Jieda eena truat veschieden un eenje hoolen mau rajcht äare Jefeelen trigj. Bediet daut dan, daut deejanje nich soo truarich sent aus aundre? Nä, wiels Forscha haben rutjefungen, daut et auljemeen sea veschieden schauft, woo de Menschen truaren. Truaren kaun eenem mau rajcht halpen, daut eena sikj bäta feelt. Oba daut jeft nich bloos eene rajchte Wajch, woo to truaren. Daut haft doamet to doonen, woo eena oppjewossen es, waut eena beläft haft un woo deejanja jestorwen es, om dän eena truat.

Soone, waut truaren, weeten veleicht nich krakjt, waut see aules derchmoaken woaren, oba daut jeft Sachen, waut jeweenlich bie aulem oppkomen. Hia sent eenje von dee:

Eena kaun sikj gaunz aune Enj feelen. Du feelst die veleicht no roaren un bangst die sea. Eenjemol feelst du die veleicht goot un daut näakjste Mol schlajcht. Du best veleicht truaja, wan die waut von dee Persoon biefelt ooda wan du von dänjanjen jedreemt hast. Fuaz best du veleicht soo benomen, daut du daut nich jleewen kaust, waut passieet es. Tiina denkjt daut noch, aus äa Maun Timo onverhofs storf. See sajcht: “Fuaz wia ekj soo benomen, daut ekj nich mol kunn roaren. Ekj wia gaunz aune Enj. To Tieden kunn ekj schia nich mol odmen. Ekj kunn daut nich jleewen, daut daut passieet wia.”

Groote Sorjen, Wutt un sikj schuldich feelen, es gaunz normal. Ivan sajcht: “Ekj un miene Fru Yolanda wieren lota fa eene Tiet doll, aus ons 24-joascha Jung Eric jestorwen wia. Wie wieren äwarauscht, wäajen wie wieren je ea nich dolle Menschen. Wie feelden ons uk schuldich, wan wie doaräwa nodochten, wuarom wie nich mea fa am jedonen hauden.” Alejandro siene Fru storf, nodäm daut see lang krank wia. Hee feeld sikj uk schuldich: “Aum Aunfank docht ekj soo, daut wan Gott daut tooleet, daut ekj soo sea lieden must, dan must ekj een schlajchta Mensch sennen. Oba dan feeld ekj mie schuldich, wäajen ekj Gott de Schult jeef fa daut.” Un Kostas, von dän wie en dän väajen Artikjel aul räden, sajcht: “Eenjemol wia ekj doll äwa Sophia, daut see jestorwen wia. Oba dan feeld ekj mie schuldich, wäajen daut wia je nich äare Schult.”

Eenem kaun daut schwoa sennen, kloa to denkjen. Doa kjennen Tieden sennen, wua eena eenem siene Jedanken nich kontrollen kaun. Biejlikj eenen Mensch, waut doa truat, späat sikj daut veleicht soo, daut de Vestorwna am noch hieren, seenen ooda feelen kaun. Ooda dee, waut truat, es leicht aufjelenkjt un kaun daut schwoa sennen, Sachen em Denkj to hoolen. Tiina sajcht: “Eenjemol, wan ekj met wäm räd, sent miene Jedanken gaunz sestwua. Ekj denkj bloos aun daut, waut passieed, aus Timo storf. Un daut moakt mie vedrislich, daut ekj nich bie de Sach sie.”

Eena well dolla auleen sennen. Deejanje, waut wäm haben must begrowen, waut see väl jeräakjent haben, feelen sikj veleicht owwool, wan see mank aundre sent. Kostas sajcht: “Wan ekj met befriede Menschen toop wia, feeld ekj mie mank dee nich wool. Oba ekj feeld mie uk nich maklich, wan ekj met Onbefriede toop wia.” Yolanda, Ivan siene Fru, sajcht: “Daut wia sea schwoa, met Menschen toop to sennen, waut äwa äare Trubbels grunzten. Mie späad sikj daut soo, daut wieren nich mol Trubbels em Vejlikj met onsen Trubbel. Oba wan dee doaräwa räden, woo goot äare Kjinja daut jinkj, freid ekj mie fa dee, oba doch wia mie daut schwoa, dee tootohorchen. Wie wisten, daut daut Läwen eefach wiedajinkj, oba ons wia daut schwoa, daut aula soo auntonämen.”

Trubbels met de Jesuntheit. Daut es sea jeweenlich, daut eena nich schlopen kaun, daut eena entwäda een deel ooda weinich Apetiet haft ooda denna ooda dikja woat. Aaron sajcht, waut doa en daut  ieeschte Joa passieed, aus sien Voda jestorwen wia: “Ekj haud werkjlich Trubbel met schlopen. Ekj wuak jieda Nacht deeselwje Tiet opp un docht aun mienen Voda.”

Alejandro denkjt daut noch, daut hee Trubbel haud met de Jesuntheit, wan se uk nich kunnen utfinjen wuarom. “De Dokta unjasocht mie mieremol un dee säd, ekj wia gaunz jesunt. Ekj jleew, daut wia wäajen truaren, daut ekj mie nich goot feeld.” Met de Tiet feeld hee sikj wada bäta un daut wia goot, daut hee nom Dokta fua. Wan du sea truarich best, kaust du leichta krank woaren ooda Krankheiten kjennen oaja woaren ooda du kaust fresche Krankheiten kjrieen.

Eenem kaun daut schwoa sennen, wichtje Sachen to doonen. Ivan sajcht: “Nodäm aus Eric storf, must wie ons Frintschoft un Frind daut weeten loten. Oba nich bloos dee: Wie musten uk soone daut weeten loten, wua hee jeschauft haud un dee, wua hee Hus pachten deed. Wie musten uk een deel Papieren verem Jesaz utfellen un uk Eric siene Sachen derchseenen. Un om aul soont mott eena sikj dan kjemren, wan eena jroz sea truarich un uk sea meed es.”

Oba eenje woat daut een bät lota sea schwoa, wan dee ieescht motten aunfangen, sikj om Sachen to kjemren, waut deejanja ea deed, waut jestorwen es. Daut es, waut Tiina beläwd. See sajcht: “Timo wia dee, waut sikj emma om de Banksachen un aundre Jeschaften kjemmad. Un nu must ekj mie doarom kjemren un daut muak mie daut bloos noch schwanda, wäajens ekj aul soo truarich wia. Ekj wia mie onsecha, aus ekj aules wudd rajcht doonen kjennen.”

Eenem kaun daut veleicht sea diesta loten fa dee, waut truaren, wan eena aun aul dit denkjt, waut wie nu jeseenen haben. Daut es uk soo, daut es sea schwoa, wan doa wäa stoaft, waut eena väl räakjent. Oba wan eena daut weet, woo eena sikj feelen kaun, dan kaun eenem daut halpen, doa bäta met foadich to woaren. Un hool uk em Denkj, daut nich jieda eena aul daut beläft, wua wie nu jroz von jerät haben. Un die kaun daut uk halpen to weeten, daut daut normal es, sikj soo sea truarich to feelen, wan doa wäa stoaft.

Opp waut eena räakjnen kaun: Soo sea truarich sennen woat nich emma soo bliewen. Met de Tiet, woat daut een bät leichta woaren. Daut meent oba nich, daut eena daut woat gaunz vejäten ooda daut eena dän Mensch woat vejäten, waut jestorwen es. Oba soo bie sacht woat daut dolla äwagonen. Doa woaren Tieden sennen, wua du onverhofs wada woascht truaja sennen, biejlikj aun eenen Joaresdach. Oba de mieeschte Menschen jeit daut met de Tiet wada bäta, un dee kjennen wiedamoaken met äa Läwen. Un wan dee Mensch, waut truat, von de Famielje un Frind Help kjricht un selfst uk prooft, waut to doonen toom doamet foadich woaren, woat dän daut secha wada scheena gonen.

Woo lang woat daut dieren? Fa eenje es daut schlemste en eenje Moonaten aul äwa. Oba väle dieet daut eent ooda twee Joa, bat dee sikj ieescht bäta feelen. Un noch aundre dieet daut noch lenja. * Alejandro sajcht: “Ekj wia soo bie dree Joa sea truarich.”

Sie jeduldich met die selfst. Nemm eenen Dach opp eemol un nemm die dee Tiet, waut du brukst. Un denkj doaraun, daut daut nich woat fa emma soo bliewen. Oba waut kaust du doonen, daut die daut een bät bäta jeit un daut daut nich too lang aunhelt?