Xuiya kampa tlen onka ijtik

Xuiya kampa tlen kipiya

CAPÍTULO 14

Kenon tinemis ika pakilistli iuan mochanejkauan

Kenon tinemis ika pakilistli iuan mochanejkauan
  • ¿Tlenon noneki kichiuas tla se kineki yes kuajli teueuentsin?

  • ¿Kenon uelis kichiuas itekiyo se tesiuauj ken kinamiki?

  • ¿Tlenon kichiua se kuajli nantli niman se kuajli tajtli?

  • ¿Tlenon uelis kichiuaskej tekoneuan niman ijkon maonia pakilistli iuan ichanejkauan?

1. ¿Kenon uelis se familia nemis ika pakilistli?

JEHOVÁ kineki ika nochimej familias manemikan ika pakilistli. Ika yejon, ipan iTlajtol, Biblia, uajnestiuj tlenon noneki kichiuas se tajtli, nantli niman tekoneuan. Ijkuak kichiuaj tlen ompa kijtoua, melak kuajli onkisaj. Ken Jesús okijto: “¡Dios más kintiochiua on yejuan kakij itlajtol niman kitlakamatij!” (Lucas 11:28).

2. Tla tiknekij tinemiskej ika pakilistli, ¿tlenon noneki maka tikilkauaskej?

2 Tla tiknekij tinemiskej ika pakilistli, noneki maka matikilkauakan ika Jehová yejua okichijchiuj familia. Jesús okijto ika Jehová yejua “toTajtsin” (Mateo 6:9). Kema, nemij familias pampa toTajtsin iluikakchane okinchijchiuj niman yejua kimati tlen kichiua manemikan ika pakilistli (Efesios 3:14, 15). Kuakon, ijkon ken kijtoua Biblia, ¿tlenon kichia toTajtsin makichiuakan nochimej akin nemij ipan se familia?

TOTAJTSIN OKICHIJCHIUJ FAMILIA

3. ¿Kenon kijtoua Biblia opeuj se familia, niman kenon tikmatij ika ijkon opanok?

3 Jehová okinchijchiuj kachtopa tlaltikpakchanejkej, Adán iuan Eva, niman okinnamikti. Noijki okinmakak se kualtsin xochitlalpan itoka Edén kampa ochantikej niman okinnauati makinpiyakan inkoneuan. Okimijli: “Xkinpiyakan nemokoneuan niman xmomiyekilikan, xtemiltikan tlaltikpaktli niman xmotlatkitikan” (Génesis 1:26-28; 2:18, 21-24). Jesús okiteijli ika ijkon ken amoxtli Génesis kijtoua ika opeuj nemilistli, kema melauak ijkon opanok (Mateo 19:4, 5). Aman tikpiyaj miyek tlauejli niman xtinemij ken toTajtsin kinekiya matinemikan, san ika, maski ijkon, familias uelis nemiskej ika pakilistli. Matikitakan tleka.

4. a) ¿Kenon uelis tinochimej titlapaleuiskej niman ijkon mapakikan tochanejkauan? b) Tla familias kinekij nemiskej ika pakilistli, ¿tleka melak noneki manomachtikan itech inemilis Jesús?

4 Tinochimej uelis itlaj tikchiuaskej niman ijkon tochanejkauan mapakikan. Tla tiknekij ijkon mapano, kipiya ika tikchiuaskej ken toTajtsin niman tikteititiskej ika titetlasojtlaj (Efesios 5:1, 2). San ika ¿kenon uelis tikchiuaskej ken toTajtsin, tla nion xtikitaj? Maski xtikitaj, kema uelis tikixmatiskej kenon yejua, pampa okuajtitlan iKoneuj ipan tlaltikpaktli (Juan 1:14, 18). Titlajtouaj itech Jesucristo, akin uelis tikijtoskej ika ijkuak kitayaj niman ijkuak kikakiyaj kentla kikaktoskiaj niman kitstoskiaj Jehová (Juan 14:9). Tinochimej uelis titlapaleuiskej mapakikan tochanejkauan tla tikitaj kenon otetlasojtlak Jesús niman tikchiuaj ken yejua.

TLEN NONEKI KICHIUASKEJ TEUEUENTSITSINUAN

5, 6. a) ¿Kenon okiminnots Jesús inomachtijkauan niman kenon noneki kichiuaskej teueuentsitsinuan? b)  ¿Tlenon noneki kichiuas se tla kineki makitlapopoluikan?

5 Biblia kijtoua ika tlakatl noso teueuentsin noneki kitlasojtlas isiuauj ijkon ken Jesús okintlasojtlak inomachtijkauan. Xkita tlenon kijtoua yejuin tlanauatijli: “Tlakamej, se tlakatl ma kitlajsojtla isiuau ijkon ken Cristo okintlajsojtlak on yejuan kineltokaj niman impampa onotemakak para omik. [...] Ijkon, tej, ken on tlakatl kitlajsojtla itlalnakayo, ijki noneki kitlajsojtlas isiuau. Yejuan kitlajsojtla isiuau sa no yejua notlajsojtla. Xakaj nemi yejuan xkitlajsojtla itlalnakayo, yej kitlakualtia niman cuidaroua [kitlajpiya] ken Cristo kichiua para on yejuan kineltokaj” (Efesios 5:23, 25-29).

6 Ken Jesús okintlasojtlak inomachtijkauan, kuajli kimititia tlenon kichiuaskej teueuentsitsinuan. Maski inomachtijkauan tlajtlakolejkej katkaj, Jesús “nochipa okintlajsojtlak”, niman okitemakak inemilis inpampa (Juan 13:1; 15:13). Ika yejon, tlakamej akin yononamiktijkej kimijliaj: “Nemejuamej xtlajsojtlakan nemosiuau niman ma ka xtetlajtlaueltijkej inuan” (Colosenses 3:19). ¿Tlenon kipaleuis se teueuentsin makichiua yejuin ijkuak isiuauj itlaj kichiua kampa kiteititia ika xkuajli tlanemilia? Noneki kilnamikis ika yejua noijki nopopoloua niman ika tla kineki toTajtsin makitlapopolui, noneki itlaj kichiuas. Noneki kitlapopoluis akin itech tlajtlakoua, ken isiuauj. Kema, isiuauj noijki ijkon noneki kichiuas (xpoua Mateo 6:12, 14, 15). Ika yejon noijtoua ika tla akin yononamiktijkej ueli notlapopoluiaj, nemij ika inyojlo.

7. ¿Tlenon kitaya Jesús itech oksekimej, niman kenon kinpaleuiya yejuin akin teueuentsitsinuan?

7 Teueuentsitsinuan noijki noneki makitakan ika Jesús nochipa okinmasikamat inomachtijkauan. Kimatstoya tlenon uelis kichiuaskiaj niman tlenon ka, niman tlen kinpolouaya. Xtlanemili itech yejuin, se tonajli ijkuak melak yosiaujkaj okimijli: “Xuajuiyan, tiauij neka kampaka xakaj nemi, niman ompa tiueliskej titoseuiskej achijtsin” (Marcos 6:30-32). Tesiuauj noijki noneki ijkon makasikamatikan. Ijkuak ipan Biblia tlajtoua itech siuamej, kijtoua ika yejuamej “más maluiltin”, niman kinnauatia teueuentsitsinuan makintlakaitakan. ¿Tleka? Pampa omemej kiseliskej “se nemilistli yejuan Dios otechmakak ikan iteiknelilis” (1 Pedro 3:7). Teueuentsitsinuan noneki maka kilkauaskej ika se kuajli nemis ixpan toTajtsin tla itech yolmelaujkanemi. Yejua xkitlapejpenia tla se tlakatl noso siuatl (Salmo 101:6).

8. a) ¿Tleka uelis tikijtoskej ika tlakatl akin “kitlajsojtla isiuau sa no yejua notlajsojtla”? b) ¿Tlenon kijtosneki ijkuak kijtoua ika teueuentsin niman ika tesiuauj nochiuaj “san se”?

8 Biblia kijtoua ika tlakatl akin “kitlajsojtla isiuau sa no yejua notlajsojtla”. Ijkon kijtoua pampa “yejuamej xok omemej, yej yonochiu san se”, ken okijto Jesús (Mateo 19:6). Ika yejon, akin yononamiktijkej noneki san kinekiskej notekaskej iuan imixnamik (Proverbios 5:15-21; Hebreos 13:4). Uelis kichiuaskej yejon tla omemej najmana itech kenon kiyolpaktiskej imixnamik, niman xsan tlen se kineki (1 Corintios 7:3-5). Melak kualtsin ijkuak kijtoua ika “xakaj nemi yejuan xkitlajsojtla itlalnakayo, yej kitlakualtia niman cuidaroua [kitlajpiya]”. Noneki teueuentsin makitlasojtla isiuauj ijkon ken yejua notlasojtla niman noneki kilnamikis ika noyolkuitis itech Jesucristo akin kiyekana (Efesios 5:29; 1 Corintios 11:3).

9. ¿Tlenon noteneua itech Jesús ipan Filipenses 1:8, niman tleka noneki ijkon makichiuakan teueuentsitsinuan?

9 Pablo okijto: “Jesucristo mechtlajsojtla” (Filipenses 1:8). Ken Jesús tetlasojtlaya kichiuaya ika oksekimej kuajli manomachilikan. Siuamej akin inomachtijkauan katkaj Jesús kuelitayaj kenon kinnotsaya Jesús (Juan 20:1, 11-13, 16). Noijki ijkon, siuamej akin yononamiktijkej kinekij ika inueuentsitsinuan san kualtsin makinnotsakan niman makintlasojtlakan.

TLEN NONEKI KICHIUASKEJ TESIUAUAN

10. ¿Tlenon kimititia Jesús makichiuakan tesiuauan?

10 Pampa ipan se familia xsan se chanti, noneki yakaj kuajli makiyekana. Hasta Jesús kipiya akin kiyekana niman kitlakamati. “Dios tlayekanki itech Cristo”, ijkon ken “tlakatl yejua tlayekanki itechika isiuau” (1 Corintios 11:3). Jesús nochipa kichiua tlen kijlia itlayekankauj, toTajtsin. Ijkon techititia tlen noneki tikchiuaskej, pampa tinochimej tikpiyaj akin tiktlakamatiskej.

11. ¿Tlenon kipiya ika kichiuas se tesiuauj itech iueuentsin, niman kenon onkisas itech tlen kichiuas?

11 Pampa tinochimej titlajtlakolejkej, teueuentsitsinuan nopopolouaj niman kemantika xkinyekanaj inchanejkauan ken noneki. ¿Tlenon kichiuas se tesiuauj tla ijkon panoua? Noneki maka matlajto tlen xkuajli itech iueuentsin niman maka kiyejyekos kinyekanas ichanejkauan. Makilnamiki ika toTajtsin melak kitlasojkaita ijkuak se yolseujki niman yolyemanki (1 Pedro 3:4). Tla ijkon kichiuas, xouijtika kitlakamatis iueuentsin, maski melak ouijtika mapanotokan. Noijki, iTlajtol toTajtsin kijtoua: “Siuatl no noneki kitlakaitas iueuentsin” (Efesios 5:33). Niman ¿tla teueuentsin xkita Cristo ken itlayekankauj? Biblia kimijlia tesiuauan: “Xtlakaitakan nemoueuentsin. Ijkon, tej, tla se de nemejuamej kipia iueuentsin yejuan xkineltoka itemachtil Dios, uelis noyoleuas  ika on ken tejua timouikas, niman xafuerza tiknojnotsas, pampa kitas ken ikan chipaualistli timouika, niman ken ijki tiktlakaita Dios” (1 Pedro 3:1, 2).

12. ¿Tleka kema kuajli tla se tesiuauj kijtoua ika tetlakaitalistli tlen kinemilia?

12 Kemantika se tesiuauj xijkon tlanemilia ken iueuentsin, maski tla yejua kitekichiuilia toTajtsin noso ka. San ika, tla san yemanki kijlia tlen kinemilia, kititia ika kitlakaita. Kanaj kuajli tlen yejua kinemilia niman uelis kinpaleuis ichanejkauan tla nochiua ken kijtoua. Biblia kijtoua tlenon Sara okijli iueuentsin, Abrahán, tlen kipaleuiskia manoyektlali se tlauejli tlen kipiayaj. Maski yejua xokuelkak, toTajtsin okijli: “Xkaki itlajtol” (xpoua Génesis 21:9-12). Aman, tla teueuentsin itlaj kijtoua nochiuas niman xkipanauijtika itlanauatiluan toTajtsin, tesiuauj kipiya ika kitlakamatis niman kipaleuis itech tlen yokinemili kichiuas (Hechos 5:29; Efesios 5:24).

¿Kenon Sara okimititi tesiuauan tlen noneki kichiuaskej?

13. a) ¿Tlenon kimijlia Tito 2:4, 5 makichiuakan siuamej akin yononamiktijkej? b) ¿Tekauiliaj Biblia se manoxelo niman matekaua?

13 Itekiyo se tesiuauj melak noneki pampa ijkon kintlajpiya ichanejkauan. Xnemili, Biblia kijtoua ika siuamej akin yononamiktijkej noneki “kintlajsojtlaskej inueuentsitsiuan, niman inkoneuan. No ijki ma kintitikan ika ma noyekanakan kuajli, ma chipajkej, ma tlayekanakan kuajli ipan inchan, ma yolyemankej, niman ma kintlakamatikan inueuentsitsiuan” (Tito 2:4, 5). Se tesiuauj niman nantli akin ijkon kichiua, ichanejkauan kitlasojtlaj niman kitlakaitaj (xpoua Proverbios 31:10, 28). San ika, nochimej akin yononamiktijkej noijki tlajtlakolejkej. Ika yejon, kemantika uelis itlaj kichiuas manoxelokan noso manokauakan. Maski iTlajtol toTajtsin kema kikauilia se matekaua, noneki melak kuajli makinemili tla yemelak kineki kichiuas, pampa Biblia kijtoua: “On siuatl ma ka ma nokakaua noso noxotoni iuan iueuentsin. [...] Niman no ijki on tlakatl ma ka ma nokakaua noso noxotoni iuan isiuau” (1 Corintios 7:10, 11). Niman iTlajtol toTajtsin san kinkauilia manokauakan ixpan tekiuajkej tla se akin yononamikti kikajkayaua ixnamik iuan okse (Mateo 19:9).

TLEN NONEKI KICHIUASKEJ TAJTIN

14. ¿Tlenon okichiuj Jesús imiuan kokonej, niman tlenon kinekij kokonej makichiuakan intajuan?

14 Jesús kuajli okimititi tajtin tlenon noneki kichiuaskej imiuan inkoneuan. Ijkuak sekimej xkinkauilisnekiyaj kokonej makinisiuikan Jesús, yejua okimijli: “Xkinkauakan on kokonej notech ma uajlakan, niman ma ka xkinteltikan”. Ipan Biblia kijtoua ika “Jesús okinnapaloj on kokonej, niman okintlalij imauan impan, niman okintiochiu” (Marcos 10:13-16). Pampa Jesús imiuan onen kokonej, ¿xtiknemilia ika tejua noijki ijkon noneki tikchiuas iuan mokoneuan? Yejuamej kinekij nochipa imiuan xnemi, maka san kemantika. Noneki xkitakan kenon uelis nenkinmachtiskej nemokoneuan, pampa Jehová ijkon kinnauatia tajtin (xpoua Deuteronomio 6:4-9).

15. ¿Kenon ueliskej tajtin kintlajpiyaskej inkoneuan?

15 Tinemij ipan yejuin tlaltikpaktli kampa mojmostla nochiua tlen xkuajli. Ika yejon, noneki ika tajtin makintlajpiyakan inkoneuan itech akin uelis itlaj xkuajli kinchiuiliskej, pampa nemij akin kinekij imiuan auilnemiskej. Jesús okintlajpix inomachtijkauan, akin kimijliaya “notlajsojkakoneuan”. Ijkuak okasikej pampa sa achijtsin poliuiya ijkuak kimiktiskej, yejua okitak kenon mamakisakan (Juan 13:33; 18:7-9). Tla tejua titajtli noso tinantli, xtlatlachixto itech tlen Diablo uelis kitekitiltis tlen ika kimijtlakos mokoneuan. Niman xkimijli noijki tlen xkuajli uelis inpan nochiuas (1 Pedro 5:8). * Ipan yejuin tonajli onka miyek tlemach tlen kimijtlakos itlalnakayo mokoneuan, tlen uelis kichiuas makitlalkauikan toTajtsin niman maka machipaujkanemikan.

¿Tlenon nomachtiaj tajtin itech ken Jesús okiminnots kokonej?

16. ¿Tlenon nomachtiaj tajtin ijkuak kitaj tlenon kichiuaya Jesús ijkuak inomachtijkauan nopopolouayaj?

16 Ijkuak poliuiya se yeuajli niman mikiskia Jesús, inomachtijkauan onokualanijkej pampa kijtouayaj akinon ueyixtoya. Jesús xokikualani pampa yejua okinyektlali ika tlasojtlalistli. Ika tlen okijto niman ika tlen okichiuj okimititi tlenon nonekiya kichiuaskej (Lucas 22:24-27; Juan 13:3-8). Tla tejua tikinpiya mokoneuan, ¿kenon uelis tikchiuas ken Jesús ijkuak tikimijlis tlenon noneki kichiuaskej? Kema, noneki ika tejua xkinyektlali, san ika, xkinyektlali san ken noneki niman maka keman melak xkualani. Nochipa xnemili kenon kuajli tikiminotsas niman maka tikinyolkokos pampa motlajtoluan uelis “tlateki[skej] ken se espada” (Jeremías 30:11; Proverbios 12:18). Ijkuak tikyektlalis mokoneuj, noneki makasikamati kenon uelis kipaleuis yejon (Efesios 6:4; Hebreos 12:9-11).

TLEN NONEKI KICHIUASKEJ KOKONEJ

17. ¿Kenon Jesús okimititi kokonej tlen noneki makichiuakan?

17 ¿Uelis tekoneuan itlaj nomachtiskej itech Jesús? Kema. Yejua okiteititi kenon tekoneuan noneki makintlakamatikan intajuan. Okijto: “Nikijtoua on tlen noTajtsin yonechmachtij [...], pampa nejua nochipa nikchiua tlen yejua kuelita” (Juan 8:28, 29). Ijkon ken Jesús okitlakamat iTaj iluikakchane, noijki tekoneuan kipiya ika kinkakiskej intajuan. Ijkon tlanauatia Biblia (xpoua Efesios 6:1-3). Maski Jesús xtlajtlakole katka, okintlakamat itajuan tlaltikpakchanejkej José iuan María akin tlajtlakolejkej katkaj. Yejon okinpaleui manemikan ika pakilistli (Lucas 2:4, 5, 51, 52).

18. Xkijto tleka Jesús nochipa okitlakamat iTaj iluikakchane niman akinomej kinyolpaktiaj tekoneuan ijkuak kintlakamatij intajuan.

18 ¿Kenon tekoneuan nochiuaskej ijkon ken Jesús niman kinyolpaktiskej intajuan? Uelis kichiuaskej tla kintlakamatij. Maski kemantika ouijtika, toTajtsin kineki ijkon makichiuakan (Proverbios 1:8; 6:20). Jesús nochipa okitlakamat iTaj iluikakchane, hasta kampa melak ouijtika katka. Ijkuak oyejkok tonajli ika kichiuaskia tlen melak ouijtika yokinauatijka toTajtsin, okijli: “Xnechmanaui para ma ka nikijyouis in tlen sanoyej teajman”. Uelis tikijtoskej ika okitlajtlanili makimakixti itech tlen yokitlajtlanilika makichiua. Maski ijkon, okichiuj tlen toTajtsin kinekiya, pampa kimatstoya ika iTaj kimatiya tlenon noneki kuajli makichiua (Lucas 22:42). Tekoneuan akin tetlakamatkej kinyolpaktiaj intajuan iuan inTaj iluikakchane, Jehová (Proverbios 23:22-25). *

¿Itech tlenon noneki matlanemilikan telpokamej ijkuak kintlatlataskej?

19. a) ¿Kenon Satanás kintlatlata telpokamej? b) ¿Kenon kimijtlakoua tajtin ijkuak inkoneuan kichiuaj tlen xkuajli?

19 Diablo okitlatlatak Jesús, niman kuajli tikmatstokej ika noijki kintlatlatas telpokamej makichiuakan tlen xkuajli (Mateo 4:1-10). Uelis kichiuas ika oksekimej mamitschiualtikan xchiua tlen xtikneki, pampa yejua kimatstika ika ouijtika tikmapeuas tlen mitsijliskej. Kuakon, melak noneki ika telpokamej maka manouikakan imiuan akin uelis kimijtlakoskej (1 Corintios 15:33). Xtlanemili itech tlen ipan onochiuj Dina, ikoneuj Jacob: yejua onouikak imiuan akin xkiueyichiuayaj Jehová, niman melak xkuajli okisato (Génesis 34:1, 2). Telpochtli niman ichpochtli, ¿yotitlanemili kenon tlajyouiya se familia ijkuak se inchanejkauj auilnemi? (Proverbios 17:21, 25.)

KENON UELIS YOLPAKIS SE FAMILIA

20. Tla se familia kineki yolpakis, ¿tlenon noneki kichiuaskej nochimej?

20 Ijkuak se familia kipiya tlauejli, xouijtika kiyektlaliaj ijkuak kichiuaj ken Biblia kijtoua. Niman ken yotikitakej, uelis tipakiskej imiuan tochanejkauan tla ijkon tikchiuaj. Kuakon, teueuentsitsinuan xkintlasojtlakan nemosiuauan niman xkimitakan ken Jesús kimitaya inomachtijkauan. Tesiuauan, xtlakamatikan nemoueuentsin niman xchiuakan ijkon ken siuatl akin noteneua ipan Proverbios 31:10-31. Tajtin, xkinmachtikan nemokoneuan (Proverbios 22:6). Se teueuentsin, noneki “ma kuajli kimati ken ijki kiyekanas ichan” (1 Timoteo 3:4, 5; 5:8). Niman, kokonej, xkintlakamatikan nemotajuan (Colosenses 3:20). Ipan se familia nochimej tlajtlakolejkej; nochimej nopopolouaj. Kuakon matiyolyemankej niman matikimijlikan oksekimej matechtlapopoluikan.

21. ¿Tlenon melak kualtsin tikchiatokej niman kenon uelis tinemiskej ika pakilistli ipan yejuin tonajli?

21 Kuajli tikmatstokej ika Biblia kipiya miyek tlajtolpaleuilistin tlen uelis kichiuas mapakikan familias. Niman noijki, technojnotsa itech se yenkuik tlaltikpaktli tlen toTajtsin techmakas niman itech Xochitlalpan kampa san nemiskej itekipanojkauan Jehová akin yolpakij (Apocalipsis [Revelación] 21:3, 4). ¡Melak kualtsin tlen tikchiaj! San ika, ipan yejuin tonajli uelis tinemiskej ika pakilistli imiuan tochanejkauan tla tikchiuaj tlen toTajtsin technauatia ipan iTlajtol, Biblia.

^ párr. 15 Ipan capítulo 32 itech amoxtli Aprendamos del Gran Maestro, tlen okichijchiujkej iteixpantijkauan Jehová, onka san seki itech kenon tikintlajpiyas mokoneuan.

^ párr. 18 Se tekoneuj xuelis kintlakamatis itajuan san ijkuak kitlajtlaniliaj itlaj tlen itlanauatiluan toTajtsin kijtoua maka makichiua (Hechos 5:29).