Ges-y sẽn be pʋgẽ wã

Bõe la Biiblã yet Nowɛllã wɛɛngẽ?

Bõe la Biiblã yet Nowɛllã wɛɛngẽ?

Biiblã sẽn yete

 Biiblã pa wilgd a Zeezi sẽn dog raar ningã ye. A pa wilgd me tɩ d segd n tẽegda a rogmã daar n maand tigr ye. Sebr a yembr (A McClintock ne a Strong Cyclopedia) yeelame: “Pa Wẽnnaam n kõ noor tɩ b maan Nowɛllã ye. A pa tik Kãab-paalgã zug me ye.”

 La d sã n maag d yĩng n ges sẽn sɩng to-to tɩ b wa maand Nowɛllã, d bãngdame t’a tika ziri tũudmã yel-maandɩ. Biiblã yetame tɩ ned sã n waoogd Wẽnnaam ne manesem sẽn pa tat a yam, a soab beegd-a lame.—Yikri 32:5-7.

Bũmb nins b sẽn maand Nowɛllã daarã sẽn sɩng to-to

  1.   A Zeezi rogmã tẽegr kibsa: “Pipi kiris-nebã ra pa maand [a Zeezi] rogmã tẽegr kibs ye. Bala b ra getame tɩ ned rogem tẽegr kibs maaneg yaa ziri tũudmã yel-maandɩ.”—The World Book Encyclopedia.

  2.   Yʋʋm-sar kiuug rasem 25: Bũmb kae d sẽn tõe n tik n yeel t’a Zeezi roga daar-n-kãng ye. Wõnda tũudmã taoor dãmb yãka daar-n-kãng sẽn na yɩl tɩ zems ne ziri tũudmã tig nins b sẽn da maand solstis divɛɛrã a daar wall a sasa wã.

  3.   Kũuni, rɩɩb la kɩdengo: Sebr a yembr (The Encyclopedia Americana) yeelame: “Nowɛllã yel-maandɩ nins b sẽn maand n noogd b sũyã wʋsg tika Rom nebã kibs ning b sẽn boond tɩ Saturnallã, b sẽn da maand yʋʋm-sar kiuugã pʋɩ-sʋk sẽnesã. Wala makre, yaa kibs-kãng la b tik n maand rɩ-bɛdã, n kõt taab kũun la b yõgend buuzi-rãmbã.” Sebr a to me (Encyclopædia Britannica) yeelame tɩ Saturnallã sasa, b ra “basda tʋmd buud fãa la leebg buud fãa.”

  4.   Nowɛllã limyɛɛr-dãmbã: Sebr a yembr (The Encyclopedia of Religion) yeelame tɩ Erop nebã ra nagsda b zagsã “ne limyɛɛr-dãmb la ne tɩɩs buud fãa vã-maasa,” sẽn na yɩl n maan solstis divɛɛrã la b rig zĩn-dãmba.

  5.   Nowɛllã tɩɩga: “Tɩɩsã pʋʋsg sẽn da wae Erop ziri tũudmã neb sʋkã pa menem nin-kãens sẽn tuub n lebg kiris-nebã poor ye.” Bũmb a ye sẽn kɩt tɩ tɩɩsã pʋʋsgã pa menemã yaa b sẽn da minim n “ning tɩɩg sẽn nags b rotã noy la b rotã pʋsẽ tig nins b sẽn da maand waoodã wakatã sasa.”​—Encyclopædia Britannica.

a Solstis divɛɛr yaa yʋʋmdã daar ning yʋngã sẽn kaoosd n yɩɩd a taabã.