Bafsa ba a Botšiša

Nka Phedišana Bjang le Bana Bešo?

O ka hlalosa bjang tswalano ya gago le yo mongwe le yo mongwe wa bana beno?

․․․․․ Ke mogwera wa-ka wa paala

․․․․․ Gantši re phedišana gabotse

․․․․․ Re a kgotlelelana

․․․․․ Re dulela go lwa

BANA ba motho ba bangwe ke monwana le lenala. Ka mohlala, Felicia wa nywaga e 19 o re: “Ngwanešo wa nywaga e 16 e lego Irena, ke yo mongwe wa bagwera ba-ka ba paala.” * Carly wa nywaga e 17 o bolela mabapi le kgaetšedi ya gagwe ya nywaga e 20 e lego Eric gore: “Re phedišana gabotse kudu. Ga re ke re e-lwa.”

Ka lehlakoreng le lengwe, ba bantši ba na le tswalano yeo e swanago le ya Lauren le Marla. Lauren o re: “Re lwa ka selo se sengwe le se sengwe, go sa šetšwe gore ke se senyenyane gakaakaang.” Goba mohlomongwe o ka ikwa go swana le Alice wa nywaga e 12, yoo a bolelago ka mogolwagwe wa nywaga e 14 e lego Dennis gore: “O a ntena! O šwahlela ka phapošing ya-ka gomme a ‘itšeela’ dilo ka ntle le go kgopela. Dennis e sa le ngwana o a tseba!”

Na o na le ngwaneno yoo a go tenago? Ke therešo gore batswadi ba gago ba na le boikarabelo bja go boloka kwano ka lapeng. Lega go le bjalo, go se go ye kae o tla swanelwa ke go ithuta go phedišana le ba bangwe. O ka ithuta seo ge o sa dutše o le ka gae.

Nagana ka diphapano tšeo o kilego wa ba le tšona le ngwaneno goba kgaetšedi ya gago. Gantši le lwela eng? Lebelela lelokelelo leo le lego ka mo tlase gomme o tsenye leswao le ✔ mapokising a dilo tšeo le di lwelago goba o ngwale ka mohuta wa tiragalo yeo e go galefišago.

□ Dilo. Ngwanešo o “itšeela” dilo ka ntle le go kgopela.

□ Go se swane ga dimelo. Ngwanešo o dira dilo ka boithati goba ka go se nagane goba o leka go laola bophelo bja-ka.

□ Nako ya go ba noši. Ngwanešo o tsena ka phapošing ya-ka ka ntle le go kokota goba o bala di e-mail tša-ka goba melaetša ya-ka ya mogalathekeng ka ntle le go kgopela tumelelo.

□ Se sengwe. ․․․․․

Ge e ba ngwaneno a go galefiša ka mehla—a go laola goba a sa go nee nako ya go ba noši—go ka ba thata gore o se galefe. Eupša seema sa Beibele se re: “Xo pitla dinkô xo nthša moôkôla; xo hlohla boxale xo tsoša thlabanô.” (Diema 30:33) Ge e ba o boloka sekgopi, seo se ka feleletša ka gore o phatloge ka bogale, go swana le ge go pitla nko go ka dira gore madi a tšwe. Ka gona, bothata bo tlo fo gakala. (Diema 26:21) O ka thibela bjang gore go tenega go feleletše ka gore go be le ngangišano e bogale? Mogato wa pele ke go tseba modu wa bothata.

 Na ke Selo Seo se Diragetšego Goba ke Bothata?

Mathata a magareng ga bana ba motho a swana le dišo tša sefahlegong. Selo seo se ka go bontšhago gore o na le sešo ke go kwa bohloko mo go nyenyane, eupša sebaki sa sona ke bolwetši bjo bo tseneletšego. Ka mo go swanago, gantši go ngangišana o šoro ga bana ba motho e fo ba e le bohlatse bjo bo lego molaleng bja modu wa bothata.

O ka alafa sešo ka go se phula. Lega go le bjalo, seo se tla fo alafa leswao la bolwetši gomme o ka tlogela lebadi goba wa gakatša bolwetši. Tsela e kaone ke go alafa bolwetši, ka go re’alo wa thibela gore dišo di se ke tša tšwa gape. Go bjalo le ge go tliwa mathateng ao a lego gona gare ga bana ba motho. Ithute go tseba modu wa bothata, gomme o tla tlogela seo se diragetšego ke moka wa lokiša modu wa bothata. Le gona o tla kgona go diriša keletšo ya Kgoši Solomone yo bohlale, yoo a ngwadilego gore: “Molemoxi xa a na sebefedi.”—Diema 19:11.

Ka mohlala, Alice yo go boletšwego ka yena pejana, o boletše ka ngwanabo e lego Dennis gore: “O šwahlela ka phapošing ya-ka gomme a ‘itšeela’ dilo ka ntle le go kgopela.” Seo e fo ba selo seo se diragetšego. Lega go le bjalo, o nagana gore modu wa bothata ke’ng? Go ka direga gore ke taba ya mabapi le tlhompho. *

Alice a ka rarolla bothata bjoo ka go botša Dennis gore a se sa hlwa a tsena ka phapošing ya gagwe goba go diriša dilo tša gagwe. Eupša tharollo yeo e alafa feela maswao a bothata gomme go molaleng gore seo se tla baka dintwa tše dingwe gape. Lega go le bjalo, ge e ba Alice a ka hlalosetša Dennis ka tsela e kwagalago gore a hlomphe nako ya gagwe ya go ba noši le gore a hlomphe dilo tša gagwe, ga go pelaelo gore tswalano ya bona e tla kaonefala.

Ithute go Rarolla Diphapano Goba go di Phema

Ke therešo gore go tseba modu wa mathata ao o nago le ona le ngwaneno e fo ba e le karolo ya  tharollo. Ke’ng seo o ka se dirago bakeng sa go rarolla bothata le go phema go lwa gape? Leka go diriša megato ye e tshelelago.

1. Dumelelanang ka melao e itšego. Kgoši Solomone o ngwadile gore: “Maanô a padile, xò se keletšanô; a tlo kxônêxa xe baeletši ba ka ata.” (Diema 15:22) E le go go thuša go phema go ferekana, lebelela morago go seo o swailego gore se bakile phapano magareng ga gago le ngwaneno. Bonang ge e ba le ka kgona go dira melao e itšego yeo bobedi bja lena le dumelelanago ka yona le yeo e tlago go rarolla seo e tlogago e le bothata. Ka mohlala, ge e ba le lwela dilo, Molao wa pele e ka ba gore: “Ka mehla kgopela pele o tšea selo sa motho yo mongwe.” Molao wa bobedi e ka ba gore: “Hlompha tshwanelo ya ngwaneno ya gore: ‘Aowa, o ka se diriše selo seo.’” Ge o dira melao ye, nagana ka taelo ya Jesu yeo e rego: “Ka baka leo, dilo tšohle, tše le nyakago batho ba le dira tšona, le lena ka mo go swanago le ba dire tšona.” (Mateo 7:12) Ka tsela yeo, o tla dira melao yeo wena le ngwaneno le tlago go kgona go e latela. Ke moka boledišanang le batswadi ba lena bakeng sa go kgonthišetša gore ba kwana le seo le dumelelanego ka sona.—Baefeso 6:1.

2. Latela melao yeo. Moapostola Paulo o ngwadile gore: “Lega go le bjalo, na wena o rutago yo mongwe, ga o ithute? Wena, yo a bolelago gore “O se ke wa utswa,” na o a utswa?” (Baroma 2:21) O ka diriša bjang molao wo wa motheo? Ka mohlala, ge e ba o nyaka gore ngwaneno a hlomphe nako ya gago ya go ba noši, gona le wena o swanetše go kokota pele o tsena ka phapošing ya ngwaneno goba o kgopele pele o bala di e-mail tša gagwe goba melaetša ya gagwe ya mogalathekeng.

3. O se ke wa kgopišega ka pela. Ke ka baka la’ng yeo e le keletšo e botse? Go etša ge seema sa Beibele se bolela, ke ka gobane “thselekêxô e axile mo pelong ya setlatla.” (Mmoledi 7:9) Ge e ba o kgopišega gabonolo, bophelo bja gago bo ka se thabiše. Ee, ngwaneno o tla dira goba a bolela dilo tšeo di go galefišago. Eupša ipotšiše gore: ‘Na ke ile ka mo dira se se swanago nakong e fetilego?’ (Mateo 7:1-5) Jenny o re: “Ge ke be ke na le nywaga e 13, ke be ke nagana gore kgopolo ya-ka ke yona ya bohlokwa-hlokwa gomme e swanetše go kwewa. Ga bjale ngwanešo yo monyenyane o nagana ka tsela e swanago. Ka gona, ke leka gore ke se ke ka kgopišwa ke dilo tšeo a di bolelago.”

4. Lebalela gomme o lebale. Mathata a magolo a swanelwa ke go ahla-ahlwa gomme a rarollwe. Eupša na o swanetše go sekiša ngwaneno ka phošo e nngwe le e nngwe yeo a e dirago? Jehofa Modimo o thaba kudu ge o ikemišetša go se “latiše phošô.” (Diema 19:11) Alison wa nywaga e 19 o re: “Nna le ngwanešo e lego Rachel gantši re kgona go rarolla go se kwane ga rena. Re kgopelana tshwarelo ka pela gomme ra hlalosetšana seo re naganago gore se ka ba se bakile kgohlano. Ka dinako tše dingwe ke robala ka taba ke naganišiša  ka yona pele ga ge nka tla ka tšweletša bothata. Gantši mesong e latelago go ba bonolo kudu go lebalela le go lebala seo, le gona ga go sa nyakega gore ke bolele ka seo gape.”

5. Akaretša batswadi ba gago gore e be baahlodi. Ge e ba wena le ngwaneno le sa kgone go rarolla bothata bjo bogolo, batswadi ba lena ba ka le thuša gore le dire khutšo. (Baroma 14:19) Lega go le bjalo, gopola gore go kgona go rarolla diphapano ka ntle le go ya go batswadi ba gago ke leswao la gore o godile e le ka kgonthe.

6. Tšeela godimo dika tše dibotse tša bana beno. Ga go pelaelo gore bana beno ba na le dika tšeo o di ratago. Ngwala selo seo o se ratago ka yo mongwe le yo mongwe wa bana beno.

Leina Seo ke se ratago ka yena

․․․․․ ․․․․․

Go e na le go dula o nagana ka diphošo tša bana beno, ke ka baka la’ng o sa nyake sebaka sa go ba botša seo o se ratago ka bona?—Psalme 130:3; Diema 15:23.

Therešo ya bophelo: Ge o tloga ka gae, ka dinako tše dingwe o tlo dikologwa ke batho bao ba go galefišago, e lego bašomi-gotee le wena le batho ba bangwe bao ba se nago mekgwa, bao ba sego botho le bao ba nago le boithati. Ka gae ke lefelo leo o ka ithutago go lebeletšana ka khutšo le ditlhohlo tše bjalo. Ge e ba o na le ngwaneno goba kgaetšedi yoo go lego thata go phedišana le yena, e-ba le pono e nepagetšego ka seo. Ngwaneno yoo o go ruta dithuto tša bohlokwa tšeo o tlago go di diriša nakong e tlago bophelong!

Beibele e bontšha gore ga se ka mehla moo ngwaneno goba kgaetšedi ya gago e ka bago mogwera wa gago wa kgaufsi-ufsi. (Diema 18:24) Eupša o ka matlafatša segwera sa gago le bana beno ge e ba le ‘tšwela pele le kgotlelelana,’ gaešita le ge ba go nea ‘lebaka le le kwagalago la go ba le pelaelo.’ (Bakolose 3:13) Ge e ba o dira bjalo, ga go pelaelo gore bana beno ba ka se sa go tena kudu. Le gona le wena o ka ba tena ganyenyane.

Dihlogo tše di oketšegilego go tšwa lelokelelong la dihlogo tša “Bafsa ba a Botšiša” di ka hwetšwa mokerong wa Web wa www.watchtower.org/ype

[Mengwalo ya tlase]

SEO GO KA NAGANWAGO KA SONA

● Ke ka baka la’ng go le bohlokwa go bona phapano magareng ga seo se diragetšego le modu wa bothata?

● Ke mogato ofe go e tshelelago yeo e lego ka mo godimo woo o nyakago go šomela go ona kudu?

[Lepokisi go letlakala 27]

TSEBA MODU WA BOTHATA

Na o nyaka go kaonefatša bokgoni bja gago bja go tseba modu wa bothata magareng ga bana ba motho? Ge e ba go le bjalo, bala ka seswantšho sa Jesu sa mabapi le morwa yo a ilego a tloga gae gomme a gašanya lefa la gagwe.—Luka 15:11-32.

Ge morwa yoo a be a boa gae, lebeledišiša kamoo mogolwagwe a ilego a arabela ka gona. Ke moka araba dipotšišo tše di latelago.

Ke tiragalo efe yeo e bakilego gore mogolwagwe a arabele ka tsela yeo a arabetšego ka yona?

O nagana gore modu wa bothata e be e le eng?

Tatago bona o ile a leka go rarolla bothata bjang?

Ke’ng seo mogolwagwe a bego a swanetše go se dira bakeng sa go rarolla bothata bjoo?

Bjale nagana ka ngangišano ya morago-bjale yeo o bilego le yona le ngwaneno. Ke moka ngwala dikarabo tša gago kgaufsi le dipotšišo tše.

Ke’ng seo se bakilego seo se diragetšego?

O nagana gore modu wa bothata e ka ba e le eng?

Le ka dumelelana ka melao efe yeo e tlago go rarolla bothata bjoo gomme ya thibela gore go se sa ba le dikgohlano tše dingwe?

[Box/​Pictures on page 28, 29]

SEO DITHAKA TŠA GAGO DI SE BOLELAGO

“Ke nyaka go ba mogwera wa bana bešo bophelo ka moka, ka gona ke swanetše go thoma gona bjale go dira seo.”

“Re dira dilo gotee re le lapa gomme seo se thuša go re kopanya. Ga go bonagale re ngangišana kudu go etša kamoo re bego re dira ka gona.”

“Re tloga re sa swane e le ruri go etša ge bošego bo sa swane le mosegare. Lega go le bjalo, ngwanešo ke wa moswananoši. Ke mo rata kudu!”

“Ka ntle le bana bešo, dilo ka moka tše dibotse tšeo nkilego ka di dira di tla felelela moyeng. Go bao ba nago le bana babo bona, ke tla re go bona: ‘Le se ke la ba tšeela fase!’”

[Diswantšho]

Tia

Bianca

Samantha

Marilyn

[Seswantšho go letlakala 27]

Mathata magareng ga bana ba motho a swana le dišo tša sefahlegong—ge o nyaka go a rarolla o swanetše go alafa sebaki sa ona se segolo, e sego feela go hlasela maswao a ona