Go na content

Go na table of contents

Sori lobi gi makandra na ini na osofamiri

Sori lobi gi makandra na ini na osofamiri

Sori lobi gi makandra na ini na osofamiri

„BRON en meki mi si! Bron en!” Na dati Tohru ben bari gi en wefi Yoko. * „Teki yu ai luku”, Yoko piki en nanga atibron, èn a leti wan swarfu fu bron a fowtow pe den ala tu ben de na tapu. Ne a kisi wán atibron, èn a bari: „Mi e bron a heri oso!” Di a taki dati, dan Tohru klap en wefi, èn na so a trobi fu den tron wan feti.

Dri yari na fesi, Tohru nanga Yoko ben bigin libi makandra leki wan koloku trowpaar. San pasa dan? Aladi a ben gersi leki Tohru ben de wan man di abi switifasi, toku en wefi ben feni taki a no ben e sori taki a lobi en, èn taki a no ben e broko en ede nanga den firi fu en. Te en wefi ben e sori taki a lobi en, dan a ben gersi leki Tohru no ben abi firi gi en. Yoko ben e atibron moro nanga moro fu di a no ben man nanga so wan libi. A bigin kisi difrenti problema; a no ben man sribi, a bigin broko en ede nanga sani, a no ben abi lostu fu nyan, a ben e mandi esi-esi, a ben brokosaka tumusi, èn son leisi a ben e frede so te taki a no ben man du noti moro. Toku a ben gersi leki Tohru no ben broko en ede nanga a situwâsi na ini en oso. A ben denki taki na so a libi ben musu de.

„Muilek ten di tranga fu pasa”

Na ini a ten disi, den sortu problema disi e miti furu sma. Na apostel Paulus ben taki na fesi dati wan marki fu a ten disi ben o de taki sma „no sa lobi tra sma” (2 Timoteyus 3:1-5). A Griki wortu fu fositen di vertaal dyaso leki „lobi”, gersi a wortu di e sori go na a lobi di den sma na ini wan osofamiri abi gi makandra. Na ini a ten disi wi e si trutru taki sma na ini osofamiri no lobi makandra. Srefi te den lobi makandra, dan furu tron den no e sori taki dati de so.

Furu papa nanga mama na ini a ten disi no sabi fa fu sori den eigi pikin taki den lobi den. Son papa nanga mama gro kon bigi na ini wan osofamiri pe sma no ben e sori taki den lobi makandra. A kan taki den papa nanga mama disi no sabi taki den sa de moro koloku èn taki den sa abi moro prisiri na ini a libi, te den lobi trawan èn te den e sori dati sosrefi. A gersi leki na so a ben de tu nanga Tohru. Di a ben de wan pikin-nengre ete, dan en papa ben de na wroko ala ten, èn a ben e kon na oso bun lati na neti. A no ben e taki furu nanga Tohru, èn te a ben taki nanga en, dan a ben e taki na wan grofu fasi. A mama fu Tohru ben e wroko ala dei tu, èn a no ben abi furu ten gi en. Den ben gwenti fu poti en fu luku telefisi, fu di den no ben abi ten gi en. Na osofamiri dati no ben e prèise makandra, èn den no ben e taki wan bun fasi nanga makandra sosrefi.

A kulturu di sma fu son presi abi, kan de wan problema tu. Fu eksempre, na ini son pisi fu Latijns-Amerika, mansma no gwenti fu sori a wefi fu den taki den lobi en. Na ini furu kondre na Owstusei èn na ini Afrika, sma no gwenti fu taki noso du sani fu sori taki den lobi wan trawan. Son masra kan abi muiti fu taigi a wefi noso den pikin fu den taki den lobi den. Ma toku, wi kan leri wan sani fu a moro prenspari osofamiri banti; wan banti di noiti no pori.

Wan osofamiri banti di de wan eksempre gi wi

A bun banti di Yehovah Gado nanga en wan-enkri gebore Manpikin abi nanga makandra, na a moro bun eksempre di wan osofamiri kan abi. Den e sori lobi gi makandra na wan volmaakti fasi. Someni dusundusun yari langa, a yeye di Gado ben meki, di ben tron Yesus Krestes bakaten, ben abi wan bun banti nanga en Tata. Luku san a ben taki fu a banti disi: „Mi ben tron a sma di a ben lobi trutru ibri dei, èn mi ben breiti na en fesi ala ten” (Odo 8:30). A manpikin ben de so seiker taki en Tata lobi en, taki a ben man fruteri trawan dati Yehovah ben lobi en trutru ibri dei. A ben e prisiri ala ten fu de nanga en Tata.

Srefi di Yesus, a Manpikin fu Gado, ben de na grontapu leki wan libisma, a ben kisi a dyaranti taki en Tata lobi en trutru. Baka di Yesus ben dopu, dan a yere a sten fu en Tata di ben taki: „Disi na mi Manpikin, a lobiwan, di mi feni bun” (Mateyus 3:17). Den wortu dati trutru ben gi Yesus deki-ati, di a bigin du a wroko di a ben kisi fu du na grontapu! A ben musu fu naki en ati fu yere taki a ben abi a bun-ati fu en Tata, aladi a ben e bigin memre ala sani baka fu a ten di a ben e libi na ini hemel.

Sobun, Yehovah e gi a moro bun eksempre fu di a e sori lobi gi ala en mekisani na ini hemel èn na grontapu. Efu wi e bribi ini Yesus Krestes, dan Yehovah sa lobi wi tu (Yohanes 16:27). Aladi wi no sa yere wortu komoto fu hemel, toku wi sa si taki Yehovah lobi wi te wi e luku den sani di a meki, te wi e luku a seti fu a frulusu-ofrandi fu Yesus, èn te wi e luku tra sani sosrefi (1 Yohanes 4:9, 10). Yehovah e arki den begi fu wi sosrefi, èn a e piki den na wan fasi di e tyari wini kon gi wi (Psalm 145:18; Yesaya 48:17). Te wi e kweki wan bun banti nanga Yehovah, dan wi e kisi moro warderi gi a lobi-ati fasi fa a e sorgu wi.

Yesus ben leri fu en Tata fa fu sori trawan taki a e frustan fa den e firi, fa fu hori sma na prakseri, fa fu sori switifasi, èn fa fu broko en ede trutru nanga trawan. A ben fruklari: „Ala sani di [a Tata] e du, na dati a Manpikin e du tu na a srefi fasi. Bika a Tata lobi a Manpikin èn a e sori en ala san a Tata e du” (Yohanes 5:19, 20). Wi sosrefi kan leri fa fu sori trawan taki wi lobi den, fu di wi o poti prakseri na a eksempre di Yesus ben gi di a ben de na grontapu.—Filipisma 1:8.

Fa fu sori den sma na ini yu osofamiri taki yu lobi den

Fu di „Gado na lobi” èn fu di wi meki „akruderi a prenki fu en”, meki wi man fu firi èn sori lobi (1 Yohanes 4:8; Genesis 1:26, 27). Ma a sani disi no e kon fu ensrefi. Efu wi wani sori wi trowpatna nanga den pikin fu wi taki wi lobi den, dan wi musu lobi den fosi. Teki yu ten fu si den moi fasi fu den, awinsi na pikin sani nomo, èn hori den sani disi na prakseri. Kande yu feni taki yu no lobi nowan enkri sani fu yu masra [wefi noso pikin]. Den wan di de ini wan trowlibi di ben seti na fesi kaba, kande ben lobi a trowpatna fu den pikinso nomo. Kande son trowpaar no ben wani pikin. Ma, prakseri fa Yehovah ben firi gi na agersi wefi fu en, namku a pipel Israel, na ini a di fu tin yarihondro b.G.T. Aladi en profeiti Elia ben feni taki nowan tra sma na ini a tin-lo kownukondre fu Israel ben e anbegi Yehovah, toku Yehovah ben ondrosuku den lo dati finifini èn a feni bun furu sma di ben abi bun fasi; ala nanga ala den ben de 7000 sma. Yu man teki na eksempre fu Yehovah fu di yu e suku den bun fasi na ini den sma na ini yu osofamiri?—1 Kownu 19:14-18.

Ma fu meki den sma na ini yu osofamiri firi taki yu lobi den, dan yu musu du ala san yu man fu sori den taki dati de so. Te yu e si taki den e du wan sani di de fu prèise, dan yu musu taigi den taki yu e warderi dati. Te a Wortu fu Gado e fruteri fu wan uma di abi ondrofeni, dan a e poti prakseri na wan moi sani di de fu si na en osofamiri: „Den manpikin fu en e opo tanapu èn den prèise en koloku; en eiginari e opo tanapu, èn a e prèise en” (Odo 31:28). Luku fa den sma na ini na osofamiri ben lobi fu sori taki den e warderi makandra. Wan papa e gi en manpikin wan bun eksempre te a e prèise en wefi. Na sowan fasi a manpikin e kisi deki-ati fu prèise en wefi furu tron, te a trow.

Papa nanga mama musu prèise den pikin fu den tu. Disi kan meki taki, dipi ini den ati, den pikin e kisi lespeki gi densrefi. Iya, fa wan sma kan ’lobi trawan leki ensrefi’, te a no abi lespeki gi ensrefi? (Mateyus 22:39) Na a tra sei, efu papa nanga mama e krutu den pikin fu den ala ten, èn efu den no e prèise den srefisrefi, dan heri esi den pikin kan lasi a lespeki di den abi gi densrefi, èn den kan abi muiti fu sori trawan taki den lobi den.—Efeisesma 4:31, 32.

Yu kan feni yepi

Ma fa a de te yu ben gro kon na ini wan osofamiri pe sma no lobi makandra? Toku yu kan leri fa fu sori trawan taki yu lobi den. A fosi sani di yu musu du, na fu agri taki yu abi wan problema èn yu musu kon si tu taki a de fanowdu taki yu tyari wan kenki kon. Gado Wortu, Bijbel, de wan bigi yepi na ini a tori disi. Yu kan agersi en nanga wan spikri. Te wi e ondrosuku wisrefi nanga yepi fu den leri fu Bijbel, dan wi e si krin sortu fowtu denki wi abi (Yakobus 1:23). Akruderi den leri fu Bijbel, wi kan kenki den fasi fu wi di no fiti (Efeisesma 4:20-24; Filipisma 4:8, 9). Wi musu du dati doronomo, èn noiti wi no musu ’tapu fu du san bun’.—Galasiasma 6:9.

A kulturu noso a fasi fa son sma kweki, kan meki taki den abi muiti fu sori taki den lobi trawan. Ma nyun ondrosuku e sori taki den problema disi kan lusu. Datra Daniel Goleman, wan sabiman di e dresi sma di e siki na frustan sei, e fruteri taki ’wan sma kan tapu nanga den moro tranga gwenti di a ben kweki fu sensi pikin-nengreten.’ Moro leki 1900 yari pasa kaba, Bijbel ben sori taki sma kan tapu nanga den moro tranga gwenti, nanga yepi fu a yeye fu Gado. Bijbel e gi wi deki-ati fu: „Puru na owru fasi fa unu de, nanga den wroko fu en, èn weri a nyun fasi fa unu musu de.”—Kolosesma 3:9, 10.

Te na osofamiri kon sabi kaba san na a problema, dan den kan poti prakseri na a problema disi te den e studeri Bijbel nanga makandra. Fu eksempre, ondrosuku san Bijbel e taki fu a wortu „lobi”. Kande yu sa feni wan tekst leki a wan disi: ’Unu yere taki Yob ben horidoro, èn unu si fa Yehovah ben meki sani waka, taki Yehovah lobi sma trutru èn taki a abi sari-ati’ (Yakobus 5:11). Baka dati, luku a Bijbel tori fu Yob, èn poti prakseri na a fasi fa Yehovah ben sori Yob taki a ben lobi en trutru, èn na a fasi fa a ben sori sari-ati gi en. A no de fu taki dati yu sa wani teki na eksempre fu Yehovah, fu di yu sa sori den sma na ini yu osofamiri taki yu lobi den trutru, èn taki yu abi sari-ati gi den.

Ma fu di wi abi sondu, meki „wi alamala e misi furu tron” te wi e taki (Yakobus 3:2). A kan de so taki wi no e gi den sma na ini wi osofamiri deki-ati te wi e taki nanga den. Te dati de so, dan wi musu begi Yehovah, èn wi musu frutrow na en tapu. No lasi-ati. „Begi doronomo” (1 Tesalonikasma 5:17). Yehovah sa yepi den wan di e angri fu kisi lobi fu den sma na ini na osofamiri fu den. A sa yepi sosrefi, den wan di lobi den sma na ini den osofamiri, ma di no sabi fa fu sori dati.

Boiti dati, Yehovah sorgu na wan lobi-ati fasi taki wi kan feni yepi na ini a Kresten gemeente. Yakobus skrifi: „Wan sma de na unu mindri di siki [na yeye fasi]? Meki a kari den owruman fu a gemeente kon na en, èn meki den begi gi en, lobi en nanga oli na ini a nen fu Yehovah” (Yakobus 5:14). Iya, owruman na ini den gemeente fu Yehovah Kotoigi kan de wan bigi yepi gi sma di abi muiti fu sori taki den lobi trawan na ini na osofamiri fu den. Aladi den owruman a no datra di e dresi sma di e siki na frustan sei, toku den kan yepi den Kresten brada nanga sisa fu den nanga pasensi. Den owruman no e taigi den san fu du, ma den e memre den fa Yehovah e si sani, den e begi makandra nanga den, èn den e begi sosrefi fu aksi Gado yepi gi den.—Psalm 119:105; Galasiasma 6:1.

Na ini a tori fu Tohru nanga Yoko, dan den Kresten owruman ben arki den problema fu den ala ten, èn den ben trowstu den tu (1 Petrus 5:2, 3). Son leisi, wan owruman nanga en wefi ben e go luku den, so taki Yoko ben kan abi demakandra nanga wan Kresten uma di abi ondrofeni. Na uma disi ben kan pruberi fu leri Yoko fa fu ’lobi en masra’ (Titus 2:3, 4). Te den owruman e sori taki den abi sari-ati gi den Kresten brada nanga sisa fu den di e pina èn di e sari, dan den sa de leki „wan kibripresi gi a winti èn wan kibripresi gi a sibibusi”.—Yesaya 32:1, 2.

Nanga yepi fu owruman di abi switifasi, Tohru ben kon frustan taki a abi muiti fu sori fa a ben e firi. A ben kon frustan sosrefi taki ini den „lasti dei”, Satan e suku fu pori na osofamiri libi (2 Timoteyus 3:1). Tohru ben bosroiti fu feti nanga a problema disi. A bigin si taki a no ben man sori trawan taki a lobi den, fu di sma no ben sori taki den ben lobi en di a ben e gro kon bigi. Nanga yepi fu seryusu bijbelstudie nanga begi, dan safrisafri Tohru bigin sori taki a ben e frustan fa Yoko ben e firi.

Fosi, Yoko ben e atibron nanga Tohru, ma di a kon frustan fa Tohru ben kweki, èn di a kon si taki ensrefi ben abi fowtu, dan a teki en ten fu si den bun fasi fu en masra (Mateyus 7:1-3; Romesma 5:12; Kolosesma 3:12-14). A begi Yehovah nanga en heri ati fu gi en a krakti fu tan lobi en masra (Filipisma 4:6, 7). Te fu kaba, Tohru bigin sori en wefi taki a lobi en, èn a sani dati ben gi en wefi prisiri trutru.

Iya, srefi efu yu no man firi taki den sma na ini yu osofamiri lobi yu, èn srefi te yu abi muiti fu sori taki yu lobi den, toku yu kan wini a problema dati. A Wortu fu Gado e gi wi tumusi bun rai (Psalm 19:7). A kan gersi leki wan bigi skotu de na mindri yu nanga yu osofamiri. Ma yu kan wini a problema disi te yu e si a seryusufasi fu a tori, èn te yu e pruberi fu si den bun fasi fu den sma na ini yu osofamiri. Yu sa man wini a problema tu, te yu e studeri Gado Wortu, te yu e du san a Wortu disi e taki, te yu e frutrow tapu Yehovah nanga yepi fu opregti begi, èn te yu e suku a yepi fu lepi Kresten owruman (1 Petrus 5:7). Yu tu kan prisiri neleki fa wan masra na ini Amerkankondre ben du dati. A ben kisi a rai fu sori lobi gi en wefi. Te fu kaba, di a teki a deki-ati fu taigi en wefi taki a lobi en, dan a fruwondru srefisrefi fu a sani di en wefi taigi en. A wefi fu en ben breiti so te, taki a taigi en nanga watra-ai: „Mi lobi yu tu, ma disi na a fosi leisi na ini 25 yari di yu taigi mi dati na so wan fasi.” No wakti so langa fu taigi yu trowpatna nanga den pikin fu yu taki yu lobi den!

[Futuwortu]

^ paragraaf 2 Wi kenki sonwan fu den nen.

[Prenki na tapu bladzijde 28]

Wi e kisi yepi fu Yehovah te wi e leisi en Wortu, Bijbel