Lutani apo pali nkhani

Lutani apo pali mitu ya nkhani

MUTU 5

Sembe—Yakuwombora Ntchawanangwa Chapadera

Sembe—Yakuwombora Ntchawanangwa Chapadera
  • Kasi sembe yakuwombora ni vichi?

  • Kasi yikapelekeka wuli?

  • Kasi mungapindura nayo wuli?

  • Kasi mungachitachi kuti muwonge sembe iyi?

1, 2. (a) Kasi chawanangwa chikuŵa chakuzirwa chomene kwa imwe para chili wuli? (b) Chifukwa wuli sembe yakuwombora ntchawanangwa chapadera chomene kuluska vyose?

KASI ntchawanangwa wuli chakuluska vyawanangwa vyose ivyo muli kupokerapo? Chawanangwa chikuŵa chakuzirwa chifukwa chakuti ŵagulira ndalama zinandi yayi. Kweni para mukukondwa nacho panji ntchakukhumbikwa chomene pa umoyo winu, mbwenu ntchakuzirwa kwa imwe.

2 Pali chawanangwa chimoza icho chikuluska vyawanangwa vyose ivyo mungatemwa kupokera. Ichi ntchawanangwa icho Chiuta wali kupeleka ku ŵanthu. Yehova wali kutipa vinthu vinandi, kweni chawanangwa chakuluska vyose ni sembe yakuwombora ya Mwana wake Yesu Khristu. (Ŵerengani Mateyu 20:28.) Mu mutu uwu tisambirenge kuti sembe yakuwombora ntchawanangwa chakuzirwa chomene kuluska chawanangwa chilichose icho mungapokera. Chifukwa cha sembe iyi, mungaŵa ŵakukondwa chomene kweniso mungasanga vinthu ivyo mukukhumbikwira pa umoyo winu. Sembe yakuwombora yikulongora kuti Yehova wakumutemwani chomene.

KASI SEMBE YAKUWOMBORA NI VICHI?

3. Kasi sembe yakuwombora ni vichi? Kuti tipulikiske kuti njakuzirwa, kasi tikwenera kumanya dankha vichi?

3 Kuyowoya mwakudumura, sembe yakuwombora ntchawanangwa icho Yehova wali kupeleka ku ŵanthu kuti waŵawombore ku kwananga na nyifwa. (Ŵaefeso 1:7) Kuti tipulikiske ivyo Baibolo likusambizga pa nkhani iyi, tikwenera kukumbukira ivyo vikachitika mu munda wa Edeni. Para tingamanya ivyo Adamu wakataya apo wakanangira Chiuta, mbwenu tingapulikiska chifukwa icho sembe yakuwombora njakuzirwa chomene kwa ise.

4. Pakuti Adamu wakaŵa murunji, kasi wakatenge wakhalenge wuli?

4 Apo Yehova wakalenga Adamu, wakamupa chinthu chakuzirwa chomene. Wakamupa umoyo wambura masuzgo ndiposo wambura zakwananga. Ghanaghanani waka umo Adamu wakate wakhalirenge. Pakuti Adamu wakalengeka na thupi lakufikapo ndiposo maghanoghano ghawemi, wakate walwarenge yayi, kuchekura, panji kufwa. Pakuti wakaŵa munthu wambura kwananga, wakaŵa paubwezi wapadera na Yehova. Baibolo likuti Adamu wakaŵa “mwana wa Chiuta.” (Luka 3:38) Ntheura Adamu wakatemwananga na Yehova Chiuta, nga umo dada wakutemwerana na mwana wake. Yehova wakayowoyeskananga nayo mwana wake Adamu. Wakamupa ntchito yakukondweska na kumuphalira ivyo wakeneranga kuchita.—Genizesi 1:28-30; 2:16, 17.

5. Kasi Baibolo likung’anamurachi para likuti Adamu wakalengeka “mu chikozgo cha Chiuta”?

5 Adamu wakalengeka “mu chikozgo cha Chiuta.” (Genizesi 1:27) Ichi chikung’anamura kuti Adamu wakaŵa na thupi lakuyana na la Chiuta yayi. Nga ni umo tikasambilira mu mutu 1, Yehova ni mzimu. Wakuwoneka yayi. (Yohane 4:24) Ntheura, thupi lake likuyana na la ŵanthu yayi. Mazgu ghakuti Adamu wakalengeka mu chikozgo cha Chiuta, ghakung’anamura kuti wakalengeka na mikhaliro yakuyana na ya Chiuta, nga ntchitemwa, vinjeru, urunji, na nkhongono. Kweniso, Adamu wakayananga na Awiske mu nthowa yinyakeso yapadera chomene. Wakaŵa na wanangwa wa kusankha chakuchita. Ntheura wakaŵa nga ni mashini yayi, agho ghakuchita ntchito yimoza pera iyo ŵali kughapangira. Kweni wakaŵa na wanangwa wa kusankha yekha chiwemi na chiheni. Wasankhenge kupulikira Chiuta, mphanyi wakakhala na umoyo wamuyirayira mu Paradiso.

6. Kasi Adamu wakaluza vichi apo wakaleka kupulikira Chiuta? Kasi ŵana awo wakababa vikaŵakhwaska wuli?

6 Adamu wakajipweteka chomene apo wakaleka kupulikira Chiuta ndipo wakapokera chilango cha nyifwa. Chifukwa chakuti wakananga, wakaluza umoyo uwemi na vinthu vyose ivyo wakate wakondwenge navyo. (Genizesi 3:17-19) Chachitima ntchakuti ni Adamu pera yayi uyo wakaluza umoyo uwemi. Wakapwetekeskaso ŵana awo wakeneranga kuzakababa. Mazgu gha Chiuta ghakuti: “Kwananga kukanjira mu charu na munthu yumoza ndipo nyifwa yikiza chifukwa cha kwananga. Ntheura nyifwa yikathandazgikira ku ŵanthu wose chifukwa wose ŵakananga.” (Ŵaroma 5:12) Unenesko ngwakuti tose tili kuhara zakwananga kufuma kwa Adamu. Lekani Baibolo likuti ‘wakajiguliska’ pamoza na ŵana ŵake ku kwananga na nyifwa. (Ŵaroma 7:14) Adamu na Eva ŵakalekera dala kupulikira Chiuta, ntheura Chiuta wakaŵagowokera yayi. Kweni ŵana ŵawo ke, kusazgapo ise?

7, 8. Kasi chiwombolero chikung’anamura vinthu viŵiri vini?

7 Kuti Yehova wawombore ŵanthu, wakapeleka mwana wake Yesu kuti waŵe sembe, panji kuti chiwombolero. Kasi chiwombolero ntchivichi? Chiwombolero chingang’anamura vinthu viŵiri. Chakwamba, ni ndalama izo ŵakupeleka kuti ŵawombolere chinthu chinyake. Tingayaniska na ndalama izo ŵakupeleka kuti ŵawombolere munthu uyo vigeŵenga vyamukora. Chachiŵiri, chiwombolero ntchinthu panji ndalama izo munthu wakupeleka kuti walipilire chinthu chinyake. Chikuyana waka na ndalama izo munthu wakuphepiskira munthu munyake para wamupweteka panji kumunangira katundu wake. Mwachiyelezgero, para munthu wapangiska ngozi, wakupeleka ndalama zakuyana ndendende na katundu uyo wanangika.

8 Kasi ni njani wangatilipilira panji kutiwombora ku masuzgo ghakuru agho Adamu wali kutinjizgamo mwakuti tifwatuke ku kwananga na nyifwa? Tiyeni tidumbiskane za sembe yakuwombora iyo Yehova wakanozga, ndiposo ivyo muzamusanga chifukwa cha sembe iyi.

UMO YEHOVA WAKAPELEKERA MWANA WAKE KUŴA SEMBE

9. Kasi ni sembe wuli iyo yikakhumbikanga kuti yiwombore umoyo uwo Adamu wakataya?

9 Pakuti umoyo uwo ukatayika ukaŵa wambura zakwananga, munthu wakwananga wakatenge wawuwomborenge yayi. (Salimo 49:7, 8) Sembe iyo yikakhumbikanga yikenera kuyana ndendende na umoyo uwo ukatayika. Ichi chikukolerana na fundo ya urunji iyo yili mu Baibolo, yakuti: “Umoyo pa umoyo.” (Dotoronome 19:21) Kasi ni sembe wuli iyo yikate yiwomborenge umoyo uwo Adamu wakataya? Pakakhumbikanga munthu munyake murunji kuti wapeleke sembe.1 Timote 2:6.

10. Kasi Yehova wakapeleka wuli Mwana wake kuŵa sembe yakuwombora?

10 Kasi Yehova wakapeleka wuli Mwana wake kuti waŵe sembe yakuwombora? Wakatumizga yumoza mwa ŵana ŵake ŵauzimu pa charu chapasi, Mwana uyu wakaŵa murunji. Yehova wakasankha waka mungelo waliyose yayi. Wakatumizga Mwana wake yumoza pera, uyo wakumutemwa chomene. (Ŵerengani 1 Yohane 4:9, 10.) Mwana uyu wakazomera kuleka malo ghake kuchanya na kwiza pa charu chapasi. (Ŵafilipi 2:7) Nga umo tikasambilira mu mutu uwo wajumpha, Yehova wakachita munthondwe, wakasamuskira umoyo wa Mwana wake mu nthumbo ya Mariya. Chifukwa cha mzimu utuŵa, Yesu wakababika murunji, wambura zakwananga.Luka 1:35.

Yehova wakapeleka mwana wake yumoza pera kuŵa sembe yakuwombora

11. Kasi munthu yumoza wangaŵa wuli sembe yakuwombora ŵanthu ŵanandi?

11 Kasi munthu yumoza wangaŵa wuli sembe yakuwombora ŵanthu ŵanandi? Kuti tizgore fumbo ili, tifumbe kuti: Kasi ŵanthu wose ŵali kuzgoka wuli ŵakwananga? Kumbukani kuti apo Adamu wakananga, wakataya umoyo waurunji. Ŵana awo wakababa ŵakaŵa ŵarunji yayi. Ŵakatolerako zakwananga na nyifwa kwa iyo. Yesu, uyo Baibolo likuti ni “Adamu waumaliro” wakaŵa murunji ndipo wakanangapo yayi. (1 Ŵakorinte 15:45) Ntheura Yesu wakatora malo gha Adamu kuti watiponoske. Apo Yesu wakapeleka umoyo wake kuŵa sembe na kulutilira kugomezgeka kwa Chiuta, wakawombora umoyo uwo Adamu wakataya apo wakanangira Chiuta. Yesu wakati wachita nthena, wakawovwira ŵana ŵa Adamu kuti ŵambeso kulindilira viwemi munthazi.Ŵaroma 5:19; 1 Ŵakorinte 15:21, 22.

12. Kasi Yesu wakalongora vichi apo wakagomezgeka nangauli wakasuzgikanga?

12 Baibolo likulongosora umo Yesu wakakomwera pambere wandafwe. Wakathyapulika, kukhomeka pa khuni lakusuzgikirapo, na kufwa nyifwa yakuŵinya. (Yohane 19:1, 16-18, 30; wonani Vyakusazgirapo pa pa mutu wakuti Chifukwa Wuli Wakhristu Ŵaunenesko Ŵakugwiliskira Ntchito Mphinjika yayi Pakusopa?) Chifukwa wuli chikaŵa chakwenelera kuti Yesu wasuzgike nthena? Mu Mutu 6, tizamusambira kuti Satana wakayowoya kuti palije munthu uyo wangalutilira kugomezgeka kwa Yehova para wangayezgeka. Apo Yesu wakazizipizga masuzgo ghakuru na kulutilira kugomezgeka, wakalongora kuti Satana ni mutesi. Yesu wakapeleka ukaboni wakuti munthu murunji uyo wali na wanangwa wa kusankha, wangalutilira kugomezgeka kwa Chiuta nanga Dyabulosi wangamuchitira vinthu wuli. Yehova wakwenera kuti wakakondwa chomene kuwona kuti mwana wake wakutemweka wakagomezgeka.Zintharika 27:11.

13. Kasi sembe yakuwombora yikapelekeka wuli?

13 Kasi sembe yakuwombora yikapelekeka wuli? Kuyana na kalendara ya Ŵayuda, sembe iyi yikapelekeka pa zuŵa la 14 la mwezi wa Nisani, mu chaka cha 33 C.E. Pa zuŵa ili, Chiuta wakazomerezga Mwana wake wambura zakwananga kuti wakomeke. Yesu wakapeleka umoyo wake wambura zakwananga “kamoza pera” kuŵa sembe. (Ŵahebere 10:10) Pa zuŵa lachitatu kufuma apo wakafwira, Yehova wakamuwuska ndipo wakaŵa munthu wauzimu. Yesu wakati wafika kuchanya, wakapeleka kwa Chiuta mtengo wa umoyo wake wambura zakwananga kuŵa sembe yakuwombolera ŵana ŵa Adamu. (Ŵahebere 9:24) Yehova wakazomera sembe iyo Yesu wakapeleka kuti wawombolere ŵanthu ku zakwananga na nyifwa.Ŵerengani Ŵaroma 3:23, 24.

IVYO SEMBE YAKUWOMBORA YINGAMUCHITIRANI

14, 15. Kasi tikwenera kuchita vichi kuti ‘tigowokereke kwananga kwithu’?

14 Nangauli tili ŵakwananga, tingatumbikika chomene chifukwa cha sembe yakuwombora. Tiyeni tiwone vitumbiko ivyo tingasanga sono ndiposo munthazi chifukwa cha sembe iyi, iyo ntchawanangwa chikuru chakufuma kwa Chiuta.

15 Tingagowokereka zakwananga zithu. Pakuti tili kutorako zakwananga kwa Adamu, tikusuzgika chomene kuchita viwemi. Tose tikwananga mu kayowoyero na mu vyakuchita. Kweni chifukwa cha sembe ya Yesu Khristu, ‘tingagowokereka kwananga kwithu.’ (Ŵakolose 1:13, 14) Kweni kuti Chiuta watigowokere, tikwenera kulapa nadi. Tikweneraso kujiyuyura na kupempha Yehova kuti watigowokere chifukwa tili na chipulikano mu sembe ya Mwana wake.Ŵerengani 1 Yohane 1:8, 9.

16. Ntchivichi chikutovwira kuti tiŵe na njuŵi yituŵa pakusopa Chiuta? Chifukwa wuli njuŵi yituŵa njakuzirwa?

16 Tikuŵa na njuŵi yituŵa pamaso pa Chiuta. Para munthu njuŵi yikumusuzga wakujiwona kuti ngwambura kuzirwa kweniso wangaŵa yayi paubwezi na Yehova. Kweni chifukwa chakuti zakwananga zithu zikugowokereka na sembe yakuwombora, Yehova watovwira kuti timusopenge na njuŵi yituŵa nangauli tili ŵakwananga. (Ŵahebere 9:13, 14) Kweniso tikufwatuka pakuyowoya na Yehova. Ntheura tingalomba kwa iyo mwambura kukakika. (Ŵahebere 4:14-16) Para nyengo zose tili na njuŵi yituŵa, tikuŵa ŵakufwatuka, tikujiyimba mulandu yayi, kweniso tikuŵa ŵakukondwa.

17. Ni vitumbiko wuli ivyo vizamuŵako chifukwa chakuti Yesu wakatifwira?

17 Tikulindilira kuzakakhala mu paradiso kwamuyirayira. Lemba la Ŵaroma 6:23 likuti, “malipiro gha kwananga ni nyifwa.” Vesi lenelili likuyowoyaso kuti: “Kweni chawanangwa icho Chiuta wakupeleka mbumoyo wamuyirayira mwa Khristu Yesu Fumu yithu.” Mu Mutu 3 wa buku lino, tikasambira vitumbiko ivyo vizamuŵa mu Paradiso, pa charu chapasi. (Chivumbuzi 21:3, 4) Vitumbiko vyose ivyo vili munthazi, kusazgapo umoyo wamuyirayira na wambura kulwara, vizamuŵako chifukwa chakuti Yesu wakatifwira. Kuti tizakapokere vitumbiko ivi, tikwenera kulongora kuti tikuwonga sembe ya Yesu.

KASI MUNGALONGORA WULI KUTI MUKUWONGA?

18. Chifukwa wuli tikwenera kuwonga Yehova chifukwa cha kutipa Mwana wake kuŵa sembe yakuwombora?

18 Chifukwa wuli tikwenera kumuwonga chomene Yehova chifukwa cha kutipa mwana wake kuŵa sembe yakuwombora? Chawanangwa chikuŵa chapadera chomene para uyo watipa wakamalirapo nyengo, nkhongono, panji chuma chake. Tikukondwa chomene para munthu watipa chawanangwa icho chikulongora kuti wakutitemwa. Sembe yakuwombora yikujumpha vyawanangwa vyose ivyo tingapokera, chifukwa Chiuta wakajikomora chomene kuti watipe. Lemba la Yohane 3:16 likuti, “Chiuta wakachitemwa chomene charu, lekani wakapeleka Mwana wake wapadera.” Sembe yakuwombora mbukaboni ukuru wakuti Yehova wakutitemwa chomene. Kweniso, yikulongora kuti Yesu wakutitemwa, chifukwa wakajipeleka kuti wazakatifwire. (Ŵerengani Yohane 15:13.) Ntheura sembe, yikulongora kuti Yehova na Mwana wake ŵakutitemwa chomene. Ŵakutemwa munthu waliyose payekha.Ŵagalatiya 2:20.

Kumumanya makora Yehova ni nthowa yimoza iyo tingalongolera kuti tikuwonga sembe yakuwombora

19, 20. Kasi mungalongora wuli kuti mukuwonga sembe ya Yesu, iyo ntchawanangwa chakufuma kwa Chiuta?

19 Kasi mungalongora wuli kuti mukuwonga sembe yakuwombora iyo Chiuta wali kumupani? Chakwamba, mukwenera kumumanya makora Yehova, uyo wali kutipa sembe iyi. (Yohane 17:3) Kusambira Baibolo na buku lino, kumovwiraninge kuti mumumanye makora. Para mwayamba kumumanya makora Yehova, mwambenge kumutemwa chomene. Para mwayamba kumutemwa, nyengo zose muchitenge vinthu ivyo vingamukondweska.1 Yohane 5:3.

20 Ŵani na chipulikano mu sembe ya Yesu. Yesu wakayowoya kuti: “Uyo wakupulikana mwa Mwana wali na umoyo wamuyirayira.” (Yohane 3:36) Kasi tingalongora wuli kuti tili na chipulikano mwa Yesu? Chipulikano chikuwoneka mu ivyo tikuyowoya pera yayi. Lemba la Yakobe 2:26 likuti: “Chipulikano nacho kwambura milimo ntchakufwa.” Enya, “milimo” yithu panji kuti vyakuchita vithu ndivyo vikulongora para tili na chipulikano chanadi. Nthowa yimoza iyo tingalongolera kuti tili na chipulikano mwa Yesu nkhuyezgayezga kuchita nga umo iyo wakachitiranga. Tikwenera kuchita nthena kwizira mu ivyo tikuyowoya na kuchita.Yohane 13:15.

21, 22. (a) Chifukwa wuli tikwenera kuŵapo pa Mugonero wa Fumu chaka chilichose? (b) Kasi mu mutu 6 na 7 tizamusambira vichi?

21 Muŵengepo pa Mugonero wa Fumu chaka chilichose. Pa usiku wa Nisani 14, 33 C.E., Yesu wakayambiska chinthu chapadera icho tikwenera kuchikumbukira. Baibolo likuti “Mugonero wa Fumu.” (1 Ŵakorinte 11:20; Mateyu 26:26-28) Mugonero wa Fumu ukuchemekaso kuti Chikumbusko cha nyifwa ya Khristu. Yesu wakayambiska Chikumbusko ichi kuti wawovwire ŵapositole ŵake ndiposo Ŵakhristu wose ŵaunenesko kuti ŵakumbukenge kuti apo iyo wakafwa, wakapeleka umoyo wake kuŵa sembe. Pakuyowoya za Mugonero, Yesu wakati: “Lutilirani kuchita ichi kuti munikumbukenge.” (Luka 22:19) Para tiza pa Chikumbusko, tikukumbuskika chitemwa chikuru icho Yehova na Yesu ŵakalongora pakutipa sembe. Tingalongora kuti tikuwonga sembe iyi para tikwiza pa Chikumbusko cha nyifwa ya Yesu chaka chilichose. *

22 Sembe yakuwombora iyo Yehova wali kutipa ntchawanangwa chapadera chomene. (2 Ŵakorinte 9:14, 15) Awo ŵali kufwa nawo ŵazamupindura nacho chawanangwa ichi. Mu mutu 6 na 7 tizamusambira umo ŵazamupindulira.

^ ndime 21 Kuti mumanye vinandi vyakukhwaskana na ng’anamuro la Mugonero wa Fumu, wonani Vyakusazgirapo pa mutu wakuti Mugonero wa Fumu Ukuchindika Chiuta.