Pamangkot sang mga Pamatan-on

Ngaa Indi Nila Ako Pagpasugtan nga Magpangalipay?

Si Allison, * nga isa ka tin-edyer sa Australia, nagalalain kada Lunes.

“Nagainistorya ang tanan kon ano ang ila ginhimo sang weekend,” siling niya. “Nasadyahan gid sila mag-istorya sa ila ginpanghimo—kon pila ka party ang ila ginkadtuan, pila ka lalaki ang ila ginhalukan—pati ang paglagas sa ila sang pulis . . . Daw kakululbaan pero kasadya! Alas singko na sang aga sila nagpuli, pero daw wala lang labot ang ila mga ginikanan. Ako ’ya dapat tulog na antes pa sila maglakat!

“Siempre pagkatapos iistorya sang akon mga klasmeyt kon ano ang ila ginpanghimo sang weekend, ginapamangkot nila ako dayon kon ano ’ya ang akon ginhimo. Ti, ano pa abi? Siempre, nag-attend miting sa Kingdom Hall kag nag-preaching. Amo gani nga ginahambalan ko na lang sila nga wala ako sing ginhimo. Dayon ginapamangkot nila ako kon ngaa wala ako nag-upod sa ila.

“Pagligad sang Lunes, abi mo OK na. Pero pagka-Martes, maistorya na naman sila kon ano ang ila himuon sa sunod nga weekend! Nagapamusimusi lang ako pirme kag nagapamati sa ila. Pamatyag ko daw ’kaluluoy lang sa akon!”

AMO man bala sini ang nagakatabo kada Lunes sang aga sa inyo eskwelahan? Pamatyag mo bala daw ginapriso ka sang imo mga ginikanan samtang ang iban iya nagapangalipay? Ukon daw pareho lang nga ara ka sa karnabal, pero wala ka ginpasakay sa mga rides? Siempre indi mo man gusto nga ilugon ang tanan nga ginahimo sang iban nga pamatan-on. Gusto mo lang nga mag-enjoy man kon kaisa! Halimbawa, ano ang gusto mo himuon sa sini nga Sabado kag Domingo?

◯ ma-disco

◯ matan-aw concert

◯ matan-aw sine

◯ makadto sa party

◯ iban pa ․․․․․

Kinahanglan mo maglingawlingaw. (Manugwali 3:1, 4) Gusto sang imo Manunuga nga magkalipay ka sa imo pagkapamatan-on. (Manugwali 11:9) Kag bisan daw indi ka pa magpati, amo man sini ang gusto sang imo mga ginikanan. Pero mahimo may duha sila ka ginakabalak-an: (1) Ano ang inyo himuon? (2) Sin-o ang imo upod?

Ti, ano abi kon ginhagad ka sang imo mga abyan pero indi ka sigurado kon pasugtan ka sang imo ginikanan? Antes ka magdesisyon, ang Biblia nagapalig-on sa imo nga binagbinagon mo anay ang imo mga opsyon ukon pililian kag kon ano ang mangin resulta sini. (Deuteronomio 32:29; Hulubaton 7:6-23) Ano ang imo mga opsyon?

 OPSYON A: INDI NA MAGLISENSIA—LAKAT LANG.

Ngaa mahimo mo ini pilion?: Gusto mo ipakita sa imo mga abyan nga independent ka. Para sa imo mas madamo ka sing nabal-an sangsa imo ginikanan, ukon wala mo ginarespeto ang ila mga desisyon.—Hulubaton 15:5.

Mga resulta: Mabal-an sang imo mga abyan nga ginatunto mo ang imo ginikanan. Kag kon ginahimo mo ini sa imo ginikanan, puede mo man ini himuon sa ila. Kon mabal-an sang imo ginikanan ang imo ginhimo, masakitan gid sila, kag mahimo indi ka na gid pagpaguaon sa inyo balay! Ang paglakat nga wala nagalisensia indi gid maayo nga opsyon.—Hulubaton 12:15.

OPSYON B: INDI MAGLISENSIA—INDI MAGLAKAT.

Ngaa mahimo mo ini pilion?: Napamensaran mo nga daw indi maayo ang inyo kaladtuan kag ang mga tawo nga upod n’yo didto. (1 Corinto 15:33; Filipos 4:8) Gusto mo man tani maglakat galing nahadlok ka maglisensia sa imo ginikanan.

Mga resulta: Kon indi ka maglakat kay nabal-an mo nga malain ini, mas may kompiansa ka nga maghambal sa imo mga abyan. Pero kon indi ka maglakat kay nahadlok ka lang maglisensia sa imo ginikanan, mahimo magbatyag ka nga daw makaluluoy kay ikaw lang ang wala nakaupod.

OPSYON C: MAGLISENSIA—BASI PASUGTAN KA.

Ngaa mahimo mo ini pilion?: Ginapakita mo nga ginarespeto mo ang imo ginikanan kag ang ila desisyon. (Colosas 3:20) Palangga mo ang imo ginikanan kag indi mo gusto nga tontohon sila ukon maglain ang ila buot. (Hulubaton 10:1) Tsansa mo man ini nga ipaathag sa ila ang imo rason.

Mga resulta: Mabatyagan sang imo ginikanan nga palangga mo sila kag ginarespeto. Kag kon sa banta nila rasonable man ang imo ginapangayo, mahimo pasugtan ka nila.

Kon Ngaa Indi Sila Magpasugot

Pero, ano abi kon indi ka pagpasugtan sang imo ginikanan? Mahimo malalain ka gid. Pero kon maintiendihan mo kon ngaa indi sila magpasugot, mas mahapos sa imo nga batunon ang ila desisyon. Halimbawa, binagbinaga ang pila nila ka rason:

Mas eksperiensiado sila. Kon maligo ka sa beach, mas manami kon may mga lifeguard. Ngaa? Kay kon nagalangoylangoy ka na, mahimo malingaw ka kag indi mo matalupangdan ang katalagman. Pero makita ini dayon sang mga lifeguard kay ara sila sa mataas nga lugar.

Sing kaanggid, bangod mas eksperiensiado ang imo mga ginikanan, makita nila ang mga katalagman nga indi mo matalupangdan. Pareho sang mga lifeguard, indi nila gusto nga punggan ang imo pagpangalipay, pero indi man nila gusto nga mabutang ka sa katalagman.

Palangga ka nila. Indi gusto sang imo ginikanan nga may matabo nga malain sa imo. Bangod palangga ka nila, mapasugot sila kon wala man lang problema. Kon maglisensia ka, ginapamangkot nila anay ang ila kaugalingon kon bala pasugtan ka. Dayon batunon nila ang salabton kon ano ang matabo sa imo. Amo gani nga mapasugot lang sila kon masigurado nila nga wala sing malain nga matabo sa imo.

 Kulang nga impormasyon. Gusto gid siguruhon sang imo ginikanan nga indi ka mabutang sa alang-alang. Kon indi mo pag-isugid ang tanan nga detalye kag indi nila maintiendihan ang imo ginapangayo, labanlaban indi ka gid pagpasugtan.

Ano ang Himuon Mo Para Daku ang Tsansa nga Pasugtan Ka

Importante ang apat ka butang:

Pagsugid sing matuod: Una, mangin honest ka sa imo kaugalingon kag mamangkot: ‘Ngaa gusto ko gid maglakat? Gusto ko gid bala ang amon kadtuan, ukon para lang nga indi ako pagsuyaan sang iban? Indi ayhan kay makadto man didto ang akon crush?’ Ikaduha, isugid ang matuod sa imo mga ginikanan. Naagyan man ina nila. Isa pa, kilala ka gid sang imo ginikanan gani mabal-an nila kon ano gid ang imo rason. Kon honest ka, saligan ka nila kag mabuligan ka pa sang ila mga laygay. (Hulubaton 7:1, 2) Pero kon indi ka magsugid sang matuod, mahimo indi ka nila pagsaligan kag labanlaban nga indi ka gid pagpasugtan.

Tayming: Indi dayon pag-ingusi ang imo mga ginikanan kon bag-o lang gid sila nakaabot halin sa obrahan ukon kon may ginahimo sila nga importante. Istoryaha sila kon nakita mo nga daw wala na sila sing may ginapamensar. Pero indi man puede nga ulihi ka na lang mahambal kag dalidalion sila. Wala gid na sila nanamian. Mas temprano, mas maayo.

Ang imo inughambal: Isugid kon ano gid ang dapat mabal-an sang imo ginikanan. Kon mamangkot sila: “Sin-o ang mga upod mo?” “May upod kamo nga mas may edad sangsa inyo?” ukon “Ano oras na matapos?” indi ka gid magsabat nga “Ambot,” kay wala gid na sila nanamian.

Ang imo pamatasan: Indi pagkabiga nga kaaway mo ang imo ginikanan. Panumduma nga isa kamo ka team. Kon amo sini ang imo himuon, mapakita mo sa ila nga wala ka nagabato, kag daku ang tsansa nga pasugtan ka nila. Kon indi sila magpasugot, mamangkot sing matinahuron kon ngaa. Halimbawa, kon indi sila magpasugot nga makadto ka sa concert, binagbinaga kon ngaa. Wala bala sila nanamian sa performer? Kamusta ang lugar nga hiwatan? Ang imo mga kaupod? Kag tagpila ang tiket? Indi ka gid maghambal, “Wala gid kamo salig sa akon,” “Tanan man makadto,” ukon “Ginpasugtan man gani ang akon mga abyan!” Ipakita sa imo ginikanan nga ginabaton mo kag ginarespeto ang ila desisyon. Kon himuon mo ini, respetuhon ka nila kag sa dason, mahimo pasugtan ka na.

Ang iban pa nga artikulo sang “Young People Ask” makita sa Web site nga www.watchtower.org/ype

[Nota]

[Kahon/Retrato sa pahina 11]

“Ginasaligan ako sang akon ginikanan kay nakita nila nga responsable ako. Ginasugiran ko sila parte sa akon mga abyan. Kon daw indi na gani maayo ang ginahimo sa mga tinipontipon, nagahalin ako dayon.”

[Retrato]

Kimberly

[Kahon sa pahina 12]

PAMANGKUTA ANG IMO GINIKANAN

Gusto mo bala mabal-an kon ano ang masiling sang imo ginikanan parte sa sini nga topiko? Ti, pamangkuta sila! Sa nagakaigo nga tion, istoryaha sila kon ano ang ila ginakabalak-an parte sa imo pagpangalipay. Isulat sa idalom kon ano ang gusto mo ipamangkot sa ila.

․․․․․

[Retrato sa pahina 12]

Pareho sang mga lifeguard, ang imo mga ginikanan mas eksperiensiado amo nga mapaandaman ka nila sa mga katalagman