Inda koshikalimo

Inda koshikalimo

ONTOPOLWA 9

‘Kristus oye oonkondo dhaKalunga’

‘Kristus oye oonkondo dhaKalunga’

1-3. (a) Oshinima oshitilithi shini aalongwa ya li ya mono pefuta lyaGalilea, na Jesus okwa li a ningi po shike? (b) Omolwashike she eleka sho Jesus ti ithanwa kutya “oye oonkondo dhaKalunga”?

SHO aalongwa yaJesus ya li taya taaguluka efuta lyaGalilea nowato, oya li ya tila sho ombepo yoshikungulu ya tukuluka mefuta. Osha yela kutya iikungulu yoludhi ndoka oye yi mona nale, molwaashoka oyendji yomuyo oya li aayuli yoohi. * (Mateus 4:18, 19) Ihe shika osha li “oshikungulu oshidhigu shombepo” nosha ningitha efuta li pindjale. Aalumentu oya li ya ningi ngaashi taya vulu opo yu ukililithe owato, ihe oshikungulu oshe ya vulu oonkondo. Omakuthikuthi omanene oga li gi “iyundulile mowato” noyu udha omeya. Nonando opwa li omukundu ngoka, Jesus okwa li a pwila moomposi omolwomvulwe sho u uhala ta longo oongundu dhaantu. Molwaashoka aalongwa oya li ya tila okusa omeya oye mu pendula taya ti: “Omuwa, tu hupitha, otatu ningine mo!”—Markus 4:35-38; Mateus 8:23-25.

2 Jesus ka li a tila. Okwa ganda ombepo nefuta e na omukumo a ti: “Mwena!” Ombepo oya kodha nziya nomakuthikuthi gefuta oga mwena “e taku ti thilu.” Aalongwa oya kwatwa kehaluko enene noya pulathana taya ti: “Nguka olye ano?” Oya li ya kumwa shili komuntu ha vulu okuganda ombepo nefuta a fa ta ganda okanona ka lunduka.—Markus 4:39-41; Mateus 8:26, 27.

3 Jesus ka li omuntu gwowala. Oonkondo dhaJehova odha li tadhi longo muJesus nokwe dhi ulike momikalo dhi ili nodhi ili. Oshe eleka sho omuyapostoli Paulus a nwethwa mo e mu popye kutya “oye oonkondo dhaKalunga.” (1 Aakorinto 1:24) Oonkondo dhaKalunga odha li dhi iwetikile ngiini muJesus? Ongiini oonkondo dhaJesus tadhi vulu okunwetha mo onkalamwenyo yetu?

Oonkondo dhOmwana gwaKalunga epona

4, 5. (a) Oonkondo dholudhi luni Jehova a pa Omwana epona? (b) Oshike sha kwathele Omwana gwaKalunga opo a gwanithe po omalalakano gaHe gokushita?

4 Tala koonkondo ndhoka Jesus a li e na omanga inee ya kombanda yevi. Jehova okwa li a longitha “oonkondo dhe” sho a shiti Omwana epona, Jesus Kristus. (Aaroma 1:20; Aakolossa 1:15) Konima yaashoka, Jehova okwa li a pe Omwana oonkondo noonkondopangelo oonene, sho e mu pe oshinakugwanithwa a gwanithe po omalalakano Ge geshito. Ombiimbeli otayi popi Jesus tayi ti: “Kalunga okwe mu shititha iinima ayihe, nokaku na nando oshinima shimwe shomeshito inaashi shitwa kee po.”—Johannes 1:3.

5 Itatu vulu naanaa okuuva ko kutya oshilonga shoka osha li oshinene shi thike peni. Dhiladhila owala kutya osha li sha pula oonkondo dhi thike peni opo pu shitwe aayengeli aanankondo omamiliyona, ewangandjo nomilalawili omabiliyona nosho wo evi niinima oyindji ya yoolokathana mbyoka yi li ko yi na omwenyo. Opo Jesus a gwanithe po iilonga mbyoka okwa li a pumbwa ombepo ondjapuki yaKalunga, oonkondo ndhoka dha shiga ko meshito alihe. Jesus okwa li a nyanyukilwa iilonga mbyoka yokushita e li Engomba ndyoka Jehova a longitha mokushita iinima ayihe.—Omayeletumbulo 8:22-31.

6. Konima yeso neyumuko lye, Jesus okwa li a pewa oonkondopangelo dhini?

6 Mbela Jesus okwa li ta ka pewa oonkondo noonkondopangelo dhilwe ishewe? Okwa popi konima yeso neyumuko lye a ti: “Ongame nda pewa epangelo alihe megulu nokombanda yevi.” (Mateus 28:18) Eeno, Jesus okwa pewa oonkondo nuuthemba okupangela eshito alihe. E li “Omukwaniilwa gwaakwaniilwa nOmuwa gwaawa,” oku na oonkondopangelo okuhulitha po “aapangeli yomombepo, omapangelo noonkondo” adhihe ndhoka tadhi kondjitha He, sha hala okutya, omapangelo ngoka tu wete naangoka kaatu wete. (Ehololo 19:16; 1 Aakorinto 15:24-26) Jesus oye “omupangeli gwaayihe,” kakele owala kaJehova.—Aahebeli 2:8; 1 Aakorinto 15:27.

7. Omolwashike tatu vulu okukala nuushili kutya Jesus ita ka longitha nando nayi oonkondo dhe ndhoka Jehova e mu pa?

7 Mbela otu na okukala tatu ipula kutya pamwe Jesus ota ka longitha oonkondopangelo dhe papuko? Aawe. Jesus oku hole He noita ka longa oshinima shoka tashi mu yemateke. (Johannes 8:29; 14:31) Oku shi shi nawa kutya Kalunga iha longitha oonkondo dhe papuko. Jesus okwe shi mona kutya Jehova oha kongo oompito a “nkondopaleke mboka ye na omitima dhe mu inekela.” (2 Ondjalulo 16:9) Okwa li u ulukile aantu ohole ya fa yaHe, onkee ano, otu na okukala neinekelo kutya Jesus ota ka longitha aluhe oonkondo dhe omolwuuwanawa wetu. (Johannes 13:1) Ke na siku a longithile nayi oonkondo dhe. Ngashingeyi natu tale oonkondo ndhoka a li e na sho a li kombanda yevi nonkene e dhi longitha.

‘E na oonkondo moohapu’

8. Konima sho a gwayekwa, Jesus okwa li a pewa oonkondo a ninge shike, nokwe dhi longitha ngiini?

8 Osha yela kutya Jesus ina longa iikumithalonga muNasaret sho a li okanona. Ihe okwe yi longo owala konima sho a ninginithwa mo 29 E.N, sho a li e na oomvula dhi thike lwopo 30. (Lukas 3:21-23) Ombiimbeli otayi ti: “Kalunga okwa li e mu gwayekitha Ombepo Ondjapuki noonkondo. Oye okwe ende apehe, okwa longo uuwanawa nokwa aludha ayehe mboka ya li mepangelo lyomuhindadhi.” (Iilonga 10:38) Sho Jesus a “longo uuwanawa,” mbela shoka itashi ulike kutya okwa li a longitha oonkondo ndhoka e na momukalo gu uka? Konima sho a gwayekwa, okwa ningi “omuhunganeki e na oonkondo miilonga nomoohapu.”—Lukas 24:19.

9-11. (a) Openi Jesus a li a longele aantu, neshongo lini a li a taalela? (b) Omolwashike aantu ya li ya kuminwa elongo lyaJesus?

9 Oohapu dhaJesus odha li dhi na oonkondo. Olundji okwa li ha longele aantu polweela, pominkulofuta, kiikulundundu, momapandaanda nosho wo momahala gomalandithilo. (Markus 6:53-56; Lukas 5:1-3; 13:26) Aapulakeni ye oya li taya vulu oku mu thiga po ngele iinima mbyoka ta popi inaye yi hokwa. Pethimbo lyonale sho pwa li kaapu na omambo, aapulakeni mboka haya pandula oya li haya pungula oohapu ndhoka taya lombwelwa momitima nomomadhiladhilo gawo. Onkee ano, Jesus okwa li e na okulonga aantu iinima tayi hokitha, yu uvitike nawa notayi vulu okudhimbulukiwa nuupu. Ihe shoka kasha li omukundu kuJesus. Pashiholelwa, natu tale shi na ko nasha nEuvitho lye lyOkondundu.

10 Ongula yesiku limwe petameko lyomumvo 31 E.N., engathithi lyaantu olya gongala poshikulundundu shi li popepi nefuta lyaGalilea. Yamwe oya li ye ende oshinano shookilometa 100 sigo 110 okuza kuJuda nokuJerusalem. Yalwe oya za kuumbangalantu womunkulofuta gwaTiro naSidoni. Aavu oyendji oya hedha popepi naJesus opo ye mu gume nokwe ya aludha ayehe. Sho pwa li kaapu na we ngoka te ehama unene mokati kawo, okwa tameke oku ya longa. (Lukas 6:17-19) Sho a mana okupopya aantu oya kuminwa shoka yu uvu. Omolwashike mbela?

11 Konima yomimvo dhontumba, gumwe ngoka a li po sho Jesus ta longo aantu kondundu okwa nyola a ti: “Aantu oya kuminwa elongo lye. Oshoka okwe ya longo ngaangoka e na oonkondo.” (Mateus 7:28, 29) Elongo lyaJesus olya li lya gumu aantu noonkondo. Okwa li omupopikalelipo gwaKalunga, nelongo lye olya li lya kankamena kOohapu dhaKalunga. (Johannes 7:16) Okwa li ha popi iinima ya yela, ha kumagidha momukalo tagu tompo nokutompathana momukalo gwaahe shi okupatanekwa. Oohapu dhe odha gumu omitima dhaapulakeni ye. Okwe ya longo nkene ye na okumona elago, nkene ye na okugalikana, okukonga Uukwaniilwa waKalunga nonkene ye na okutunga onakuyiwa yawo. (Mateus 5:3–7:27) Oohapu dhe odhi inyengitha omitima dhaamboka ya li ya sa ondjala yoshili noyuuyuuki. Aantu ya tya ngaaka oya li nehalo ‘lyokwiidhimbwa yo yene’ nokuthiga po ayihe opo ye mu landule. (Mateus 16:24; Lukas 5:10, 11) Oohapu dhaJesus kadha li tuu dhi na oonkondo!

‘Omunankondo miilonga’

12, 13. Omeityo lini Jesus a li ‘omunankondo miilonga,’ niikumithalonga ye oya li ya yoolokathana ngiini?

12 Jesus okwa li wo ‘omunankondo miilonga.’ (Lukas 24:19) Omavaangeli oga popya kondandalunde iikumithalonga yi vulithe 30 mbyoka a longo ‘omolwoonkondo ndhoka a pewa kOmuwa.’ * (Lukas 5:17) Iikumithalonga ye oya li ya kumitha aantu oyendji. Okwa longo iikumithalonga iyali sho a kutitha aalumentu 5 000 nokonima 4 000, ihe “aakiintu naanona inaa yalulwa.” Otashi vulika omwaalu gwaantu ayehe kumwe gwa li 20 000.—Mateus 14:13-21; 15:32-38.

“Oya mono Jesus te ende kombanda yomeya”

13 Jesus okwa longo iikumithalonga ya yoolokathana. Kasha li oshidhigu kuye okutidha mo oompwidhuli. (Lukas 9:37-43) Sho a shitukitha omeya omaviinu oku ulike kutya oku na oonkondo okupangela iinima yopaunshitwe. (Johannes 2:1-11) Aalongwa ye oya li ya kumwa sho ye mu mono te ende kombanda yomeya gefuta lyaGalilea. (Johannes 6:18, 19) Okwa li e na oonkondo okwaaludha omikithi adhihe, omaulema nuuvu woshinamenena. (Markus 3:1-5; Johannes 4:46-54) Okwa li a aludha aantu momikalo dhi ili nodhi ili. Yamwe okwe ya aludha, nonando oya li kokule naye, yalwe okwe ya gumu opo ya aluke. (Mateus 8:2, 3, 5-13) Yamwe oya li ya aludhwa pethimbo opo tuu mpoka, omanga yalwe ya aludhwa kashona nakashona.—Markus 8:22-25; Lukas 8:43, 44.

14. Oshike tashi ulike kutya Jesus oku na oonkondo okuhulitha po eso?

14 Jesus oku na oonkondo okuhulitha po eso. MOmbiimbeli omu na omahokololo gatatu taga popi kutya okwa li a yumudha aasi. Okwa yumudha okakadhona koomvula 12 e te ka pe aavali yako, omumati a valwa oye awike kuyina omuselekadhi naLasarus, omumwayina gwaMarta naMaria. (Lukas 7:11-15; 8:49-56; Johannes 11:38-44) Kapwa li eyumudho limwe lye mu nyenge. Okakadhona koomvula 12 okwe ka yumudha konima yokathimbo sho ka hulitha. Okwa yumudha omwanamati gwomuselekadhi ngoka a li ta ka fumvikwa mesiku ndyoka a sa. Lasarus okwe mu yumudha konima yomasiku gane.

Okwa longitha oonkondo dhe nokwaaihola mwene, pandunge nonondjaalela

15, 16. Oshike tashi ulike kutya Jesus ka li a longitha oonkondo dhe mokwiihola mwene?

15 Natu tye andola oonkondo ndhoka Jesus e na odha pelwe omuleli inaa gwanenena, mbela ando okwe dhi longitha ngiini? Jesus ka li omulunde. (1 Petrus 2:22) Ka li e na iikala yokwiihola mwene, yokukala a simana noyolwiho mbyoka hayi ningitha aantu inaaya gwanenena ya longithe oonkondo dhawo okweehameka yalwe.

16 Jesus ina longitha oonkondo dhe omolwuuwanawa we mwene. Sho a li a sa ondjala okwa tindi okushitukitha omamanya ga ninge iikwiila a lye. (Mateus 4:1-4) Nonando okwa li e na iiniwe iishona, ini ikongela omaliko mokulongitha oonkondo ndhoka e na. (Mateus 8:20) Opu na natango euliko limwe kutya ina longitha oonkondo dhe mokwiihola mwene. Okwi iyamba okulonga iikumithalonga. Ngele ta aludha aavu, muye omwa li hamu zi oonkondo. Okwa li ha kala u uvite kutya muye omwa za oonkondo, nokuli nonando okwaaludha owala omuntu gumwe. (Markus 5:25-34) Okwe etha oongundu dhaantu dhi mu gume opo ya aluke. (Lukas 6:19) Jesus okwa li u ulike kutya ki ihole ye mwene.

17. Jesus okwa li u ulike ngiini kutya oonkondo dhe ohe dhi longitha pandunge?

17 Jesus okwa li ha longitha pandunge oonkondo dhe. Ka li ha longo iilongankondo i iyulike nenge e yi longe nopwaahe na elalakano lyasha. (Mateus 4:5-7) Okwa tindi okulonga iikumithalonga molwaashoka ka li a hala okunyanyudha Herodes ngoka a li e na okatalekonawa ka puka. (Lukas 23:8, 9) Pehala lyokwiitangela oonkondo dhe, olundji Jesus okwa lombwele mboka a aludha kaaye shi popye. (Markus 5:43; 7:36) Ka li a hala aantu ya thike pehulithodhiladhilo kombinga ye molwaashoka yu uva omahokololo taga nywitha omakutsi ngoka gi itaambekidhwa.—Mateus 12:15-19.

18-20. (a) Oshike sha li sha nwetha mo omukalo moka Jesus a longitha oonkondo dhe? (b) Owu uvitile ngiini omukalo moka Jesus a aludha omulumentu ngoka a li ombolo?

18 Omulumentu nguka omunankondo, Jesus, okwa li a yooloka ko kaapangeli mboka haya longitha oonkondopangelo dhawo nokwaahe na okwiipula noompumbwe nokumona iihuna kwayalwe. Okwa li e na ko nasha naantu. Uuna a mono taya mono iihuna osha li hashi mu inyengitha opo e ya kwathele. (Mateus 14:14) Okwa li e na ko nasha nomaiyuvo nosho wo oompumbwe dhawo, niikala mbyoka oya nwetha mo omukalo moka a longitha oonkondo dhe. MuMarkus 7:31-37 omu na oshiholelwa tashi gumu omutima.

19 Oshikando shimwe, sho engathithi lyaantu lya mono Jesus olye eta aavu oyendji kuye nokwe ya aludha ayehe. (Mateus 15:29, 30) Ihe Jesus okwa li a gandja eitulomo lyi ikalekelwa komulumentu gumwe. Omulumentu okwa li ombolo noka li ha popi. Otashi vulika Jesus a li a mono kutya omulumentu ngoka okwa tila. Okwe mu kutha mokati kaantu e te mu aludha ye li oyo ayeke. Jesus okwa longitha omandhindhiliko gontumba opo e mu ulukile shoka ta ka ninga. Okwa “tula ominwe dhe momakutsi gombolo nokwa hiya omayeye e ta gumu elaka lye.” * (Markus 7:33) Opo nduno okwa ligamene kegulu e ta galikana. Kungeyi, Jesus okwe mu ulukile kutya ‘shoka ta ka ninga ote shi ningi koonkondo dhaKalunga.’ Lwahugunina, Jesus okwe mu lombwele a ti: “Thituluka!” (Markus 7:34) Konima yaashoka, omakutsi ge oga thituluka nokwa tameke okupopya.

20 Nonando okwa longitha oonkondo ndhoka a pewa kuKalunga a aludhe aantu, Jesus okwa li e na ko nasha nomaiyuvo gawo. Mbela inatu pandula sho tu shi kutya Jehova okwa gandja Uukwaniilwa wopaMesiasa miikaha yOmupangeli ngoka e na ko nasha naantu?

Euliko lyaashoka tashi ka ningwa

21, 22. (a) Iikumithalonga yaJesus oya li tayi thaneke shike? (b) Molwaashoka Jesus oha vulu okupangela iinima yopaunshitwe, oshike twa tegelela a ka ninge sho ta ka pangela mUukwaniilwa we?

21 Iilongankondo mbyoka Jesus a longo kombanda yevi oya li tayi ulike owala omayambeko ogendji ngoka taga ka kala kohi yepangelo lyUukwaniilwa we. Muuyuni uupe waKalunga, Jesus ota ka longa ishewe iikumithalonga kombanda yevi alihe. Natu tale yimwe yomuyo yituntula.

22 Jesus ota ka ningulula iinima ayihe yopaunshitwe kombanda yevi yi kale ya gwanenena. Dhimbulukwa kutya okwa li u ulike kutya oku na oonkondo okupangela iinima yopaunshitwe. Kohi yepangelo lyUukwaniilwa we aantu itaya ka kala ya tila iikungulu, omakakamo gevi, omililo ndhoka hadhi ndwafuka moondundu nenge iiponga yilwe yopaunshitwe. Molwaashoka Jesus oku li Engomba ndyoka Jehova a longitha okushita evi niinima yi na omwenyo mbyoka yi li ko, okwa tseya nawa uunshitwe wevi. Oku shi okulongitha oonzo dhalyo nawa. Evi alihe koonono otali ka ninga Oparadisa ngele a tameke okupangela.—Lukas 23:43.

23. Jesus ota ka gwanitha po ngiini oompumbwe dhaantu e li Omukwaniilwa?

23 Jesus ota ka ninga po shike kombinga yoompumbwe dhaantu? Sho a kutitha aantu omamiliyona niikulya iishona otashi ulike kutya epangelo lye otali ka hulitha po ondjala. Iikulya otayi ka kala ya gwana notayi ka monika nuupu kukehe gumwe. (Episalomi 72:16) Sho a aludha mboka taye ehama otashi ulike kutya aavu, aaposi, oombolo, iitiningili niilema otayi ka aludhwa thiluthilu sigo aluhe. (Jesaja 33:24; 35:5, 6) Oonkondo dhe okuyumudha aasi otadhi tu shilipaleke kutya e li Omukwaniilwa gwomegulu ota ka yumudha aantu omamiliyona ogendji mboka ye li moombiladhimbuluko.—Johannes 5:28, 29.

24. Sho tatu dhiladhila koonkondo dhaJesus, otu na okukaleka shike momadhiladhilo, nomolwashike?

24 Ngele tatu tedhatedha koonkondo dhaJesus, natu kaleke momadhiladhilo kutya okwa li a holele He momukalo gwa gwanenena. (Johannes 14:9) Momukalo moka ha longitha oonkondo dhe otagu tu kwathele tu uve ko nkene Kalunga ha longitha wo oonkondo dhe. Pashiholelwa, tala sho Jesus a li a aludha omunashilundu gumwe. Omolwohenda ye, okwe mu gumu e ta ti: “Onda hala, yela!” (Markus 1:40-42) Okupitila momahokololo ngaashi ndika, Jehova okwa fa te tu lombwele ta ti: ‘Osho handi longitha oonkondo dhandje ngaaka.’ Mbela shika itashi ku inyengitha wu tange Kalunga Omunankondoadhihe noku mu pandula sho ha longitha oonkondo dhe momukalo gwopahole?

^ okat. 1 Mefuta lyaGalilea omwa li hamu tukuluka olundji iikungulu. Molwaashoka efuta ohali shuna pevi (oometa 200 lwaampono), ombepo yalyo ohayi kala ompyu noonkondo yi vulithe yomomudhingoloko gwalyo, naashika ohashi piyaganeke onkalo yombepo. Ombepo ondhigu oya li hayi pepe okuza kuumbangalantu wondundu yaHermon yu uka kesilu lyaJordan. Shampa onkalo yombepo ya kala ya lota okathimbo okashona ohayi lundulukile nziya moshikungulu sha pindjala.

^ okat. 12 Ethimbo limwe mOmavaangeli iikumithalonga oyindji mbyoka Jesus a longo oya popiwa paushimwe. Pashiholelwa, oshikando shimwe “aantu ayehe yomoshilando” oyi ile kuye e ta aludha “ayehe” mboka taye ehama.—Markus 1:32-34.

^ okat. 19 Okuhiya omayeye okwa li endhindhiliko lyokwaaludha ndyoka lya taambiwa ko kAajuda naamboka kaaye shi Aajuda, nomukalo ngoka ogwa nyolwa momanyolo goshirabbi. Jesus okwa li a hiya omayeye opo u ulukile omulumentu kutya oku li pokwaaludhwa. Kutya nduno oshike sha li sha kwatelwa mo, Jesus ka li a longitha omayeye ongoshilongitho shopaunshitwe shokwaaludha.