KAFAI koe se mātua, e mata, e maina koe i lagonaga kolā ne fakaasi atu i te kamataga? Kafai ko fetaui koe mo se tulaga tai ‵pau, e mata, e mafaufau koe me ka polopoloki pefea io me e ‵tau eiloa o polopoloki ne koe tau tama? E mata, se mea ‵se ke polopoloki au tama‵liki?

I te Tusi Tapu, a te pati ko te “polopoloki” e se fakauiga fua ki te fakasala. E fakauiga muamua eiloa a te polopoloki ki te fakatonutonuga, akoakoga, mo te fakatonu o te mea ‵se. E se fakauiga lele eiloa ki te maneanea io me ko te fakasaua.—Faataoto 4:1, 2.

E mafai eiloa o faka‵pau a te polopolokiga a mātua ki te fai fatoaga. A te tino fai fatoaga e fakatoka ne ia te laukele, fakasiusiu kae fagai a lakau, kae tuku atu a puipuiga mai manu kai lakau mo mouku ma‵sei. I te taimi e tupu aka ei te lakau, kāti e manakogina ke velevele te lakau ko te mea ke tupu aka i te auala tonu. E iloa ne te tino fai fatoaga me ka fesoasoani atu a te fakagalue aka o poto kese‵kese i te faiga ke ola ‵lei se lakau. E penā foki loa, e atafai atu a mātua ki olotou tama‵liki i auala e uke. Kae i nisi taimi e ‵tau o fai ne latou a polopolokiga—kolā e fai pelā mo te velevelega o se lakau, e mafai o faka‵tonu fakavave aka a manakoga ‵se kae fesoasoani atu ki tama‵liki ke ‵tupu aka i te auala tonu. Kae e ‵tau eiloa o fai faka‵lei a te velevelega me e mafai o mate ei se lakau. E penā foki a te faiga o polopolokiga a mātua, e ‵tau o tuku atu mo te alofa atafai.

A te Atua o te Tusi Tapu, ko Ieova, ne tuku mai ne ia se fakaakoakoga gali mō mātua i te feitu tenei. A te polopolokiga telā e tuku atu ne ia ki ana tino tapuaki faka‵logo i te lalolagi, e magoi kae gali telā e masani latou o “fia‵fia ke fakatonu atu ne se tino [olotou] mea ‵se ne fai.” (Faataoto 12:1) E “masaua faeloa a mea ko oti” ne polopoloki ei latou. (Faataoto 4:13) E mafai o fesoasoani atu koe ki tau tama ke talia katoatoa ne ia a te polopolokiga mai te fakaakoako faka‵lei atu ki auala tāua e tolu e polopoloki mai ei a te Atua: Ko te (1) alofa, (2) uiga faigofie, kae ko te (3) fakamaoni ki ana polopolokiga.

A te alofa ko te fakavae mo te pogai tāua o polopolokiga a te Atua. E fai mai te Tusi Tapu: “A te Aliki e fakatonu ne ia a mea ‵se a latou kolā e alofa a ia ki ei, e pelā me se tamana e fakatonu ne ia tena tama tagata telā e fakamatamata a ia ki ei.” (Faataoto 3:12) E se gata i ei, a Ieova “e ‵fonu i te alofa mo te kaimalie, e tuai o ita.” (Esoto 34:6) Ona ko te pogai tenei, e se mafai eiloa o uiga kaitaua kae fakasaua mai i a Ieova. E se mafai foki o fakaaoga ne ia a pati ‵mafa, te fakamasei atu faeloa, io me ko pati fakatauemu kolā e fakalogo‵mae atu, ko vaegā pati katoa kolā e “mafai o fakapakia ne ia te tino e pelā me se pelu.”—Faataoto 12:18.

A te ‵tonuga loa, e se mafai o tau‵tali katoatoa atu a mātua ki te fakaakoakoga ‵lei katoatoa o te loto pulea o te Atua. I nisi taimi, toeitiiti eiloa ko palele atu a te pusa kufaki, kae i toe taimi faiga‵ta konā, ke masaua faeloa me i te polopoloki atu mo te kaitaua e masani sāle o fakasaua atu, ‵mafa, kae e se magoi. E se gata i ei, a te fakasalaga telā e fakamalosi aka ne te kaitaua io me ko te sē fiafia e se lau ki polopolokiga. Kae ko te sē lava fua o te loto pulea.

I te suā feitu la, kafai e polopoloki atu koe i te alofa mo te loto pulea, e mafai eiloa o maua ne koe mai i ei a ikuga ‵lei. Mafaufau ki te auala ne fakafesagai atu ei a George mo Nicole, se tokotasi o mātua mai i mātua e tokolua kolā ne taku atu i te kamataga, ki te tulaga tenā.

“I te taimi ne oko mai ei a Jordan, ne kaitaua ‵ki eiloa māua mo taku avaga, kae ne fakatumau eiloa ne māua a te loto pulea i te taimi ne fakalogo‵logo ei māua ki tena fakamatalaga. Ona ko te mea ko leva te po, ne fakaiku aka ne māua ke sau‵tala ki ei i te taeao. Ne ‵talo fakatasi matou kae olo atu o ‵moe. I te suā aso, ne ‵tu atu eiloa māua i se tulaga tai ‵lei ke fai‵pati mo te filemu e uiga ki te tulaga tenā kae ne otia eiloa te loto o te ma tama i tena mea ‵se ne fai. Ne loto fiafia a ia o talia a fakataputapuga kae talia te fakasalaga mō tena amioga. E fakafetai māua me i te saga fakavave atu i te taimi e kaitaua ei a tino e se sē auala magoi. Kafai a te fakalogologo ko te mea muamua e fai ne māua, e masani o maua faeloa mai i ei a toe mea aoga.”—George.

“Ne kaitaua au i te taimi ne lavea ei ne au a te fakalogo‵mae atu o taku tama tagata ki tena tuagane. I lō te saga fakavave atu ki tou tagata, ne uga atu ne au ke fano ki tena potu ona ko te mea i a au ko tō kaitaua ke fai se fakaikuga paleni. Fakamuli ifo, i te taimi ko tai ‵lei ei toku kaitaua, ne fakamatala faka‵lei atu eiloa ne au me i faifaiga fakasaua e sē se uiga ‵lei kae fakaasi atu foki ki ei te masei o tena mea ne fai ki tena tuagane. Ne aoga eiloa te mea tenei ki tou tagata. Ne fakatoese kae ‵sai atu tou tagata ki tena tuagane.”​—Nicole.

Ao, e fakamalosi aka faeloa ne te alofa a te faiga o polopolokiga ‵lei, ke oko foki eiloa ki taimi e aofia i ei se fakasalaga.

E polopoloki atu faeloa a Ieova “i te mea ‵tau.” (Ielemia 30:11; 46:28) E mafaufau a ia ki fakanofonofoga katoa, e aofia i ei a mea kolā e se lavea. E mafai pefea o fai penā a mātua? A Stephen, telā ne taku atu i te kamataga, ne fai mai: “E tiga eiloa ne logo‵mae māua kae ne seki malamalama i te pogai e loi mai faeloa a Natalie e uiga ki te mama, ne taumafai māua o mafau‵fau ki ana tausaga mo tena matua.”

A te avaga a Nicole, ko Robert, e taumafai muamua o mafaufau ki fakanofonofoga katoa. Kafai ko mataola a tama‵liki, e fesili atu faeloa a ia: ‘E mata, a te mea tenei ne tupu fakatasi aka eiloa io me se uiga sē ‵lei tumau? E mata, ko fi‵ta te tamaliki io me se malosi ‵lei? E mata, a te amioga tenei se fakailoga o te suā fakalavelave?’

E masaua faeloa ne mātua uiga faigofie me i tama‵liki e se ne tino ma‵tua. Ne iloa ne te apositolo Kelisiano ko Paulo a te manatu tonu tenā i te taimi ne tusi mai ei a ia: “A koi fai au e pelā me se tamaliki, ne faipati sāle au e pelā me se tamaliki, ne mafaufau au e pelā me se tamaliki.” (1 Kolinito 13:11) E fai mai a Robert: “A te mea e tasi telā e fesoasoani mai ke atafai faka‵lei a mea katoa kae ‵kalo keatea mai te ita vave, ko te masaua faeloa o mea ne fai sāle ne au i te taimi koi foliki ei au.”

Se mea tāua ke fetaui ‵lei ou fakamoemoega, kae ke se faka‵lei aka fua io me talia a amioga mo faifaiga ‵se. Mai te mafaufau ki te atamai, tapula, mo nisi fakanofonofoga o tau tama, ka fakamautinoa aka eiloa me ka paleni ‵lei kae uiga faigofie tau polopoloki atu.

E fai mai te Malaki 3:6: “Au ko te Aliki, kae e se mafai au o mafuli.” E fakalagolago eiloa a tavini a te Atua ki te munatonu tenei kae ‵lei foki olotou lagonaga i te mainaga tenei. E manakogina foki ne tama‵liki a te fakamaoni faeloa ki polopolokiga. Kafai e fulifuli faeloa ou tulaga i ou lagonaga, e mafai o ‵numi valevale kae se fiafia tau tama.

Masaua a muna a Iesu: “Ke fakauiga fua tau pati ‘ao’ ki te ao, a ko te ‘ikai’ ki te ikai.” E aoga eiloa ki mātua a pati konā. (Mataio 5:37) Mafaufau faka‵lei a koi tuai o fai au tulafono kolā e seki mafaufau eiloa koe ki ei. Kafai e fakailoa atu ne koe ki tau tama a te fakasalaga ka maua ne ia māfai e mataola a ia, taumafai ke fakataunu eiloa.

A te fesokotaki faka‵lei atu o mātua e aoga eiloa ki te fakamaoni ki au polopolokiga. E fakamatala mai a Robert: “Kafai e fai ne ma tama‵liki ke talia ne au se mea telā ne fai atu taku avaga me e se mafai ne latou o fai kae e se iloa ne au, e toe ‵fuli eiloa taku fakaikuga ke ‵lago atu ki taku avaga.” Kafai e se lotoma‵lie a mātua ki se auala ke fakafesagai atu ki se tulaga, se mea ‵lei ke sau‵tala loa lāua ki ei kae ke fakaiku aka se mea telā e lotoma‵lie fakatasi lāua ki ei.

Kafai e fakaakoako atu tatou ki te alofa, uiga faigofie, mo te fakamaoni o Ieova ki ana polopolokiga, e mafai eiloa o mautinoa i a koe me ka aoga au taumafaiga ki au tama‵liki. A tau fakatakitakiga mo te e mafai o fesoasoani atu ki au tama‵liki ke ‵tupu aka e pelā me ne tino kolā ko alofama‵tua olotou mafaufau, e fakatuagagina kae paleni foki. E pelā mo pati a te Tusi Tapu: “Akoako atu ki te tamaliki te mea e ‵tau o fai ne ia e ola ei a ia, kae ka masaua faeloa ne ia i tena olaga kātoa.”—Faataoto 22:6.