7ይ ክፋል
ንውሉድካ ብኸመይ ከም እትምህሮ
“እዚ ኣነ ሎሚ ዝእዝዘካ ዘለኹ ቓላት ኣብ ልብኻ ይኹን፣ ንደቅኻ ድማ ቅረጸሎም።”—ዘዳግም 6:6, 7
እቲ መስራቲ ስድራ ቤት ዝዀነ የሆዋ፡ ንውሉዳት ናይ ምክንኻን ሓላፍነት ንወለዲ እዩ ሂብዎም። (ቈሎሴ 3:20) ከም ወላዲ መጠን፡ ውሉድካ ንየሆዋ ኼፍቅሮን ሓላፍነት ዚስምዖ በጽሒ ኪኸውንን ናይ ምስልጣን ሓላፍነት ኣሎካ። (2 ጢሞቴዎስ 1:5፣ 3:15) ብዘይካዚ፡ ኣብ ልቢ ውሉድካ እንታይ ከም ዘሎ ኽትፈልጥ ኣሎካ። ኣብነት ክትኰኖ እውን ኣዝዩ ኣገዳሲ እዩ። ከመይሲ፡ ንቓል የሆዋ ኣብ ልብኻ እንተ ኣንቢርካዮ፡ ንውሉድካ ብዝበለጸ መገዲ ኽትምህሮ ኢኻ።—መዝሙር 40:8።
1 ደቅኻ ኸይተሰከፉ ኸም ዚዛረቡኻ ግበር
መጽሓፍ ቅዱስ እንታይ ይብል፧ “ንምስማዕ ቅልጡፍ፡ ንምዝራብ ደንጓዪ” ኹን። (ያእቆብ 1:19) ደቅኻ ፍዅስ ኢልዎም ብናጽነት ኪዛረቡኻ ኸም ዚኽእሉ ዀይኑ ኺስምዖም ኣለዎ። ኪዛረቡ ኣብ ዚደልዩሉ እዋን፡ ክትሰምዖም ድሉው ምዃንካ ኺፈልጡ ኣለዎም። ናይ ልቦም ኣውጺኦም ምእንቲ ኺዛረቡኻ፡ ሰላማዊ ሃዋህው ከም ዚሰፍን ግበር። (ያእቆብ 3:18) ከም እትቝጥዖም ወይ ከም እትነቕፎም ገይሮም ዚሓስቡ እንተ ዀይኖም፡ ኣብ ልቦም ዘሎ ኣይኪነግሩኻን እዮም። ስለዚ፡ ትዕግስቲ ይሃሉኻ፣ ከም እተፍቅሮም ድማ ብተደጋጋሚ ንገሮም።—ማቴዎስ 3:17፣ 1 ቈረንቶስ 8:1።
እንታይ ክትገብር ትኽእል፧
-
ደቅኻ ኺዛረቡኻ ኣብ ዚደልዩሉ እዋን፡ ክትሰምዖም ድሉው ኩን
-
ጸገማት ኪህሉ ኸሎ ጥራይ ዘይኰነስ፡ ወትሩ ምስ ደቅኻ ኣዕልል
2 ነቲ ዚብሉኻ ኽትርድኦ ፈትን
መጽሓፍ ቅዱስ እንታይ ይብል፧ “እቲ ኣብ ነገር ልቦና ዜርኢ፡ ኣሳልጦ ይረክብ።” (ምሳሌ 16:20) ሓድሓደ ግዜ፡ ናይ ሓቂ ስምዒት ደቅኻ ንምፍላጥ፡ ዜውስእዎ ቓላት ምስማዕ ጥራይ ኣኻሊ ኣይኰነን። መንእሰያት ንሓደ ነገር ኣጋኒኖም ኬቕርብዎ ወይ ከኣ ከይሓሰቡ ኺዛረቡ ይኽእሉ እዮም። “ከይሰምዐ ዚምልስ፡ ዕሽነት . . . ይዀኖ።” (ምሳሌ 18:13) ስለዚ፡ ተሃዊኽካ ኣይትቈጣዕ።—ምሳሌ 19:11።
እንታይ ክትገብር ትኽእል፧
-
ደቅኻ ዝበሉ ይበሉ ብዘየገድስ፡ ከይትዀልፎም ወይ ኣመና ኸይትስምብድ ተጠንቀቕ
-
ብዕድመ ኽንዳኦም ከለኻ ንዝነበረካ ስምዒትን የገድሰካ ንዝነበረ ነገራትን ዘክር
3 ምስ መጻምድትኻ ሰሚርኩም ዕየዩ
መጽሓፍ ቅዱስ እንታይ ይብል፧ “ወደየ፡ ተግሳጽ ኣቦኻ ስማዕ፣ ትምህርቲ ኣዴኻ ድማ ኣይትሕደግ።” (ምሳሌ 1:8) የሆዋ ንኣቦን ንኣደን፡ ኣብ ልዕሊ ደቆም ስልጣን ሂብዎም እዩ። ስለዚ፡ ንደቅኻ፡ ኬኽብሩኻን ኪእዘዙኻን ክትምህሮም ኣሎካ። (ኤፌሶን 6:1-3) ውሉዳት፡ ወለዶም ‘ብሓደ ኣእምሮ ሓድነት’ ከም ዘይብሎም ኬስተውዕሉ ይኽእሉ እዮም። (1 ቈረንቶስ 1:10) ስለዚ፡ ብዛዕባ ሓደ ጕዳይ ምስ መጻምድትኻ እንተ ዘይተሰማሚዕኩም፡ ነቲ ደቅኹም ንዓኻትኩም ዘለዎም ኣኽብሮት ስለ ዚንክዮ፡ ኣብ ቅድሚኦም ኣይትቋየቑ።
እንታይ ክትገብር ትኽእል፧
-
ንደቅኹም ብኸመይ ከም እትግስጽዎም ተሰማምዑ
-
ንስኻን መጻምድትኻን ንደቅኹም ብዛዕባ እተሰልጥኑሉ መገዲ እተፈላለየ ርእይቶ እንተ ኣልዩኩም፡ ንኣረኣእያ መጻምድትኻ ኣብ ግምት ኣእቱ
4 መደብ ይሃሉኻ
መጽሓፍ ቅዱስ እንታይ ይብል፧ “ንቘልዓ በታ ኪኸደላ ዚግብኦ መገዲ ኣሰልጥኖ።” (ምሳሌ 22:6) ንደቅኻ ጽቡቕ ትምህርቲ ምሃብ፡ ብኣጋጣሚ እትገብሮ ኣይኰነን። መደብ ኪህልወካ ኣለዎ፣ እዚ ኸኣ ንደቅኻ እትግስጸሉ መደብ እውን ዜጠቓልል እዩ። (መዝሙር 127:4፣ ምሳሌ 29:17) ተግሳጽ ኪብሃል ከሎ፡ መቕጻዕቲ ማለት ጥራይ ዘይኰነስ፡ ደቅኻ ሕግታት እተዋህበሉ ምኽንያት ኪርድኦም ምሕጋዝ ማለት እውን እዩ። (ምሳሌ 28:7) ብዘይካዚ፡ ደቅኻ፡ ንቓል ኣምላኽ ኪፈትውዎን ንስርዓታቱ ኺርድእዎን ምሃሮም። (መዝሙር 1:2) ከምኡ ምግባርካ፡ ጥዑይ ሕልና ኼማዕብሉ ኺሕግዞም እዩ።—እብራውያን 5:14።
እንታይ ክትገብር ትኽእል፧
-
ንደቅኻ፡ የሆዋ ጋህዲ ኸም ዚዀነሎምን ኣብኡ ኸም ዚውከሉን ግበር
-
ነቲ ኣብ ከም ኢንተርነትን ማሕበራዊ መራኸብን ኬጋጥም ዚኽእል ስነ ምግባራዊ ሓደጋታት፡ ኬለልይዎን ካብኡ ኺርሕቁን ምሃሮም። ካብቶም ጾታዊ መጥቃዕቲ ዜውርዱሎም ሰባት ብኸመይ ኪርሕቁ ኸም ዚኽእሉ እውን ምሃሮም
“ንቘልዓ በታ ኪኸደላ ዚግብኦ መገዲ ኣሰልጥኖ”
እዚ ዚስዕብ እውን ኣሎ
መልሲ ሕቶታት መጽሓፍ ቅዱስ
ወለዲ ንደቆም ብዛዕባ ጾታ ብኸመይ ኪምህርዎም ይኽእሉ፧
መጽሓፍ ቅዱስ፡ ንደቅኻ ብዛዕባ ጾታ ብኸመይ ከም እትዛረቦምን ካብ ጾታዊ መጥቃዕቲ ብኸመይ ከም እትከላኸለሎምን ዚገልጽ ብዙሕ ስርዓታት ሒዙ ኣሎ።
