Ingabe UPetru WayenguPapa Wokuqala?
“UKhadinali Jorge Mario Bergoglio, S.J., ubekwe njengoPapa; ungowesi-265 ukusuka kuPetru.”
—VATICAN INFORMATION SERVICE, VATICAN CITY, MARCH 13, 2013.
“Umbhishobhi waseRoma unelungelo lokuba upapa eSontweni LamaRoma Katolika, njengoba ehlezi esikhundleni sikaSanta Petru, owabekwa uJesu Kristu ngokwakhe.”
—THE PRIMACY OF THE BISHOP OF ROME DURING THE FIRST THREE CENTURIES, 1903, EYABHALWA UVINCENT ERMONI.
“Uma umuntu ethi uPapa waseRoma akahlezi esihlalweni sikaPetru Ongcwele, lowo muntu kumelwe abizwe ngesihlubuki.”
—UMKHANDLU WOKUQALA WASEVATICAN, JULY 18, 1870.
IZIGIDI zamaKatolika emhlabeni wonke zibheka lokho okwanqunywa uMkhandlu wokuqala waseVatican njengemfundiso yesonto engashintshi okumelwe ithotshelwe nakanjani. Nokho, nayi imibuzo okumelwe ibuzwe: Ingabe le mfundiso isekelwe eBhayibhelini? Ingabe uPapa Francis usesikhundleni somphostoli uPetru ngempela? Ingabe uPetru wayengupapa wokuqala?
“PHEZU KWALELI DWALA NGIYAKULAKHA IBANDLA LAMI”
Isinqumo esathathwa uMkhandlu waseVatican ngo-1870 ngokuyinhloko sasisekelwe endleleni uMkhandlu owawuqonda ngayo uMathewu 16:
KuMathewu 16:
Isaya 8:
Umphostoli uPawulu wayengomunye umlandeli othembekile kaJesu. Ingabe uPawulu wayekholelwa ukuthi uJesu ubeke uPetru njengoPapa? Eqaphela indima yakhe ebandleni lobuKristu ngekhulu lokuqala, uPawulu wabhala ukuthi uPetru wayephakathi kwalabo “ababebonakala beyizinsika.” UPawulu waqaphela ukuthi kwakunezinsika eziningi. (Galathiya 2:9 INguqulo YeZwe Elisha) Ngaphezu kwalokho, uma uPetru ayemiswe uJesu njengomholi noma inhloko yebandla, kungenzeka kanjani ukuba amakholwa akanye naye ambale phakathi kwalabo ababebonakala beyizinsika noma labo okwakucatshangwa ukuthi bayizinsika?
Lapho ebhala ngendlela eguquguqukayo uPetru ayephatha ngayo abantu, uPawulu washo la mazwi: “Ngamelana naye ubuso nobuso‚ ngokuba wayenecala.” (Galathiya 2:
“WENA UNGUPETRU . . . ”
Singawaqonda kanjani amazwi athi: “Wena unguPetru; phezu kwaleli dwala ngiyakulakha ibandla lami”? Ukuze siwaqonde ngendlela efanele la mazwi, kudingeka sithole umongo wendaba. UJesu noPetru babekhuluma ngani? UJesu wayesanda kubuza
Kumelwe siwaqonde kanjani la amazwi kaJesu: “Wena unguPetru; phezu kwalelidwala ngiyakulakha ibandla lami”?
Ngokuvumelana nalokhu, “oBaba Besonto” babhala ukuthi idwala okukhulunywa ngalo kuMathewu 16:18 uKristu. Ngokwesibonelo, ngekhulu lesihlanu leminyaka u-Augustine wabhala: “INkosi yathi: ‘Ngizokwakha iSonto lami kuleli dwala,’ ngoba uPetru wamtshela ukuthi: ‘UnguKristu iNdodana kaNkulunkulu ophilayo.’ Yingakho uthe kuleli dwala ngizokwakha iSonto lami.” U-Augustine washo ngokuphindaphindiwe ukuthi “iDwala (Petra) kwakunguKristu.”
U-Augustine nabanye babeyobhekwa njengezihlubuki uma kulandelwa imfundiso yanamuhla yamaKatolika. Empeleni, ngokwesazi senkolo saseSwitzerland u-Ulrich Luz, uMkhandlu waseVatican wango-1870 ubungeke uwamukele umbono wezazi zenkolo zanamuhla kule ndaba ngoba uyiphutha.
UPAPA —INGABE USESIKHUNDLENI SIKAPETRU?
Umphostoli uPetru wayengasazi isiqu esithi “papa.” Empeleni kwaze kwaba ikhulu lesi-9 leminyaka ababhishobhi abaningi abangewona amaRoma bezibiza ngalesi siqu. Noma kunjalo, kwakungavamile ukuba leli gama lisetshenziswe njengesiqu esisemthethweni kwaze kwaba ngasekupheleni kwekhulu le-11 leminyaka. Ngaphezu kwalokho, akekho kumaKristu okuqala owayecabanga ukuthi ubunhloko bebandla okuthiwa babunikezwe uPetru babudluliselwe komunye umuntu. Yingakho isazi saseJalimane uMartin Hengel saphetha ngokuthi “abukho ubufakazi obungokomlando nobungokwenkolo obubonisa indlela okwasungulwa ngayo isikhundla ‘sobupapa.’”
Ekuphetheni: Ingabe uPetru wayengupapa wokuqala? Ingabe kukhona ababa opapa ngemva kwakhe? Ingabe imfundiso yamaKatolika yesikhundla sobupapa isekelwe eBhayibhelini? Ukuphela kwempendulo elula yayo yonke le mibuzo, ucha. Iqiniso esisala nalo ukuthi ngokuqinisekile uJesu walakha isonto lakhe, ibandla lakhe leqiniso, kuye ngokwakhe. (Efesu 2:20) Umbuzo okufanele ngamunye wethu azibuze wona uthi, Ingabe ngilitholile ibandla leqiniso?
^ isig. 8 Wonke amavesi eBhayibheli kulesi sihloko athathwe eBhayibhelini lesiZulu Elivamile.