu, wayantika kiyuvula, ‘nga kukinsalukisa twavaikila yovo vena y’ekani twavangilwa?’ Lumbu kimosi, mpangi mosi wamokenanga yo John, wanyuvula vo: “Adieyi oyindulanga mu kuma kia longoka Nkand’a Nzambi?” John wavutula vo: “Wau vo yayantikidi kwikila muna Nzambi, tulenda kweto yantika longoka.”

Diangangu kikilu kavanga o Christine wau kalembi dimbula vuvu! Una kasamba mu kolo kia mvu 20, John watambulwila e ludi yo vubwa. Owau besadilanga Yave kumosi yo vema kwawonso. John wavova vo: “ Mambu mole mamfila mu tambulwila e ludi, ngemba ye kikundi kia Mbangi za Yave. Avo osompanene ye mosi muna Mbangi za Yave, okala ye nkento una vo nkwa kwikizi, wafwana bundw’e vuvu ye okuyivananga kuna mvevo.” Elo, Christine walemvokela mvovo mina muna 1 Petelo 3:1, ediadi diatwasa nluta.

Adieyi tuvova mu kuma kia nlongoki a Nkand’a Nzambi ona oyambwidi longoka? Solomo wa Ntinu wasoneka vo: “E menemene kuna mbongo, o masika kuvweni ko: kadi kuzeye wo ko eyi ivangama, yovo yayi yovo yayina, yovo yau ayole yavangama kumosi.” (Kim. 11:6) Ezak’e ntagwa, mvu miayingi miviokanga yavana e mbongo a mwanda imena. Muna kuma kiaki, malembe-malembe muntu olenda bakula o mfunu wa finama Nzambi. (Yak. 4:8) Kieleka, vekala ye lumbu omona e kiese kiaki.

Badika e nona kia Alice ona watuka kuna Índia yo kwenda zingila kuna Inglaterra. Muna mvu wa 1974, wayantika longoka Nkand’a Nzambi. Ndinga Hindi kavovanga, kansi wazola mpe longoka Kingelezo. Wakwamanana longoka mu mvu miakete ye walungananga mpe mu tukutakanu muna nkutakani ya ndinga Kingelezo. Wazaya wo vo mana kalongokanga maludi, kansi kazayanga mfunu a mambu mama ko. Kuna diak’esambu, fu kia zola nzimbu yo kwenda muna nkinzi kakala kiau. Kuna kwalanda Alice wayambula longoka.

Tezo kia mvu 30, Stella ona walongokanga yo Alice watambula nkanda kantwikila. Wasoneka vo: “Ngina ye vuvu vo oyangalala mu zaya vo muntu walongoka yandi Nkand’a Nzambi muna mvu wa 1974 wavubilu muna lukutakanu lwa mvivu lwaviokele. Diambu diamfunu kikilu wavanga muna zingu kiame. Mbongo a ludi wakuna muna ntim’ame, kana una vo kiakala wakubama ko muna kuyiyekola kwa Nzambi, yalunda e mbongo yayi ya ludi muna ngindu ye ntim’ame.”

Adieyi diavangama? Alice wavova vo wakendalala kikilu vava nkaz’andi kafwa muna mvu wa 1997. Wasamba kwa Nzambi. Vava vavioka miniti kumi, Mbangi za Yave zole bavovanga ndinga Punjabi badodela e nzo andi yo kunsisila e finkanda-nkanda Que Esperança Há Para Entes Queridos Falecidos? Alice wamona vo e sambu kiandi kiavaninwa mvutu ye wabaka nzengo za yantika lungana ye Mbangi za Yave. Kansi, akweyi kadi kubamwena? Wasolola nkanda mosi wankulu muna kasoneka e fulu kina Stella kanzayisa kikalanga e nkutakani a nding’a Punjabi. Alice wayenda kun’Eseka dia Kintinu, ampangi bavovanga ndinga Punjabi bantambula ye kiese kiawonso. Alice wavova vo: “Kivilakananga ko o zola kuna bansonga. O zola kwaku kwansadisa mu sunda lukendalalu yakala lwau.”

Wayantika kwenda muna tukutakanu lumbu yawonso yo kwamanana longoka Nkand’a Nzambi yo longoka toma tanga yo vova e ndinga Punjabi. Wavubwa muna mvu wa 2003. Wafokola nkanda katwika kwa Stella mu mvovo emi: “Ntondele kikilu muna mbongo wakuna se vioka mvu 29 ye mbandu ambote wasonga ina mfwete landa.”

“Ntondele kikilu muna mbongo wakuna se vioka mvu 29 ye mbandu ambote wasonga ina mfwete landa.”—Alice

Adieyi olenda longoka muna nona yayi? Valenda vioka kolo kiayingi, o muntu avo etima dia zaya Nzambi kena diau, nkwa unsongi ye lusakalalu, Yave olenda kunsadisa mu bakula e ludi yo tambulwila kio. Sungamena kingana kia Yesu: “E mbongo itumbuluka, yo kula, e mbena [o nkuni] kazeye yo ko. O ntoto ukuyimina mbongo; eki kiantete, lulembe, i bosi, disa, okalokala, e mbwaza zibwekele muna disa.” (Maku 4:27, 28) E mbongo itumbuluka malembe-malembe yo ‘kuyimina.’ Kuna lubantiku, o nteleki kezayanga ko una imenena. Muna kuma kiaki, kwamanana kunina kuna mvevo, osâdila kuna mvevo.

Kuvilakani mfunu a sambu ko. Georgina yo Christine bakwamanana samba kwa Yave. Avo ‘okwamanene muna sambu’ yo lembi dimbula e vuvu, e ‘lumbu yayingi ovo iviokele,’ olenda solala “dia kwaku” kuna wamwanga vana maza.—Roma 12:12; Kim. 11:1.