Wulu kɔ nuhua edwɛkɛ ne azo

MGBAVOLƐ NEE MBƐLƐRA BIZA KƐ

Na Belamunliyɛlɛ Nwo Ndanehanlɛ Noko Ɛ?

Na Belamunliyɛlɛ Nwo Ndanehanlɛ Noko Ɛ?

 Duzu a le belamunliyɛlɛ nwo ndanehanlɛ?

Belamunliyɛlɛ nwo ndanehanlɛ le ɛwɔkɛ mɔɔ bɛkɛlɛ anzɛɛ bɛka bɛfa bɛkile kɛ bɛbahwe bɛ nwo bɛavi nla nwo kɔkpula kɛ bɛbagya.

Belamunliyɛlɛ nwo ndanehanlɛ raliele duma wɔ ɛvolɛ 1990 wɔ mekɛ mɔɔ Southern Baptist Convention ne mɔɔ wɔ United States la vale “True Love Waits” rale la. Ngyehyɛleɛ ɛhye dua Baebolo ngyinlazo nee adwenle kpalɛ mɔɔ atipɛnema lɛ la azo ɔboa mgbavolɛ nee mbɛlɛra ɔmaa bɛtwe bɛ nwo bɛfi nla mɔɔ li agyalɛ nyunlu la anwo.

Yemɔ anzi, bɛyɛle ngyehyɛleɛ zɛhae bie mɔɔ menli mɔɔ bɛhɔle ɔ bo la hanle ndane na bɛmaanle bɛ ngɛba mɔɔ bahakye bɛ ɛwɔkɛ mɔɔ bɛbɔ kɛ bɛnrɛva bɛ nwo bɛnrɛwula nla nu kɔkpula kɛ bɛbagya la.

 Asoo belamunliyɛlɛ nwo ndanehanlɛ yɛ gyima?

Mualɛ ne gyi ahenle mɔɔ ɛbabiza ye la anwo zo.

  • Christine C. Kim nee Robert Rector mɔɔ yɛ neɛnleanu la hanle kɛ, “neɛnleanu dɔɔnwo ɛmaa yela ali kɛ ngakula mɔɔ ɛlɛnyi mɔɔ ka belamunliyɛlɛ nwo ndane la anu dɔɔnwo ɛnva bɛ nwo ɛnwula nla nu ndɛ anzɛɛ bɛte zo.”

  • Neɛnleanu mɔɔ Guttmacher Institute yɛle ka kile kɛ “ngakula mɔɔ ‘ka belamunliyɛlɛ nwo ndane la’ fa bɛ nwo wula nla nu kɛ mɔɔ menli mɔɔ ɛnga ndane ne bie la yɛ ala la.”

Duzu ati a adwenle ne le ngakyile ɛ?

  • Neɛnleanu bie mɔ fa bɛdabɛ mɔɔ bɛka ndane la toto bɛdabɛ mɔɔ bɛnga ndane na bɛlɛ diedi ngakyile wɔ nla nwo la anwo.

  • Yɛɛ bie mɔ noko fa menli mɔɔ ka ndane la toto bɛdabɛ mɔɔ bɛnga ndane noko bɛlɛ diedi ko wɔ nla nwo la anwo.

Boni a neɛnleanu mɔɔ tɔ zo nwiɔ la maa ɔda ali a? Dr. Janet Rosenbaum, mɔɔ ɛbe wɔ ngakula mɔɔ ɛlɛnyi anwo debiezukoalɛ nu la hanle kɛ, bɛka ndane ne bɛwie na ɛvolɛ nnu pɛ nu a, ɛnnwu ngakyile biala wɔ “menli mɔɔ hanle ndane nee bɛdabɛ mɔɔ bɛanga ndane ne la avinli.”

 Debie mɔɔ boa kpalɛ la

Belamunliyɛlɛ nwo ndanehanlɛ ne lɛ bodane kpalɛ. Ngyegyelɛ ne a le kɛ, ɔmmaa bɛnnyia subane mɔɔ boa maa bɛdi ɛwɔkɛ ne azo la. Dr. Rosenbaum hanle ye wɔ menli mɔɔ bɔ ɛwɔkɛ kɛ bɛbayɛ belamunli la anwo kɛ, “bɛnvi bɛ ahonle nu a bɛka a. Diedi mɔɔ awie lɛ ye la a bamaa yeahwe ɔ nwo yeavi nla nwo a na tɛ ngyehyɛleɛ bie mɔɔ ɔfa ɔ nwo yeawula nu la ɔ.”

Baebolo ne maa awie nyia anwodozo ɛhye, ɔluakɛ ɔmaa ‘bɛsukoa na bɛkola bɛnwu ngakyile mɔɔ wɔ kpalɛ nee ɛtane nu la,’ na tɛ ndane mɔɔ bɛhɛlɛ anzɛɛ mɔɔ bɛha la mɔɔ bɛdi zo la ɔ. (Hibuluma 5:​14) Tɛ ewule nee ɛnrenzɛlɛ mɔɔ awie kulo kɛ ɔkoati la ati a ɔmaa ɔyɛ belamunli a; ɔle adenle mɔɔ ɔdua zo ɔkile kɛ ɔbu Ahenle mɔɔ hyehyɛle agyalɛ ne la.​—Mateyu 5:​19; 19:​4-6.

Yɛ boɛyɛlɛ ti a bɛva Baebolo ngyinlazo ne mɔ bɛmaa yɛ a. (Ayezaya 48:17) Nɔhalɛ ne a le kɛ, menli kɔsɔɔti​—ɔnva nwo ɛvolɛ mɔɔ bɛnyia ye la​—bahola anyia anwosesebɛ ali Nyamenle mɛla ne mɔɔ se, “bɛgyakyi ɛbɛla mgbane mgbane ɛbɔlɛ” la azo. (1 Kɔlentema 6:​18) Saa bɛgya a, bɛbanyia agɔnwolɛvalɛ mɔɔ yɛ anyelielɛ mɔɔ adwenleadwenle nee nyanelilɛ mɔɔ vi nla mɔɔ li agyalɛ nyunlu biala ɛmboka nwo a.