Alu i mataupu o loo iai

UA FESILI MAI TALAVOU

O le ā le Matuiā o le Palauvale?

O le ā le Matuiā o le Palauvale?

“O le faalogo i upu masoā o se mea ua ou masani ai.”​—Christopher, 17.

“A o oʻu laʻitiiti, na masani ona ou palauvale. O se masaniga e vave ona atiaʻe, ae e faigatā ona tuu.”​—Rebecca, 19.

 Iloiloga

  •   E faapefea ona e aafia pe a e faalogo o palauvale se isi?

    •  Ou te lē ano ai, auā o se mea ua ou masani ai.

    •  Ou te lē fiafia ai, ae e leai se mea e mafai ona ou faia.

    •  Ou te matua lē fiafia lava i ai, ma ou te lē fia faalogo ai.

  •   O le ā le tele e te palauvale ai?

    •  Ou te lē palauvale

    •  E na o isi taimi

    •  O taimi uma

  •   O le ā sou manatu i le faaaogāina o gagana masoā?

    •  E lē o se faafitauli

    •  O se faafitauli matuiā

 Māfuaaga e tāua ai

 Pe e te vaai i le palauvale o se faafitauli matuiā? E te ono faapea mai, ʻE leai. Auā o loo tele isi faafitauli e tatau ona tatou popole ai. E lē gata i lea, o tagata uma lava e palalauvale!’ Pe e moni lenā manatu?

 E toʻatele tagata ua ʻalofia le faaaogāina o gagana lē lelei ona o nisi o māfuaaga, ia e lē o iloa e le toʻatele. Mo se faataʻitaʻiga:

  •  E iloa ai le ituaiga tagata e iai oe. O au upu e faailoa mai ai mea o loo i lou loto. O le tautala la i le gagana masoā e faaalia ai lou lē manatu mamafa i faalogona o isi. Po o le ituaiga tagata moni lenā e iai oe?

     Ua faapea mai le Tusi Paia: “O mea e sau mai i le gutu e sau lea mai i le loto.”​—Mataio 15:18.

    O upu masoā e faaleagaina ai le auala e tautatala ai tagata. Aiseā la e faaaafia atu ai fua oe ma isi?

  •  O le palauvale e lē lelei ai le vaaiga a isi iā te oe. Ua faapea mai le tusi Cuss Control: “O le auala e tatou te tautatala ai e fua i ai ituaiga uō e tatou te mauaina, o le auala e faaaloalogia ai i tatou e o tatou aiga ma ē faigaluega faatasi, o a tatou faiā ma isi, o le auala e tatou te taaʻina ai isi, o le mauaina o se galuega po o le siitia o le tulaga i se galuega, ma le auala e tali mai ai tagata e tatou te lē masani ai.” Ua faapea atili mai le tusi: “Ia fesili ifo iā te oe po o le a faaleleia atili au faiā ma isi pe a e lē palauvale.”

     Ua faapea mai le Tusi Paia: “Ia tuu . . . upu masoā.”​—Efeso 4:31.

  •  E lē fiafia ai tagata e faalogo iā te oe. Ua taʻua e Dr. Alex Packer i lana tusi How Rude!: “O le tagata e palauvale i le tele o taimi e lē fia faalogo i ai nisi.” Na ia faaopoopo atili mai, o le faaaogāina o upu masoā “e lē iloa ai le tele o le malamalama, tomai, atamai po o le manatu mamafa o se tasi. Pe a lē lelei, lē manino ma lē mafaufau le auala e te tautala ai, o le a aafia ai foʻi le auala e te mafaufau ai.”

     Ua faapea mai le Tusi Paia: “Ia aua neʻi alu atu se upuleaga mai i o outou gutu.”​—Efeso 4:​29.

 Mea e mafai ona e faia

  •  Faatū se sini. Aiseā e lē taumafai ai e ʻalofia le faaaogāina o gagana masoā i se masina pe itiiti ifo? Ia faaaogā se siata po o se kalena ina ia e iloa ai suiga ua e faia. Peitaʻi, ina ia ausia lou sini, e iai nisi mea e tatau ona e faia. O se faataʻitaʻiga:

  •  ʻAlofia faafiafiaga e faatumu ai lou mafaufau i gagana masoā. Ua faapea mai le Tusi Paia: “O aumea leaga e faaleagaina ai mea lelei ua masani ai tagata.” (1 Korinito 15:33) O le faaupuga “aumea leaga” e lē na o tagata e faasino i ai, ae e aofia ai ma faafiafiaga e pei o ata tifaga, taaloga vitiō ma musika. Ua faapea mai Kenneth e 17 ona tausaga: “E faigofie lava ona e tosina atu i le manaia o le musika ma e usuusu atu ai i le pese, ae galo ai o loo iai upu masoā.”

  •  Ia faatagata matua. E manatu nisi o le faaaogāina o upu masoā, o le a pei ai i latou o ni tagata matutua. Ae e matuā tuufaafeagai lava ma le mea moni. Ua taʻua i le Tusi Paia o tagata matutua e ʻfaaaogā o latou mafaufau e iloa ai le mea saʻo ma le mea sesē.’ (Eperu 5:​14) E latou te lē faia ni gaoioiga lē lelei ina ia “faaofo” ai isi.

 O le mea moni, o le faaaogāina o gagana masoā e na o le faaleagaina ai o le mafaufau i manatunatuga lē lelei. Ua taatele na ituaiga gagana i le lalolagi! Ua fautua mai le tusi Cuss Control, “Aua e te faaopoopo atu i le faafitauli, ae ia fai lau vaega ina ia faaitiitia ai le faaaogāina o gagana masoā. O le a e lagona ai le fiafia, ma o le a fiafia ai foʻi isi iā te oe.”