Битания дигән кечкенә бер авыл Иерусалимнан өч километр ераклыкта урнашкан булган (Яхъя 11:18). Гайсә Мәсихнең үлеменә берничә атна калганда, анда бер кайгылы вакыйга булган: Гайсәнең якын дусты Лазар кинәт каты чирләп киткән һәм шул чирдән үлгән.

Гайсә, бу хәбәрне ишеткәч, үз шәкертләренә Лазарның йоклавы турында һәм үзенең аны уятырга җыенганы турында әйткән (Яхъя 11:11). Ләкин шәкертләр аның сүзләрен аңлап бетермәгән, шуңа күрә ул турыдан-туры: «Лазар үлде»,— дигән (Яхъя 11:14).

Лазарны күмгәннән соң дүрт көн үткәч, Гайсә Битаниягә килеп мәрхүмнең апасы Мартаны юаткан. «Син монда булган булсаң, бертуганым үлмәгән булыр иде»,— дип әйткән аңа Марта (Яхъя 11:17, 21). Гайсә аңа болай дип җавап кайтарган: «Мин — терелү һәм тормыш. Миңа иман итүче, үлсә дә, тереләчәк» (Яхъя 11:25).

Үз сүзләренең хаклыгын исбатлар өчен, Гайсә Лазарның кабере янына килгән дә, каты тавыш белән: «Лазар, чык!» — дип кычкырган (Яхъя 11:43). Үле кеше кабердән чыккан! Бар кеше таң калган.

Моңарчы Гайсә ким дигәндә ике кешене терелткән булган. Бер тапкыр ул кечкенә бер кызны — Яһирның кызын терелткән. Аны үледән терелткәнче, Гайсә аның хәлен йокы белән чагыштырган (Лүк 8:52).

Игътибар итегез, Лазарның үлеме турында һәм Яһир кызының үлеме турында әйткәндә, Гайсә үлемне йокы белән чагыштырган, һәм бу бик урынлы булган. Ни өчен? Йоклаганда кеше аңсыз хәлдә кала һәм авырту белән газапларны сизми. (Вәгазьче 9:5;  «Үлем тирән йокыга тиң» дигән рамканы карагыз.) Гайсәнең беренче шәкертләре үлгән кеше белән нәрсә булганын төгәл белгән. Бер белешмәлектә болай дип әйтелә: «Гайсәнең шәкертләре шуңа ышанган: тугры  калып үлгән кеше йокы хәлендә кала, ә каберләре аларның ял итү урыннары булып тора» («Encyclopedia of Religion and Ethics») *.

Үлеләр кабердә газап чикмичә йоклый икәнен белү безне юата. Шулай итеп, без үлемнең нәрсә икәнен беләбез һәм аңардан куркып калтырамыйбыз.

Һәр кеше төнлә яхшы йоклап ял итәргә яратса да, кемнең мәңге йоклыйсы килер? Лазар һәм Яһирның кызы терелтелгән булган. Ә бүген кабердә үлем йокысы белән йоклаган кешеләрнең нинди өметләре бар?

Әюб пәйгамбәр үлемнең якынлашуын сизгәч, моңа охшаш сорау биргән: «Кеше үлгәч, яңадан яшәрме?» (Әюб 14:14).

Чиксез Кодрәт Иясе Аллаһыга мөрәҗәгать иткәндә, Әюб үз соравына мондый җавап биргән: «Дәшәрсең, һәм мин җавап бирермен. Кулыңның җимешен юксынырсың» (Әюб 14:15). Әюб бер дә шикләнмәгән: Йәһвә үз тугры хезмәтчеләрен терелтәчәк көнне зарыгып көтә. Әюбнең хыялы тормышка ашмаслык булганмы? Һич тә юк.

Гайсә кешеләрне терелтеп могҗизалар кылган. Бу Аллаһының аңа үлемне җиңәргә көч биргәнен ап-ачык раслый. Инҗилдә Гайсәнең «Кабер ачкычлары» инде бар дип әйтелгән (Ачылыш 1:18). Шуңа күрә Гайсә Лазарны терелтә алган кебек киләчәктә дә кешеләрне терелтә алачак.

Аллаһы Сүзендә шул вәгъдә турында еш кына әйтелә. Бер фәрештә Данилны ышандырып: «Син... тынычланырсың һәм көннәрнең ахырында жирәбәңне алыр өчен күтәрелерсең»,— дигән (Данил 12:13). Гайсә саддукейларга — терелтүгә ышанмаган яһүдләрнең дини җитәкчеләренә: «Сез ялгышасыз, чөнки Язмаларны да, Аллаһының кодрәтен дә белмисез»,— дип әйткән (Маттай 22:23, 29). Ә рәсүл Паул: «Тәкъва кешеләр дә, тәкъва булмаганнар да үледән тереләчәк дип... Аллаһыга өмет баглыйм»,— дип язган (Рәсүлләр 24:15).

Тәкъва кешеләр дә, тәкъва булмаганнар да үледән кайчан тереләчәк? Фәрештә тәкъва Данил «көннәрнең ахырында» күтәрелер дигән. Марта да үз энесе Лазарның «соңгы көндә, үледән терелү вакытында тереләчәгенә» ышанган (Яхъя 11:24).

Изге Язмалардан күренгәнчә, бу «соңгы көн» Мәсих Патшалыгының идарә итү вакытына карый. Паул болай дип язган: «Чөнки ул [Гайсә Мәсих], Аллаһы барлык дошманнарны аягы астына салганчы, патша булып идарә итәргә тиеш. Һәм соңгы дошман — үлем юкка чыгарылачак» (1 Көринтлеләргә 15:25, 26). Шунлыктан без Аллаһы Патшалыгы килсен дип һәм Аллаһы ихтыяры җирдә үтәлсен дип дога кылырга тиеш *.

Аллаһы үлеләрне терелтергә тели. Әюб моны яхшы белгән. Терелтү көне җиткәч, үлем юкка чыгачак. Шул вакытта беркем дә: «Үлем тормышның ахырымы?» — дип сорамаячак.