Шоҳлар учинчи китоб 22:1–53

  • Ёҳушафатнинг Ахаб билан тузган сулҳи (1–12)

  • Михиёнинг башорати (13–28)

    • Фаришта Ахабни алдайди (21, 22)

  • Ахаб Рамўт-Гиладда ўлдирилади (29–40)

  • Ёҳушафатнинг Яҳудо устидан бошқаруви (41–50)

  • Исроил шоҳи Охазиё (51–53)

22  Сурия билан Исроил ўртасида уч йил уруш бўлмади.  Учинчи йили Яҳудо шоҳи Ёҳушафат+ Исроил шоҳининг ҳузурига келди+.  Исроил шоҳи ўз хизматчиларига: «Рамўт-Гилад+ бизга тегишли эканини биласизларми? Биз эса уни Сурия шоҳидан тортиб олмай қараб ўтирибмиз»,— деди.  Кейин у Ёҳушафатдан: «Мен билан бирга Рамўт-Гиладни қайтариш учун жанг қилгани борасизми?» — деб сўради. Ёҳушафат: «Икковимиз бирмиз. Менинг халқим — сизнинг халқингиз, менинг отларим — сизнинг отларингиз»+,— дея жавоб берди.  Аммо Ёҳушафат Исроил шоҳига: «Яҳова нима дер экан? Аввал Ундан сўраб кўринг-чи»+,— деди.  Шунда Исроил шоҳи 400 га яқин пайғамбарни чақиртириб, улардан: «Рамўт-Гиладга қарши жанг қилгани борайми ёки йўқми?» — деб сўради. Улар: «Боринг, Яҳова уни шоҳимизнинг қўлига топширади»,— дейишди.  Ёҳушафат бўлса: «Бу ерда Яҳованинг яна бошқа пайғамбари борми? У орқали ҳам сўраб кўрайлик»+,— деди.  Исроил шоҳи Ёҳушафатга: «Яҳовага мурожаат қилса бўладиган яна бир пайғамбар бор+. У Йимло ўғли Михиё. Бироқ мен уни ёмон кўраман+. Чунки у мен ҳақимда яхши эмас, нуқул ёмон башорат айтади»+,— деди. Лекин Ёҳушафат: «Бундай деманг, шоҳ ҳазратлари»,— деб айтди.  Исроил шоҳи сарой амалдорларидан бирини чақириб: «Тезда Йимло ўғли Михиёни олиб кел»+,— деб буюрди. 10  Исроил шоҳи ва Яҳудо шоҳи Ёҳушафат шоҳона либосларини кийиб, Самария дарвозаси ёнидаги хирмонда ўз тахтларида ўтиришган эди. Барча пайғамбарлар эса уларнинг олдида башорат қилаётган эди+. 11  Бир пайт Ханано ўғли Зидқиё темир мугузлар ясаб, деди: «Яҳова: “Сурияликларни шу мугузлар билан сузиб, бутунлай йўқ қиласан”,— деяпти». 12  Бошқа пайғамбарлар ҳам: «Рамўт-Гиладга боринг, ғалабага эришасиз. Яҳова уни шоҳимизнинг қўлига топширади»,— дея башорат қилишарди. 13  Михиёни чақиргани борган хабарчи унга: «Ҳамма пайғамбарлар бир овоздан шоҳга яхшиликни башорат қилишди. Сиз ҳам улар сингари яхшиликни каромат қилинг»+,— деди. 14  Михиё бўлса: «Барҳаёт Тангри Яҳова ҳаққи қасам ичиб айтаманки, Яҳова нима деса шуни гапираман»,— деб айтди. 15  У шоҳнинг ҳузурига келгач, шоҳ ундан: «Михиё, Рамўт-Гиладга қарши жанг қилгани борайликми ёки йўқми?» — деб сўради. Михиё шоҳга: «Боринг, ғалабага эришасиз. Яҳова уни шоҳимизнинг қўлига топширади»,— деди. 16  Шоҳ ундан: «Менга фақат тўғрисини айтишинг учун, Яҳова исми ҳаққи сенга неча марта қасам ичдиришим керак?» — деб сўради. 17  Шунда Михиё жавобан деди: «Барча исроилликлар чўпонсиз қўйлардай тоғларда ҳар томонга тарқаб кетганини кўряпман+. Яҳова: “Уларнинг хўжайини йўқ. Бари эсон-омон уй-уйларига қайтсин”,— демоқда». 18  Исроил шоҳи Ёҳушафатга: «Мен сизга: “У мен ҳақимда яхши эмас, нуқул ёмон башорат айтади”,— дегандим-ку!»+ — деди. 19  Сўнг Михиё қуйидагича деди: «Энди Яҳованинг сўзларини тингланг. Мен Яҳованинг тахтда ўтирганини+, бутун самовий қўшин Унинг олдида — ўнг ва чап томонида турганини кўрдим+. 20  Яҳова улардан: “Ахаб Рамўт-Гиладга бориб, ўша ерда ўлиши учун ким уни алдай олади?” — деб сўради. Шунда фаришталардан бири ундай, бошқаси бундай деди. 21  Охири бир фаришта*+ ўртага чиқиб, Яҳовага: “Уни мен алдайман”,— деб айтди. Яҳова ундан: “Қандай қилиб?” — дея сўради. 22  У: “Мен бориб, унинг барча пайғамбарларини ёлғон гапиртираман*+”,— деб жавоб берди. Худо унга: “Сен уни алдайсан, буни уддалайсан. Бориб, шундай қил”,— деб айтди. 23  Шу тариқа, ўша фаришта барча пайғамбарларни ёлғон гапиртиришига Яҳова йўл қўйди+. Лекин Яҳова бошингизга фалокат келтиришга қарор қилган»+. 24  Ханано ўғли Зидқиё Михиёнинг ёнига бориб, чаккасига бир урди-да: «Яҳованинг руҳи мени тарк этиб, сен билан гаплашяпти деб ўйлаяпсанми?»+ — деди. 25  Михиё эса: «Ичкари хонага кириб яширинган кунинг бунга амин бўласан!» — дея жавоб қайтарди. 26  Исроил шоҳи қуйидагича деди: «Михиёни шаҳар ҳокими Омон билан шоҳ ўғли Йўшнинг олдига олиб боринглар-да, 27  уларга шундай денглар: “Шоҳимиз: “Бу одамни зиндонга қамаб+, мен эсон-омон қайтмагунимча, унга оз-моз нон билан сув бериб туринглар”,— деб буюрди”». 28  Михиё бўлса: «Агар эсон-омон қайтсангиз, Яҳова мен билан гаплашмаган бўлиб чиқади»+,— деди ва охири: «Эй халойиқ, буни ҳаммангиз эшитдингиз»,— дея қўшиб қўйди. 29  Сўнг Исроил шоҳи билан Яҳудо шоҳи Ёҳушафат Рамўт-Гиладга жўнашди+. 30  Исроил шоҳи Ёҳушафатга: «Мен уст-бошимни ўзгартириб, жангга кираман. Сиз эса шоҳона либосингизни кийинг»,— деди. Шу тариқа, Исроил шоҳи уст-бошини ўзгартириб, жангга кирди+. 31  Сурия шоҳи жанг араваларининг 32 та қўмондонига: «Кичиги билан ҳам, каттаси билан ҳам жанг қилмай, фақат Исроил шоҳининг ўзи билан жанг қилинглар»,— деб буюрди+. 32  Қўмондонлар Ёҳушафатни кўришлари биланоқ: «Бу, Исроилнинг шоҳи»,— деб ўйлаб, унга қарши жанг қилиш учун у томонга бурилишди. Ёҳушафат бўлса ёрдам сўраб бақира бошлади. 33  Қўмондонлар у Исроил шоҳи эмаслигини тушуниб, уни таъқиб қилмай дарров орқага бурилишди. 34  Бир киши нишонга олмай камондан ўқ отган эди, у Исроил шоҳига бориб тегди. Ўқ совутнинг тангачалари бириктирилган жойдан кирган эди. Шоҳ аравакашига: «Мен қаттиқ яраландим. Орқага бурилиб, мени жанг майдонидан олиб чиқ»+,— деб буюрди. 35  Ўша куни жанг авж олиб, шоҳ сурияликлар қаршисида аравасида тик туришига тўғри келди. Яраланган жойидан қон оқиб араваси ичига тўкиларди ва кечга бориб шоҳ жон берди+. 36  Қуёш ботай деб қолганда, Исроил қўшинига: «Ҳар ким ўз шаҳрига, ўз юртига қайтсин!»+ — дея жар солинди. 37  Шундай қилиб, шоҳ ҳалок бўлди. У Самарияга олиб келиниб, ўша ерда дафн этилди. 38  Шоҳнинг жанг араваси Самариядаги ҳовузда ювилганда, итлар унинг қонини ялади. Бу ҳовузда фоҳишалар чўмиларди*. Шу йўсин, Яҳованинг сўзлари бажо бўлди+. 39  Ахабнинг ҳаёти, барча қилган ишлари, фил суягидан+ қурган саройи ва бунёд этган шаҳарлари ҳақида Исроил шоҳлари тарихи ёзилган китобда баён этилган. 40  Ахаб вафот этиб, ота-боболарига қўшилди+. Ўрнига ўғли Охазиё+ тахтга ўтирди. 41  Осо ўғли Ёҳушафат+, Исроил шоҳи Ахаб ҳукмронлигининг тўртинчи йили Яҳудо устидан шоҳ бўлган эди. 42  Ёҳушафат 35 ёшда тахтга ўтириб, Қуддусда 25 йил шоҳлик қилди. Онасининг исми Озибах бўлиб, у Шилхининг қизи эди. 43  У отаси Осонинг йўлидан оғмай юриб+, Яҳованинг назарида тўғри ишлар қилди+. Бироқ тепаликлар* йўқ қилинмаган эди ва халқ ҳамон тепаликларда қурбонликлар келтириб, уларни куйдириб тутатарди+. 44  Ёҳушафат билан Исроил шоҳи ўртасида тинчлик ҳукм сурарди+. 45  Ёҳушафатнинг ҳаёти, эришган ютуқлари ва олиб борган жанглари ҳақида Исроил шоҳлари тарихи ёзилган китобда баён этилган. 46  У шунингдек, юртни отаси Осо давридан қолиб кетган ибодатхона баччаларидан*+ ҳам тозалади+. 47  Ўша пайтда Эдомда+ шоҳ йўқ эди, юртни назоратчи бошқарарди+. 48  Ёҳушафат Офирдан олтин олиб келиш учун Таршиш кемаларини ясатди+. Лекин улар Эзйўн-Геберда+ фалокатга учраб, парчаланиб кетди. 49  Шунда Ахаб ўғли Охазиё Ёҳушафатга: «Хизматкорларим кемаларда сизнинг хизматкорларингиз билан бирга борсин»,— деди, аммо Ёҳушафат рози бўлмади. 50  Ёҳушафат вафот этиб, ота-боболарига қўшилди+ ва бобоси Довуд шаҳрида, ота-боболари ёнига дафн этилди. Ўрнига ўғли Ёҳурам+ тахтга ўтирди. 51  Ахаб ўғли Охазиё+, Яҳудо шоҳи Ёҳушафат ҳукмронлигининг 17- йили Исроил тахтига ўтириб, Самарияда Исроил устидан икки йил шоҳлик қилди. 52  Охазиё Яҳованинг назарида ёмон ишлар қилиб, Исроилни гуноҳга ботирган Набат ўғли Ёрубомнинг+ ва ота-онасининг+ йўлидан юрди. 53  У отаси сингари Баалга хизмат қилиб+, сиғинди ва шу тариқа Исроил Худоси Яҳовани ранжитди+.

Изоҳлар

Сўзма-сўз «руҳ».
Сўзма-сўз «унинг барча пайғамбарлари оғзида ёлғончи руҳ бўламан».
Бошқа вариант «Шоҳнинг жанг араваси фоҳишалар чўмиладиган Самариядаги ҳовузда ювилди, унинг қонини итлар ялади».
Топиниш учун махсус жойлар.
Ибодатхонада фаҳш учун фойдаланилган эркаклар.