Ka Ku Ya Ka Bibele

Mulelo wa Bashemi ki Ufi?

KWA lika ze latelela, ne mu ka tabela kuli mwanaa mina ya mwa lilimo za ku nonoboka a be mutu ya cwañi?

A. Mutu ya swanile feela mina mwa miezezo ya lika.

B. Mukwenuheli ya bata ku ba ya shutanela kwahule ni mina.

C. Mwana ya ka ba mutu ya itingwa ha sa hulile ili ya kona ku eza likatulo ze nde.

Bashemi ba bañwi ba ba bata kuli mwanaa bona a be sina mo si boniseza sisupo sa bulaalu (se si fa C) ba kana ba eza mwanaa bona inge kuli ba bata kuli a be sina mo si boniseza sisupo sa pili (se si fa A). Ba likanga ku hapeleza mwanaa bona ya mwa lilimo za ku nonoboka ku latelela likuka ze ba latelela bona, inge cwalo ka ku mu bulelela musebezi wa swanela ku eza mwa bupilo bwa hae. Ki lifi ze zwanga mwa ku eza cwalo? Mwanaa bona a sa fumana feela tukuluho, u kalisa ku eza lika ze lwanisana ni ze ne ba bata bashemi ba hae kuli a eze. Mi se si komokisa ki kuli, bashemi ba bañata ba ba hulisanga bana ba bona ka mulelo wa kuli ba be sina mo si boniseza sisupo sa pili (se si fa A) hañata bana ba bona ba banga sina mo si boniseza sisupo sa bubeli (se si fa B).

Mabaka Bashemi ha ba Palelwanga ku Hulisa Bana ba Bona ka ku ba Zamaisa ka Nzila ye Tulile Tikanyo

Mu bata kuli mwanaa mina ya sa nonoboka a hule ku fita fa ku ba mutu ya itingwa ili ya kona ku eza likatulo ze nde. Kono mu kona ku peta cwañi mulelo wo? Taba ya niti ki kuli: Ku zamaisa mwanaa mina ka nzila ye tulile tikanyo ha ku na ku mi tusa. Ha mu nyakisise mabaka a mabeli a latelela.

1. Mukwa wa ku zamaisa mwanaa mina ka nzila ye tulile tikanyo ha si wa ka Mañolo. Jehova Mulimu ha naa bupile batu, naa ba file tukuluho ya ku iketela. U file batu kolo ya ku iketela mo ba bata ku pilela bupilo bwa bona, ibe kuli ba bata ku pila bupilo bo bunde kamba bo bu maswe. Ka mutala, Kaine ha naa nyemezi maswe munyanaa hae Abele kuli mane naa bata ku mu bulaya, Jehova naa mu bulelezi kuli: “Ha u eza hande, kana u si ke wa lumelelwa? Kanti ha u sa ezi hande, sibi si ku lalezi fa munyako, mi litakazo za sona li libile ku wena; kono wena u si buse.”—Genese 4:7.

Mu lemuhe kuli Jehova naa file Kaine kelezo ye utwahala, kono naa si ka mu hapeleza ku utwa kelezo yeo. Kaine naa tokwa ku eza keto ya ku felisa bunyemi bwa hae kamba kutokwa. Lu itutañi kwa taba yeo? Haiba Jehova ha liki ku hapeleza libupiwa za hae ku mu utwa, ni mina ha mu swaneli ku lika ku hapeleza bana ba mina ba ba sa nonoboka ku mi utwa. *

2. Hañata mukwa wa ku zamaisa mwana ka nzila ye tulile tikanyo u tahisanga kuli mwana a si ke a utwa bashemi. Mu nge kuli mulekisi yo muñwi u sweli ku mi hapeleza ku leka nto ye ñwi. Haiba mulekisi yo a zwelapili ku lika ka taata ku bata ku mi lekisa nto yeo, u ka mi tahiseza feela kuli mu si ke mwa tabela ku leka nto yeo ni hanyinyani. Niha neikaba kuli mwa tokwa nto ya lekisa yeo, mwendi ha mu na ku tabela mwa mi hapeleleza kuli mu i leke. Mu ka bata ku mu siya.

Nto ye swana ya kona ku ezahala haiba mu lika ku hapeleza mwanaa mina ya sa nonoboka kuli a latelele likuka za mina, tumelo ya mina, ni likonkwani za mina. Kana u ka latelela lika zeo? Mwendi ha na ku li latelela! Mane ku eza cwalo ku kona feela ku tahisa kuli mwanaa mina a si ke a mi utwa, ku kona ku mu tahiseza ku toya likuka za mina. Hañata, bana ha ba utwangi bashemi ba bona haiba bashemi ba lika ku ba zamaisa ka nzila ye tulile tikanyo. Kacwalohe, mu kona ku tusa cwañi bana ba mina?

Mwa sibaka sa ku zamaisa mwanaa mina ya sa nonoboka ka nzila ye tulile tikanyo, ili ka ku mu hapeleza ku latelela likuka za mina sina mo ne mu mu ezezanga ha naa sa li mwanana, mu mu tuse ku bona bunde bwa ku eza lika ze lukile. Ka mutala, haiba mu Bakreste, mu mu bonise ka mo ku pila ka likuka za Mulimu ku ka mu tahiseza tabo ye tuna mwa bupilo bwa hae kaufela.—Isaya 48:17, 18.

 Ha mu nze mu eza cwalo, mu tomele mwanaa mina mutala. Mu be ni mikwa ye mu bata kuli mwanaa mina a be ni yona. (1 Makorinte 11:1) Mu mu tuse ku utwisisa likuka ze mu pila ka zona. (Liproverbia 4:11) Haiba mwanaa mina ya sa nonoboka a ba ni lilato la ku lata Mulimu ni likuka za hae, u ka ezanga likatulo ze nde, mane niha ha mu li siyo.—Samu 119:97; Mafilipi 2:12.

Mu Lute Bana Mikwa ye ka ba Tusa

Sina mo se ku taluselizwe fa likepe 2 la magazini ye, nako i ka fita yeo mwanaa mina ya sa hulile a ka “tokolomoha ndatahe ni mahe,” mi mwendi mane mu bona kuli nako yeo i tuha i fita. (Genese 2:24) Ka ku ba mushemi, mu bata ku bona teñi kuli mwanaa mina wa ituta mikwa ye ka mu tusa ku ipilela a nosi a sa hulile. Mu nyakisise mikwa ye miñwi ye mu kona ku mu luta ka nako ya cwale ha sa li mwa lapa la mina.

Misebezi ya fa Lapa. Kana mwanaa mina ya sa nonoboka wa kona ku lukisa lico? Kana wa kona ku tapisa liapalo za hae ni ku li haina? Kana wa bonanga teñi kuli musiyo wa hae u kenile ka nako kaufela ni kuli lika li beilwe hande mwateñi? Kana wa ziba mwa ku babalelela mota ni ku lukisanga lika li sikai kwateñi? Haiba mwanaa mina wa mushimani kamba wa musizana a ba ni mikwa ye cwalo, u ka kona ku zamaisa hande lapa la hae kwapili. Muapositola Paulusi naa bulezi kuli: ‘Mina kasibili mwa ziba kuli ka ona mazoho a, ni belekile, mi ni fumani lika kaufela ze ne lu tokwa.’—Likezo 20:34, Bibele ye Kenile, Hatiso ya 1984.

Mwa ku Swalisanela Hande ni ba Bañwi. (Jakobo 3:17) Kana mwanaa mina ya sa nonoboka wa utwana hande ni ba bañwi? Kana wa kona ku tatulula hande lifapano? Kana mu mu lutile ku kutekanga batu ni ku tatulula lifapano ka kozo? (Maefese 4:29, 31, 32) Bibele i bulela kuli: “Mu fanane likute ni batu kamukana.”—1 Pitrosi 2:17.

Mwa ku Itusiseza Hande Masheleñi. (Luka 14:28) Kana mwa kona ku tusa mwanaa mina ku ituta musebezi o muñwi, ku pila ka ku likana ni masheleñi a na ni ona, ni ku ambuka likoloti? Kana mu mu lutile ku bulukanga masheleñi a ku itusisa kwa ku leka lika za tokwa, ku sa leka-lekanga feela lika za bona, ni ku kolwa ka za na ni zona ibile feela wa fumana za tokwa mwa bupilo? (Liproverbia 22:7) Paulusi naa ñozi kuli: “Ha lu na ni lico ni liapalo, lu kolwe ki zona.”—1 Timotea 6:8.

Bana ba ba li mwa lilimo za ku nonoboka ili ba ba ituta ku pila ka likuka ze lukile ni ba ba itutile mikwa ye minde ba itukiselize hande buikalabelo bo ba ka peta ha se ba hulile. Bashemi ba bona ba petile mulelo wa bona!—Liproverbia 23:24.

[Litaluso za kwatasi]

KANA MU KILE MWA IPUZA KULI:

● Ka ku ba mushemi, mulelo wa ka ki ufi?—Maheberu 5:14.

● Ki buikalabelo mañi bwa ka ba ni bona mwanaka ya sa nonoboka ha ka hula?—Joshua 24:15.

[Maswaniso a fa likepe 25]

Ne mu ka tabela kuli mwanaa mina a be mutu ya cwañi?

Mutu ya swanile feela mina mwa miezezo . . .

Mukwenuheli . . .

Mutu ya ka itingwa ha sa hulile