Sigui pa e contenido

Sigui pa e index

Bida den un Campo di Refugiado

Bida den un Campo di Refugiado

Bida den un Campo di Refugiado

KICO bo ta pensa ora bo tende e expresion “campo di refugiado”? Bo a yega di bishita un di nan? Con nan ta en realidad?

Tempo nos a skirbi e articulo aki, tawatin 13 campo di refugiado den e parti west di Tanzania. E gobierno di Tanzania den cooperacion cu e Alto Comisario di Nacionnan Uni pa Refugiadonan (UNHCR) ta brinda refugio na rond di 500.000 hende di otro paisnan Africano, cu a haya nan forsa ta bandona nan luga pa motibo di guera civil. Con bida ta den un campamento asina?

Yegada na e Campamento

Un mucha mohe teenager cu yama Kandida a splica nos kico a pasa ora e cu su famia a yega un par di aña pasa: “Nan a duna nos un carchi di cuminda cu un number di identificacion, y nan a asigna nos famia na e campo di refugiado di Nyarugusu. Einan nos a haya un number di tereno y un number di caya. Nan a mustra nos unda por kap palo y recohe yerba pa traha nos propio casita. Nos a traha bloki di lodo. UNHCR a duna nos un pida tapol cu nos a pone riba dak. Esei tawata trabou pisa, pero nos a keda contento ora nos cas simpel tawata cla.”

E carchi di cuminda ta ser uza cada pasa un diaranson. Kandida a sigui conta: “Si, nos ta para den rei na e cantina pa ricibi articulonan basico di alimento cu UNHCR ta parti.”

Kico ta e menu diario pa un persona?

“Nos cada un ta haya mas o menos 3 cup di hariña di funchi, un cup di bonchi berde, 20 gram di hariña di soya, dos cuchara di azeta dushi, y un cuchara di salu. Tin biaha nos ta haya tambe un pida habon cu mester dura henter un luna.”

Tin awa limpi disponibel? Un mucha mohe cu yama Riziki a bisa: “Si, nan ta pomp awa for di riunan den cercania y pas’e via pipa pa tankinan grandi. Nan ta trata e awa cu cloro prome cu mand’e na e diferente sitionan cu tin cranchi di awa den cada campamento. Pero toch nos ta purba herbe e awa prome cu nos beb’e pa evita cu nos ta bira malo. Hopi bes nos ta pasa for di mainta te anochi recohiendo awa y labando nos pañanan na e cranchinan di awa aki. Nos por haya solamente un hemchi y mei di awa pa dia.”

Si bo core cu auto pasa door di un di e campamentonan, lo bo por mira scolnan preparatorio, scolnan basico y scolnan secundario. Podise tin asta cursonan pa hende grandi den e campamento. Djis pafo di e campamento tin un warda di polis y un oficina di gobierno pa garantisa siguridad di e campamento. Lo bo por mira un mercado grandi cu hopi stand chikito caminda e refugiadonan por haya berdura, fruta, pisca, galiña y otro alimentonan basico. Algun hende di e poblacion local ta bin bende nan cosnan na e mercado. Pero di unda e refugiadonan ta saca placa pa cumpra cos? Algun di nan ta cultiva un hofi chikito di berdura y ta bende nan cosecha na e mercado. Otronan kisas ta bende parti di e hariña of e bonchi berde cu nan ta ricibi pa asina haya placa pa cumpra poco carni of fruta. Si, e campamento ta parce mas un pueblito grandi cu un campamento. Ta normal pa mira algun hende na mercado ta hari y pasa un rato contento, manera nan lo a haci na nan pais.

Si bo stop na e hospital, un di e docternan lo bisa bo cu tin un par di clinica den e campamento caminda ta trata casonan general; pa emergencia y casonan mas grave bo ta bai hospital. Ta di compronde cu e departamento di maternidad y e sala di parto na hospital ta importante, specialmente si tuma na cuenta cu den un campamento di 48.000 refugiado, rond di 250 yiu por nace pa luna.

Bon Alimenta den Sentido Spiritual

Rond mundo Testigonan di Yehova kisas ta puntra nan mes con ta para cu nan rumannan spiritual cu ta biba den e campamentonan na Tanzania. Na tur tin mas o menos 1.200 Testigo, organisa den 14 congregacion y 3 grupo. Con ta bai cu nan?

Un di e prome cosnan cu e cristiannan dedica aki a haci ora nan a yega na e campamentonan tawata di pidi un tereno pa traha un Salon di Reino ariba. Esaki lo a yuda e poblacion di refugiado pa sa unda nan por haya e Testigonan y unda pa asisti na nan reunionnan semanal. Den e campo di Lugufu, tin 7 congregacion, cu un total di 659 cristian activo. Na nan reunionnan di diadomingo, e asistencia total di e 7 congregacionnan aki generalmente ta alrededor di 1.700 hende.

Testigonan den tur campamento ta beneficia tambe di reunionnan cristian mas grandi manera asamblea y congreso. Ora nan a tene e prome congreso di districto den e campo di Lugufu, 2.363 hende a asisti. E Testigonan a traha un baki pa bautismo djis pafo di e sitio di congreso. E baki tawata un buraco cu nan a coba den tera y despues nan a fur’e cu plestik pa wanta e awa. Cu bais e rumannan a transporta awa for di un riu cu a keda un dos kilometer leu. Como cu nan por a transporta solamente 5 galon (20 liter) pa biaha, nan mester a tira varios biaha. E candidatonan pa bautismo, bisti modestamente, a para den rei pa batisa. Na tur, 56 persona a batisa door di bai completamente bou di awa. Un sirbido di tempo completo cu nan a entrevista na e congreso a splica cu e ta studia Bijbel cu 40 persona. Cuater di su studiantenan a batisa na e congreso ei.

E oficina di sucursal di Testigonan di Yehova a haci areglo pa e campamentonan ricibi bishita regular di superintendentenan biahero. Un di nan a bisa: “Nos rumannan ta celoso den sirbishi. Nan tin un teritorio grandi pa predica, y tin un congregacion caminda cada Testigo ta dedica rond di 34 ora pa luna na sirbishi. Hopi di nan ta conduci cinco studio di Bijbel of mas cu personanan interesa. Un pionero [un predicado di tempo completo] a bisa cu lo e no por haya un miho teritorio ningun caminda. E hendenan den e campamento ta gusta nos publicacionnan masha hopi.”

Con literatura biblico ta yega na e campamentonan? E sucursal ta manda nan cu trein te Kigoma, un pueblo na costa oriental di Lago Tanganyika. Einan rumannan ta ricibi e publicacionnan y ta haci areglo pa transporta esakinan pa e congregacionnan. Tin biaha nan ta huur un pickup y nan mes ta entrega e literatura na tur e campamentonan. Esaki ta tuma tres pa cuater dia coriendo riba caminda hopi malo.

Yudansa Material

Testigonan di Yehova na Francia, Belgica y Suisa ta esnan cu specialmente a duna un man pa percura yudansa pa e refugiadonan den e campamentonan aki. Algun di nan a bishita e campamentonan na Tanzania, cu aprobacion di Ministerio di Asuntonan Interno y UNHCR. E Testigonan na Europa a colecta tonelada di lechi di soya, paña, sapato, buki di scol y habon. Nan a haci donacion di e articulonan aki pa parti pa tur refugiado, na harmonia cu e principio biblico: “Mientras nos tin oportunidad, laga nos haci bon na tur hende, y specialmente na esnan cu ta di e famia di fe.”—Galationan 6:10.

E esfuersonan humanitario aki a produci masha bon resultado, y a yuda hopi refugiado. E Comite di e Comunidad di Refugiado den un di e campamentonan a expresa nan gratitud cu e palabranan aki: “Na nomber di henter nos comunidad, nos tin e honor di dirigi nos mes na boso pa gradici boso pa boso gesto humanitario cu boso organisacion a rindi e tres biahanan aki . . . E pañanan a yuda 12.654 homber, mohe y mucha den necesidad, y tambe babynan resien naci . . . E poblacion di refugiado di e campo di refugiado na Muyovozi actualmente tin 37.000 habitante. Na tur, 12.654 hende a ser yuda, esta, 34,2 porshento di e poblacion.”

Den un otro campamento, 12.382 refugiado a ricibi cada un tres paña, y un otro campamento a ricibi miles di buki di scol pa uza den scol secundario y scol basico y na crèche. Un funcionario administrativo di UNHCR den un di e regionnan ei a comenta: “Nos ta masha gradicido pa e donacion cu nos a ricibi [cu ta satisface] e gran necesidad di e poblacion den e camponan di refugiado. E cargamento mas resien cu nos a haya tawatin 5 container di buki di scol, locual nos servicionan di comunidad a reparti entre e poblacion di refugiado. . . . Masha masha danki.”

Asta corantnan local a comenta riba e yudansa duna. Un titular den e corant Sunday News di 20 di mei 2001, a bisa: “Paña pa Refugiado na Tanzania Ta na Caminda.” Den su edicion di 10 di februari 2002, e corant a remarca: “E comunidad di refugiado ta aprecia e donacion pasobra algun di e muchanan, cu a stop di bai scol pa falta di paña, awor ta asisti regularmente na e lesnan.”

Un Situacion Dificil Pero No sin Salida

Pa mayoria refugiado ta dura casi un aña pa nan por adapta nan mes na e bida nobo den e campamento. Nan ta hiba un bida simpel. Testigonan di Yehova den e campamentonan aki ta uza gran parti di nan tempo pa consola nan prohimo refugiado cu e bon nobo di e Palabra di Dios, Bijbel. Nan ta conta nan di un mundo nobo caminda tur hende “lo bati nan spadanan traha ploeg cu nan, y nan lo bati nan lansanan traha sker-pa-snui cu nan; nacion lo no lanta spada contra nacion, y nunca mas nan lo no train pa guera.” Na e tempo ei tur hende “lo sinta bou di su palo di wendruif y bou di su palo di figo, y ningun hende lo no spanta nan, pasobra e boca di e SEÑOR di ehersitonan a papia.” Pues claramente cu e bendicion di Dios, esaki lo ta un mundo sin campo di refugiado.—Mikeas 4:3, 4; Salmo 46:9.

[Plachi na pagina 8]

Casnan den e campo di refugiado di Nduta

[Plachi na pagina 10]

Salon di Reino na Lukole (man drechi) Bautismo na Lugufu (abou)

[Plachi na pagina 10]

Congreso di districto den e campo di Lugufu